محمدرضا شکاری؛ پگاه کریمیان
چکیده
مقدمه: برنامه‌ریزی و مدیریت راهبردی از مهم‌ترین ارکان سیستم‌های مدیریتی است. مدل نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصتها:SWOT) Strength, Weakness, Opportunity, Treat) به بررسی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت‌های موجود در یک سازمان می‌پردازد. هدف این مطالعه مقایسه و تحلیل وضعیت درونی و بیرونی کتابخانههای دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان با استفاده از این مدل بوده ...
بیشتر
مقدمه: برنامه‌ریزی و مدیریت راهبردی از مهم‌ترین ارکان سیستم‌های مدیریتی است. مدل نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصتها:SWOT) Strength, Weakness, Opportunity, Treat) به بررسی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت‌های موجود در یک سازمان می‌پردازد. هدف این مطالعه مقایسه و تحلیل وضعیت درونی و بیرونی کتابخانههای دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان با استفاده از این مدل بوده است.روش بررسی: مطالعه حاضر در شهریور 1393 خورشیدی و به روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته که روایی آن توسط صاحب‌نظران تأیید، و پایایی آن با آزمون Cronbach's alpha به میزان 94/0 اندازه‌گیری شد. جامعه‌ی پژوهش مدیران و کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان به تعداد 38 نفر است که به علت امکان دسترسی به تمامی اعضای جامعه، از نمونه گیری صرفنظر، و به صورت سرشماری انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Microsoft excel 2013 و آمار توصیفی استفاده شده است.یافته‌ها: از مجموع 50 مؤلفه در 8 بعد عوامل درونی، 9 نقطه قوت و 10 نقطه ضعف مشاهده، و 31 عامل باقی‌مانده در وضعیت متوسط قرار داشتند. اما در بخش عوامل بیرونی از 25 عامل مورد بررسی در 4 بعد، کتابخانه‌ها بدون اینکه با فرصتی مواجه باشند، 16 عامل آنها را تهدید می‌کند، و 9 عامل دیگر نیز وضعیت متوسطی را دارا هستند. کتابخانههای دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان در بخش عوامل درونی میانگین 35/3، و در بخش عوامل بیرونی میانگین 07/3 (از 5 نمره) را دارا هستند. تمامی کتابخانه‌ها نیز به جز کتابخانه مرکزی در وضعیت بینابینی قرار دارند. کتابخانههای دانشکده «مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی» و «پرستاری و مامایی» و «پزشکی»، در رتبه‌های اول تا سوم هستند.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که عوامل درونی و بیرونی کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در وضعیت متوسطی قرار دارند. با توجه به غلبهی نقاط ضعف و تهدیدها بر نقاط قوت و فرصتها، در صورت کم‌کاری و کم‌توجهی مسئولین ممکن است که این کتابخانه‌ها به وضعیت نامطلوبی دچار شوند. آگاهی مدیران و کتابداران مورد بررسی از مشکلات و مسائل شناساییشده و تلاش آنها برای تقویت نقاط قوت، رفع نقاط ضعف، استفاده از فرصتها و غلبه بر تهدیدها، می‌تواند گام مهمی در راستای ارتقای خدمات کتابخانههای مورد بررسی به اعضای هیآت علمی، پزشکان، پژوهشگران، دانشجویان باشد.
فاطمه فرخاری
دوره 10، شماره 6 ، بهمن 1392، ، صفحه 819-829
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت فعالیت‌های بازاریابی در شناخت و برآوردن نیاز کاربران و نیاز کتابخانه‌ها به این نوع فعالیت‌ها، این پژوهش با هدف تعیین میزان استفاده‌ی کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی شهر زابل از اصول بازاریابی انجام شد تا با شناخت و ارزیابی وضعیت موجود، بتوان برنامه‌ریزی‌های بهتری برای آینده ارایه نمود. روش بررسی: این ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به اهمیت فعالیت‌های بازاریابی در شناخت و برآوردن نیاز کاربران و نیاز کتابخانه‌ها به این نوع فعالیت‌ها، این پژوهش با هدف تعیین میزان استفاده‌ی کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی شهر زابل از اصول بازاریابی انجام شد تا با شناخت و ارزیابی وضعیت موجود، بتوان برنامه‌ریزی‌های بهتری برای آینده ارایه نمود. روش بررسی: این پژوهش از نظر نوع، کاربردی است و از نظر شیوه‌ی گردآوری اطلاعات، به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش را تعداد 14 کتابخانه‌ی شهر زابل که تمامی آنها سرشماری شدند، تشکیل داد. جمع‌آوری داده با استفاده از پرسش‌نامه در تیرماه 1391 انجام شد و با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه‌ی 11 و آمار توصیفی مانند میانگین و نمودار نتایج مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. روایی و پایایی (9/0=r ) پرسش‌نامه در پژوهش‌های قبلی تأیید شده است. یافته‌ها: کتابخانه‌ی دانشگاه زابل با میانگین (89/2)، دانشگاه علوم پزشکی (71/2)، دانشگاه آزاد (37/2) و کتابخانههای عمومی (86/1)؛ به‌ترتیب رتبه‌ی اول تا چهارم را در آمیخته‌ی محصول به خود اختصاص دادند. در آمیخته‌ی مکان رتبه‌ی اول تا چهارم به دانشگاه آزاد (3)، علوم پزشکی (42/2)، دانشگاه دولتی (15/2)، و کتابخانههای عمومی (79/1) تعلق داشت. هم‌چنین در آمیخته‌ی تشویق و ترغیب دانشگاه آزاد (09/2) رتبه‌ی اول و علوم پزشکی (84/1)، دولتی (64/1) و عمومی (14/1) رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص دادند. نتیجه‌گیری: تقریباً کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی زابل نسبت به دیگر کتابخانه‌ها از وضعیت بهتری برخوردار بودند. با توجه به نتایج، بالاترین میانگین میانگین‌ها در آمیخته‌های بازاریابی به عدد 3 نمی‌رسد، این عدد نشان داد که کتابخانه‌هایی که نسبت به دیگر کتابخانه‌ها از وضعیت بهتری برخوردار بودند؛ در حد متوسط قرار داشتند و خدمات ارایه شده در حد مطلوب نبود. واژه‌های کلیدی: آمیخته‌های بازاریابی؛ کتابخانههای دانشگاهی؛ بازاریابی؛ اطلاعات؛ خدمات کتابخانههای؛ دانشگاه‌ها
مهتاب رمضان شیرازی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ حسن اشرفی ریزی؛ رسول نوری
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 822-832
چکیده
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای ...
