مدیریت اطلاعات سلامت
شهناز خادمی زاده؛ سمیرا اسماعیلی
چکیده
مقدمه: با گسترش چشمگیر فعالیت‌های پژوهشی، سلب اعتبار برخی از بروندادهای علمی حوزه پزشکی نیازمند بررسی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین ابعاد و الگوهای همکاری آثار سلب اعتبار شدۀ بین‌المللی حوزه پزشکی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس انجام شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل کتاب‌سنجی و با رویکرد علم‌سنجی و ...
بیشتر
مقدمه: با گسترش چشمگیر فعالیت‌های پژوهشی، سلب اعتبار برخی از بروندادهای علمی حوزه پزشکی نیازمند بررسی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین ابعاد و الگوهای همکاری آثار سلب اعتبار شدۀ بین‌المللی حوزه پزشکی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس انجام شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل کتاب‌سنجی و با رویکرد علم‌سنجی و فنون مصورسازی، برای ترسیم همکاری‌های علمی انجام شد. جامعه پژوهش، تمام آثار سلب اعتبار شده پزشکی موجود از سال 2016 تا پایان2020 در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس بود که با استفاده از روش تحلیل شبکه ای مطالعه شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که طی دوره زمانی مورد بررسی، 480 اثر منتشر شده در پایگاه اسکوپوس، سلب اعتبار شده است که کشورهای آمریکا، انگلستان، هند، چین دارای بیشترین شاخص مرکزیت رتبه، نزدیکی و بینابینی هستند که در نتیجه تاثیرگذاری بیشتری بر سایر کشورها در شبکه علمی را دارند. همچنین کشورهای مذکور نقش مهمی در اتصال گره‌ها و انتقال اطلاعات در شبکه ایفا می‌کنند که با استفاده از مصورسازی می‌توان شبکه آثار سلب اعتبار شده را مشاهده کرد.نتیجه‌گیری: مقالات سلب اعتبار شده در کشورهای آمریکا و انگلستان دارای شاخص‌های مرکزیت بالا هستند که این نشان دهندۀ نفود و قدرت بیشتر این کشورها است که تاثیرگذاری بیشتری نیز بر سایر کشورها در شبکه علمی دارند.
لیلا نعمتی انارکی؛ محمدرضا علی‌بیک؛ رضیه زینلی نصرآبادی
چکیده
مقدمه: از آن‌جا که وب به یک منبع مهم جهت کسب اطلاعات تبدیل شده است و ابزارهای جستجو به منظور بازیابی اطلاعات در وب استفاده می‌شوند، شناسایی توانایی‌ها و محدودیت‌های این ابزارها از اهمیت فراوانی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین عملکرد موتورهای جستجو و پایگاه‌های اطلاعاتی تخصصی پزشکی بر اساس چهار مقوله «معیارهای جستجو، نمایش، ...
بیشتر
مقدمه: از آن‌جا که وب به یک منبع مهم جهت کسب اطلاعات تبدیل شده است و ابزارهای جستجو به منظور بازیابی اطلاعات در وب استفاده می‌شوند، شناسایی توانایی‌ها و محدودیت‌های این ابزارها از اهمیت فراوانی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین عملکرد موتورهای جستجو و پایگاه‌های اطلاعاتی تخصصی پزشکی بر اساس چهار مقوله «معیارهای جستجو، نمایش، راهبری و کاربرپسندی» در بازیابی سرطان‌های شایع انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود. پنج کلید واژه آزاد و کنترل شده سرطان‌های شایع، از سرعنوان موضوعی پزشکی MeSH (Medical Subject Headings) انتخاب و در پنج موتور جستجوی تخصصی پزشکی و سه پایگاه اطلاعاتی تخصصی پزشکی جستجو گردید. به منظور بررسی عملکرد آنها، از سیاهه وارسی محقق ساخته استفاده شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: در قسمت معیارهای جستجو و نمایش، موتور جستجوی Trip و پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed و Embase بیشترین امتیاز را کسب کردند. در قسمت معیارهای راهبری موتورهای جستجوی Trip و WebMD و پایگاه اطلاعاتی Embase و از لحاظ معیارهای کاربرپسندی نیز موتور جستجوی MedlinePlus و پایگاه اطلاعاتی Embase بیشترین امتیاز را به دست آوردند.نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده از تحقیق می‌تواند برای پژوهشگران وکاربران حوزه سلامت به ویژه حوزه سرطان که هدف از جستجوی آنها دستیابی به بازیافت (جامعیت) یا دقت (مانعیت) در حوزه سرطان می‌باشد، بر اساس شرایط خود که مبتنی بر نیاز، دانش و... است، مفید باشد. طراحان و سیاست‌گذاران موتورها و پایگاه‌های اطلاعاتی هم می‌توانند از نقاط قوت و ضعف مطرح شده استفاده نمایند.
