مهتاب رمضان شیرازی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ حسن اشرفی ریزی؛ رسول نوری
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 822-832
چکیده
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای ...
بیشتر
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی وب‌سایت کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران از نظر میزان به کارگیری عناصر ابرداده‌ای زبان نشانه‌گذاری فرامتن و دابلین‌کور (Dublin core) در سال 1390 بود.
روش بررسی: روش پژوهش، توصیفی و از نوع کاربردی بود. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه‌ی وارسی محقق‌ساخته است که روایی صوری آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 98 وب‌سایت متعلق به کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که به روش نمونه‌گیری سرشماری تعیین شد. اطلاعات در سال 1390 از طریق مشاهده و مراجعه‌ی مستقیم به هر یک از وب‌سایت‌ها گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی، نسبت و میانگین صورت گرفت و نمودار‌های مورد نظر نیز با استفاده از نرم‌افزار Excel تهیه گردید.
یافته‌ها: هیچ یک از وب‌سایت‌های کتابخانه‌ای از عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور استفاده ننموده‌اند، تنها برخی از آن‌ها از عناصر متناظر دابلین‌کور با زبان نشانه‌گذاری فرامتن استفاده کرده‌اند. این عناصر شامل توصیف، موضوع، شناسگر و قالب می‌باشد. در وزارت بهداشت، تمرکز استفاده از این عناصر متناظر، بیشتر بر دو عنصر توصیف و کلید واژه با 56 درصد و در وزارت علوم بر عناصر کلید واژه با 45 درصد و توصیف با 39 درصد می‌باشد. میزان استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وب‌سایت کتابخانه‌های مورد بررسی وضعیت بهتری داشته است. بالاترین درصد استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وزارت بهداشت و علوم مربوط به عناصر کلید واژه و توصیف هر دو با 56 درصد و کمترین درصد نیز مربوط به عناصر تاریخ و قالب با صفر درصد می‌باشد.
نتیجه‌گیری: از آن‌جایی که وب‌سایت کتابخانه‌های مرکزی از جمله صفحات علمی شبکه‌ی وب محسوب می‌شوند، توجه ویژه در طراحی آن‌ها و به کارگیری عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور و HTML (Hyper text mark-up language) می‌تواند پژوهشگران و محققان را در دستیابی هرچه سریع‌تر و دقیق‌تر به منابع اطلاعاتی موجود در این وب‌سایت‌ها یاری نماید. با توجه به استفاده‌ی وب‌سایت‌های مورد بررسی از عناصر متناظر دابلین‌کور با HTML به نظر می‌رسد که آینده‌ی پیشروی وب‌سایت‌های مورد بررسی برای استفاده و به کارگیری استاندارد دابلین‌کور در وزارت بهداشت و علوم همسو می‌باشد و می‌توان انتظار داشت تا در آینده در طراحی این صفحات از استاندارد دابلین‌کور استفاده‌ی بیشتری شود. در این میان نقش کتابداران در آگاهی دادن به طراحان و برنامه‌نویسان وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی در خصوص لزوم استفاده از عناصر ابرداده‌ای به طور اعم و به کارگیری استانداردهای این حوزه به صورت اخص نیز نباید نادیده گرفته شود.
فیروزه زارع فراشبندی؛ سید مجتبی کربلائی؛ فاطمه باجی؛ مریم زاهدیان ورنوسفادرانی
دوره 3، شماره 2 ، مهر 1385، ، صفحه 11-24
چکیده
مقدمه: بررسی کمی مقالات مجلات که بخشی از فعالیت‌های علم‌سنجی و کتاب‌سنجی است، می‌تواند نوعی ارزیابی از عملکرد یک مجله، به عنوان یکی از واحدهای انتشار اطلاعات، در فواصل زمانی مشخص به دست دهد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین میزان همکاری گروهی و موضوعات محوری در مقالات مجله‌ی علمی پزشکی اهواز بود.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی ...
بیشتر
مقدمه: بررسی کمی مقالات مجلات که بخشی از فعالیت‌های علم‌سنجی و کتاب‌سنجی است، می‌تواند نوعی ارزیابی از عملکرد یک مجله، به عنوان یکی از واحدهای انتشار اطلاعات، در فواصل زمانی مشخص به دست دهد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین میزان همکاری گروهی و موضوعات محوری در مقالات مجله‌ی علمی پزشکی اهواز بود.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بوده است. جامعه‌ی پژوهش، تعداد 420 مقاله مربوط به شماره‌های 1تا 47 مجله‌ی علمی پزشکی اهواز بوده که در فاصله‌ی سال‌های 1364 تا 1384 منتشر شده‌اند. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مراجعه به اصل مدرک صورت گرفته است. تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی نظیر درصد و فراوانی انجام شده است.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سهم مشارکت زنان در تولید مقالات این مجله کم‌تر از سهم مشارکت مردان می‌باشد. همکاری بین نویسندگان بیشتر به صورت دو نفری بوده است و در مجموع تمایل به همکاری بین نویسندگان این مجله در خلال سال‌های مورد بررسی روند رو به رشد داشته است. ضریب همکاری گروهی بین این نویسندگان 4/0 می‌باشد که گویای همکاری گروهی متوسطی است. از نظر پراکندگی موضوع، به ترتیب موضوعات کودکان، فیزیولوژی و داروسازی بیشتر مورد توجه بوده است.نتیجه‌گیری: این بررسی نشان می‌دهد که نویسندگان مجله‌ی علمی پزشکی اهواز تمایل به همکاری گروهی در آنان بیشتر از کار انفرادی است. همچنین پراکندگی مقالات مجله از توازن و تعادل موضوعی منطبق با پوشش موضوعی مجله برخوردار نیست و به برخی از موضوعات توجه کافی نشده و در مورد برخی دیگر نیز هیچگونه مقاله‌ای درج نشده است.واژه‌های کلیدی: نشریات ادواری؛ کتابداری و اطلاع‌رسانی؛ تالیف