بیشتر
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی وب‌سایت کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران از نظر میزان به کارگیری عناصر ابرداده‌ای زبان نشانه‌گذاری فرامتن و دابلین‌کور (Dublin core) در سال 1390 بود.
روش بررسی: روش پژوهش، توصیفی و از نوع کاربردی بود. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه‌ی وارسی محقق‌ساخته است که روایی صوری آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 98 وب‌سایت متعلق به کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های دولتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که به روش نمونه‌گیری سرشماری تعیین شد. اطلاعات در سال 1390 از طریق مشاهده و مراجعه‌ی مستقیم به هر یک از وب‌سایت‌ها گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی، نسبت و میانگین صورت گرفت و نمودار‌های مورد نظر نیز با استفاده از نرم‌افزار Excel تهیه گردید.
یافته‌ها: هیچ یک از وب‌سایت‌های کتابخانه‌ای از عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور استفاده ننموده‌اند، تنها برخی از آنها از عناصر متناظر دابلین‌کور با زبان نشانه‌گذاری فرامتن استفاده کرده‌اند. این عناصر شامل توصیف، موضوع، شناسگر و قالب می‌باشد. در وزارت بهداشت، تمرکز استفاده از این عناصر متناظر، بیشتر بر دو عنصر توصیف و کلید واژه با 56 درصد و در وزارت علوم بر عناصر کلید واژه با 45 درصد و توصیف با 39 درصد می‌باشد. میزان استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وب‌سایت کتابخانههای مورد بررسی وضعیت بهتری داشته است. بالاترین درصد استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وزارت بهداشت و علوم مربوط به عناصر کلید واژه و توصیف هر دو با 56 درصد و کمترین درصد نیز مربوط به عناصر تاریخ و قالب با صفر درصد می‌باشد.
نتیجه‌گیری: از آن‌جایی که وب‌سایت کتابخانههای مرکزی از جمله صفحات علمی شبکه‌ی وب محسوب می‌شوند، توجه ویژه در طراحی آنها و به کارگیری عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور و HTML (Hyper text mark-up language) می‌تواند پژوهشگران و محققان را در دستیابی هرچه سریع‌تر و دقیق‌تر به منابع اطلاعاتی موجود در این وب‌سایت‌ها یاری نماید. با توجه به استفاده‌ی وب‌سایت‌های مورد بررسی از عناصر متناظر دابلین‌کور با HTML به نظر می‌رسد که آینده‌ی پیشروی وب‌سایت‌های مورد بررسی برای استفاده و به کارگیری استاندارد دابلین‌کور در وزارت بهداشت و علوم همسو می‌باشد و می‌توان انتظار داشت تا در آینده در طراحی این صفحات از استاندارد دابلین‌کور استفاده‌ی بیشتری شود. در این میان نقش کتابداران در آگاهی دادن به طراحان و برنامه‌نویسان وب‌سایت‌های کتابخانههای دانشگاهی در خصوص لزوم استفاده از عناصر ابرداده‌ای به طور اعم و به کارگیری استانداردهای این حوزه به صورت اخص نیز نباید نادیده گرفته شود.
زینب تمیزی؛ ابراهیم افشار؛ سعید رجایی‌پور؛ حسین سماواتیان
دوره 9، شماره 5 ، آذر و دی 1391، ، صفحه 655-662
چکیده
مقدمه: بررسی دوره‌ای ساختار سازمانی در هر سازمان از ملزومات است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ساختار سازمانی کتابخانههای دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، بر اساس مدل Stephen Robbins بود.
روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش، همه‌ی مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی ...
بیشتر
مقدمه: بررسی دوره‌ای ساختار سازمانی در هر سازمان از ملزومات است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی ساختار سازمانی کتابخانههای دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، بر اساس مدل Stephen Robbins بود.
روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش، همه‌ی مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در سال تحصیلی 90-1389 (44 نفر) بودند. حجم نمونه 15 نفر محاسبه شد. نمونه‌گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ی ترجمه شده‌ی استاندارد Robbins صورت گرفت. روایی این ابزار با نظر 7 نفر از متخصصان مدیریت و کتابداری تأیید شد و پایایی آن با استفاده از Cronbach's alpha، 87% به دست آمد. جمع‌آوری داده‌ها به صورت حضوری، پستی و اینترنتی بود و برای تحلیل داده‌ها، از آمار توصیفی (میانگین، میانه، نما و انحراف معیار) و نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: میزان سه بعد پیچیدگی، رسمیت و تمرکز در کتابخانههای دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در حد مطلوب نبود؛ میزان پیچیدگی کم (42/17)، رسمیت زیاد (17/24) و تمرکز نیز زیاد (58/37) بود.
نتیجه‌گیری: ساختار سازمانی کتابخانههای دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود؛ میزان پیچیدگی، کم و رسمیت و تمرکز، زیاد بود؛ بهتر است میزان ابعاد بررسی شده، تعدیل و بهینه شود.