سید جواد قاضی میرسعید؛ فاطمه شیخ‌شعاعی؛ آرزو غمگسار
دوره 14، شماره 1 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 31-36
چکیده
مقدمه: پژوهشگران حوزه‌های مختلف برای دسترسی به اطلاعات علمی به روز و مطمئن به منابع الکترونیک رایگان و غیر رایگان وابسته هستند. با رشد روزافزون منابع الکترونیک و جایگزینی آنها با مواد چاپی، دستیابی و استفاده از اطلاعات روزامد و دقیق دستخوش تغییرات اساسی شده است. هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین نحوه دسترسی و میزان استفاده دستیاران ...
بیشتر
مقدمه: پژوهشگران حوزه‌های مختلف برای دسترسی به اطلاعات علمی به روز و مطمئن به منابع الکترونیک رایگان و غیر رایگان وابسته هستند. با رشد روزافزون منابع الکترونیک و جایگزینی آنها با مواد چاپی، دستیابی و استفاده از اطلاعات روزامد و دقیق دستخوش تغییرات اساسی شده است. هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین نحوه دسترسی و میزان استفاده دستیاران رشته دندان‌پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و شاهد از منابع لاتین الکترونیک بود.روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بود و جامعه آماری آن را 267 نفر دستیار بالینی رشته دندان‌پزشکی دانشگاههای علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و شاهد تشکیل داد. ابزار جمع‌آوری دادهها، پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط اعضای هیأت علمی رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach¢s alpha معادل 88/0 تأیید گردید. دادهها با استفاده از آزمون‌های One way ANOVA و Kruskal-Wallis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: از بین پایگاه‌های اشتراکی، Science Direct و از بین پایگاه‌های رایگان نیز PubMed بیشترین استفاده را به خود اختصاص داد. بیشترین منبع برای دستیابی به متن کامل منابع لاتین الکترونیک، منابع اشتراکی محل تحصیل یا کار بود. سرعت پایین اینترنت به عنوان بزرگ‌ترین مانع در استفاده شرکت کنندگان به اطلاعات مورد نیاز گزارش گردید.نتیجه‌گیری: دستیاران برای دسترسی به متن کامل منابع، به منابع اشتراکی محل تحصیل یا کار بیشتر از بقیه موارد رجوع می‌کنند. بهبود زیرساخت‌های فنی و پهنای باند اینترنت می‌تواند به کاهش موانع آنها در استفاده و دسترسی از منابع لاتین الکترونیک کمک نماید.
محمدجواد آل مختار؛ اکبر آقابابایی؛ صادق الماسی؛ محمدرضا مراثی
دوره 11، 7 (ویژه‌نامه مدیریت سلامت و فناوری) ، اسفند 1393، ، صفحه 954-962
چکیده
مقدمه: اطلاعات علمی یکی از منابع استراﺗﮋیک و اساسی توسعه همه جانبه ذکر شده است اما زمانی این اطلاعات به عنوان تولیدات علمی با ارزش محسوب میشود که در سایر تولیدات علمی اثر گذاری باشد پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استناد به مقالات تولیدشده اعضاءهیئت علمی و پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بین سالهای 2003 الی 2010نمایه شده در ...
