مدیریت اطلاعات سلامت
نجمه ناظری؛ علی شعبانی؛ مصطفی حسینی گلکار؛ علیرضا نوروزی
چکیده
مقدمه: ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی، به شدت به سمت ارزیابی اثرگذاریاجتماعی پیش می‌روند. هدف پژوهش شناسایی مؤلفه‌های مدل اثرگذاریاجتماعی کاربست تحقیقات پزشکی است.روش بررسی: پژوهش برای اولین بار، با رویکرد کیفی فراترکیب به بررسی نظام‌مند و تحلیل پژوهش‌های انجام شده (8 منبع فارسی و 29 منبع انگلیسی با موضوع اثرگذاری اجتماعی کاربست ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی تحقیقات علوم پزشکی، به شدت به سمت ارزیابی اثرگذاریاجتماعی پیش می‌روند. هدف پژوهش شناسایی مؤلفه‌های مدل اثرگذاریاجتماعی کاربست تحقیقات پزشکی است.روش بررسی: پژوهش برای اولین بار، با رویکرد کیفی فراترکیب به بررسی نظام‌مند و تحلیل پژوهش‌های انجام شده (8 منبع فارسی و 29 منبع انگلیسی با موضوع اثرگذاری اجتماعی کاربست تحقیقات پزشکی) پرداخت. بازه زمانی پژوهش 1990 میلادی تا ژوئن 2022 میلادی برای مقالات خارجی و 1377 تا خرداد 1401 شمسی برای مقالات فارسی است. بر همین اساس 37 منبع از میان منابع موجود برگزیده و تحلیل شدند. به منظور اعتبارسنجی نتایج از ضریب کاپا استفاده شد. سپس بر اساس نتایج حاصل از آن، چارچوب مفهومی شامل مفاهیم و مقوله‌ها در هر یک از منابع مورد بررسی ارائه شد.یافته‌ها: در نتیجه تحلیل مطالعات انجام شده، یافته‌های پژوهش با 147 کد، 24 مفهوم، 12 مقوله و 6 مضمون شامل «حکمرانی دانش و پژوهش، تولید و تبادل دانش، انتشار و انتقال دانش، بسیج دانش، ترویج دانش و کاربست دانش» است.نتیجه‌گیری: چارچوب مفهومی اثرگذاری اجتماعی کاربست تحقیقات پزشکی، به منظور آشکارسازی فرایندهای حکمرانی دانش و پژوهش و تولید و تبادل دانش، از الگوی تعاملی، سرمایه رابطه‌ای و نزدیک کردن دنیای پژوهشگران و سیاست‌گذاران به سمت تاکید بیشتر پژوهش‌ها با سرمایه‌گذاری صنعت و دولت شروع می‌شود. این فرایند با انتقال دانش و بسیج دانش به منظور ارزیابی و سنجش، با استفاده از دو راهبرد ساختار شبکه‌های مبادلات رسمی و غیررسمی و استفاده از واسطه‌گران، به تقویت نظام‌های پژوهشی با هدف پاسخگویی به نیازهای جامعه می‌پردازد.
اسماعیل مزروعی نصرآبادی؛ الهام محمدی‌پور
چکیده
مقدمه: در یک اقتصاد با زنجیره تأمینی از مواد اولیه تا محصول نهایی، ممکن است ریسک‌هایی ایجاد شود که سراسر زنجیره تأمین را تحت تأثیر قرار دهد و موقعیت بحرانی ایجاد کند. تاکنون 19 مقاله به شناسایی و اولویت‌بندی ریسک زنجیره تأمین گردشگری سلامت پرداخته‌اند که در نتایجشان تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، فراترکیب و مدل‌سازی ...