بیشتر
مقدمه: اطلاعات علمی یکی از منابع استراﺗﮋیک و اساسی توسعه همه جانبه ذکر شده است اما زمانی این اطلاعات به عنوان تولیدات علمی با ارزش محسوب میشود که در سایر تولیدات علمی اثر گذاری باشد پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استناد به مقالات تولیدشده اعضاءهیئت علمی و پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بین سالهای 2003 الی 2010نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی اسکاپوس انجام شده است.مواد وروش ها: این مطالعه از نوع توصیفی است، که به روش تحلیل استنادی انجام شده و جامعه آن شامل تمام پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد. ابزار گرد آوری دادها مشاهده نتایج جستجوی منابع نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی Scopusمی باشد.و برای تحلیل داده ها از دو روش تحلیل نتایح در بخش Analyze results پایگاه مذکور و نرم افزار .SPSSاستفاده شده ، و یافته های پژوهش در قالب آمارهای توصیفی شامل: گرایشهای مرکزی و پراکندگی، جداول توزیع فراوانی و نمودار توصیف و ارائه شده استنتایج: یافته ها نشان داد در بین سالهای 2003 تا 2010 تعداد 1830 مدرک توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پایگاه اسکاپوس منتشر و نمایه شده است،که این تعداد مدرک 4129 استناد با میانگین 33/2 را دریافت کرده، 10 نفر از افراد به عنوان پر استناد ترین پژوهشگران تعیین شدند که در بین آنها نفر اول با میانگین 47 استناد و نفر دهم با4/8 استناد در گروههای مختلف تک مقاله ای و چند مقاله ای مشخص شدند بیش از 50 درصد مقالات مربوط به زمینه موضوعی Medicine می باشد اما همین زمینه موضوعی با نسبت 1/2 بار استناد دریافتی به ازای هر مدرک پس اززمینه موضوعی Dentistry کمترین میزان و زمینه موضوعی Veterinary با نسبت 2/6 بار بیشترین میانگین استناد را داشته اند و تنها در (49/16درصد) از مدارک نمایه شده پدیده خود استنادی وجود داشتبحث ونتیجه گیری: میانگین و متوسط استناد به مقالات پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی بیش از دو برابر به ازای هرمدرک است. بیشترین میزان استناد انجام شده از خارج از کشور به ترتیب مربوط به کشور های ایالات متحده آمریکا و انکلستان می باشد، از طرفی حجم تولیدات افراد در افزایش استنادات تاثیر زیاد نداشته بطوری که تعداد اندکی از پژوهشگران حتی با تولیدات اندک موفق شده اند تعداد زیادی استنادت دریافت نمایند حوزه موضوعی Veterinary بیشترین میانگین و Medicine و Dentistry کمترین میانگین استنادات دریافتی را دارند و درصد کمی از منابع دارای پدیده خود استنادی است پس می توان گفت افزایش میزان تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از یک طرف و افزایش تعداد استناد به آنها از دیگر سو رشد کمی و کیفی را دنبال می کند
فهیمه عباسی؛ محمدحسین بیگلو
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 842-851
چکیده
مقدمه: شاخص‌های علم‌سنجی جهت مطالعه‌ی کمی و کیفی تولیدات علمی افراد، مؤسسات و کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه Web of science (WoS) یکی از معتبرترین پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی جهت انجام مطالعات علم‌سنجی می‌باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه‌ی بین شاخص‌های کمی و کیفی در تولیدات علمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور ...
بیشتر
مقدمه: شاخص‌های علم‌سنجی جهت مطالعه‌ی کمی و کیفی تولیدات علمی افراد، مؤسسات و کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه Web of science (WoS) یکی از معتبرترین پایگاه‌های اطلاعاتی بین‌المللی جهت انجام مطالعات علم‌سنجی می‌باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه‌ی بین شاخص‌های کمی و کیفی در تولیدات علمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در پایگاه اطلاعاتی WoS در طول یک دهه‌ی 2008-1999 انجام شد.
روش بررسی: در تحقیق تحلیلی- کاربردی حاضر، کلیه‌ی داده‌های مربوط به وضعیت کمی و کیفی تولیدات علمی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در پایگاه WoS طی سالهای 2008-1999 مورد بررسی قرار گرفت و نمونه‌گیری انجام نشد. ابزار جمع‌آوری دادهها چک لیست‌هایی بود که توسط پژوهشگران در نرم‌افزار Excel طراحی شد و روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان امر، مورد بررسی قرار گرفت. برای جمع‌آوری دادهها پس از استخراج تمام تولیدات علمی ایران، که در پایگاه WoS نمایه شده بود، با استفاده از نرم‌افزار Hist-Cite شکل‌های مختلف املاهای مربوط به نام دانشگاه‌ها بازیابی گردید، سپس بر اساس این املاها، جست‌وجو در پایگاه انجام گرفت که در مجموع تعداد 15856 مدرک بازیابی شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار 16SPSS و از طریق آزمون‌های ناپارامتریک Kruskal-Wallis و Spearman در سطح معنی‌داری کمتر از 05/0 انجام گرفت.
یافته‌ها: بین سه تیپ از دانشگاههای علوم پزشکی کشور از نظر شاخص‌های کمی (تعداد تولیدات علمی) و کیفی (تعداد استنادها، میانگین استناد به ازای هر مورد، خوداستنادی و H-index) تفاوت معنی‌داری مشاهده شد. علاوه بر این، نتایج آزمون Spearman وجود همبستگی مثبت و معنی‌دار بین شاخص‌های کمی و کیفی را نشان داد.
نتیجه‌گیری: دانشگاه‌هایی که تعداد تولیدات علمی بیشتری دارند، به لحاظ شاخص‌های کیفی نیز از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار بودند. این امر بیانگر توجه دانشگاههای علوم پزشکی به جنبههای کیفی آثار تولید شده در کنار جنبههای کمی می‌باشد.