بیشتر
مقدمه: در یک اقتصاد با زنجیره تأمینی از مواد اولیه تا محصول نهایی، ممکن است ریسک‌هایی ایجاد شود که سراسر زنجیره تأمین را تحت تأثیر قرار دهد و موقعیت بحرانی ایجاد کند. تاکنون 19 مقاله به شناسایی و اولویت‌بندی ریسک زنجیره تأمین گردشگری سلامت پرداخته‌اند که در نتایجشان تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، فراترکیب و مدل‌سازی ریسک زنجیره تأمین گردشگری سلامت بود.روش بررسی: در مرحله اول، از روش کیفی فراترکیب استفاده شد و کلید واژه‌‌هایی مانند «ریسک زنجیره تأمین گردشگری سلامت، ریسک زنجیره تأمین گردشگری مراقبت بهداشتی، ریسک زنجیره تأمین گردشگری پزشکی» در پایگاه‌های Web of Science، Google Scholar، SID (Scientific Information Database)، ProQuest، Emerald Insight، ScienceDirect و PubMed بررسی گردید. در مرحله دوم با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری، مدل ریسک شناسایی شده طراحی شد.یافته‌ها: با استفاده از روش فراترکیب، ریسک در قالب 7 کد مفهومی شامل « ریسک تأمین، فرایند، سازمانی، صنعت، شبکه، مشتری نهایی و محیطی گردشگری سلامت» دستهبندی گردید. همچنین، نتایج مدل‌سازی ساختاری- تفسیری، ریسک محیطی گردشگری سلامت را به عنوان تأثیرگذارترین ریسک و ریسک سازمانی، شبکه، فرایند و تأمین گردشگری سلامت را به عنوان تأثیرپذیرترین ریسک نشان داد.نتیجه‌گیری: با توجه به مدل مفهومی مطالعه، ریسک محیطی دارای بیشترین اثرگذاری و ریسک تأمین، فرایند، سازمانی و شبکه دارای بیشترین اثرپذیری می‌باشند. بنابراین، بررسی ریسک زنجیره تأمین گردشگری سلامت برای کشورهایی که علاقمند به توسعه و بهبود کیفیت این صنعت هستند، بسیار حایز اهمیت می‌باشد. همچنین، بهتر است مدیران، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان حوزه گردشگری سلامت، از مزایای شناسایی و تحلیل ریسک در سطح زنجیره تأمین غافل نشوند.
فاطمه فهیم‌نیا؛ محبوبه ممتازان
چکیده
مقدمه: سواد سلامت از دیرباز مورد توجه سازمان یونسکو و کلیه جوامع انسانی قرار گرفته و به علت اهمیت آن در سلامت فرد و جامعه، مطالعات بسیاری بر روی توسعه آن در زمینه‌های مختلف بهداشتی و پزشکی انجام شده است. خودکارامدی می‌تواند فرد را در ارتقای سواد سلامت یاری دهد و از طرف دیگر، این اطمینان را حاصل کند که فردی دارای سواد سلامت می‌باشد. ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت از دیرباز مورد توجه سازمان یونسکو و کلیه جوامع انسانی قرار گرفته و به علت اهمیت آن در سلامت فرد و جامعه، مطالعات بسیاری بر روی توسعه آن در زمینه‌های مختلف بهداشتی و پزشکی انجام شده است. خودکارامدی می‌تواند فرد را در ارتقای سواد سلامت یاری دهد و از طرف دیگر، این اطمینان را حاصل کند که فردی دارای سواد سلامت می‌باشد. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین مؤلفه‌های خودکارامدی سواد سلامت مورد توجه در تحقیقات مذکور بود.روش بررسی: این مطالعه با استفاده از روش فراترکیب، به تجزیه و تحلیل نتایج و یافته‌ها پرداخت. پس از تعیین کلید واژه‌ها و جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی SID و Magiran و پایگاه خارجی PubMed، 649 مقاله یافت شد. با بررسی مقالات و اعمال فیلترهای زبان، سال و نوع مطالعه، 25 مقاله انتخاب و مقوله‌ها با استفاده از جدول Shannon Entropy و ضریب Cohen's Kappa استخراج گردید.یافته‌ها: کدها در سه مقوله و هشت مفهوم دستهبندی شد. مقوله عوامل روان‌شناختی شامل مفاهیم «مدیریت خود، مهارت‌های فردی و مهارت‌های اجتماعی»، مقوله ارتباطی شامل مفاهیم «امکانات ارتباطی و تبادل اطلاعات سلامتی» و مقوله عوامل آموزشی نیز شامل مفاهیم «مفاد و منابع آموزشی، موانع و محدودیت‌های آموزشی و نظارت و اثربخشی آموزشی» بود. کدهایی همچون خودکارامدی، خودمدیریتی، آگاهی از علایم بیماری‌ها و آگاهی از اقدامات پیشگیرانه، بیشترین فراوانی را در مقوله‌های مختلف داشت.نتیجه‌گیری: در مطالعه حاضر، مؤلفه‌های تأثیرگذار بر خودکارامدی سواد سلامت شناسایی شد که می‌توان از آن جهت برنامه‌ریزی ارایه آموزش‌های سواد سلامت اثربخش و ارتقای سلامت استفاده نمود.
