مرضیه مروتی؛ امیرحسین صدیقی
چکیده
مقدمه: وبگاه زمانی کارامد است و میتواند در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی کاربران موفق عمل نماید که معماری اطلاعات آن مطلوب باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وبگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز از منظر معماری اطلاعات انجام گردید..روش بررسی: این مطالعه با رویکرد توصیفی، وبگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز را مورد بررسی قرار داد. جمعآوری و تحلیل ...
بیشتر
مقدمه: وبگاه زمانی کارامد است و میتواند در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی کاربران موفق عمل نماید که معماری اطلاعات آن مطلوب باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وبگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز از منظر معماری اطلاعات انجام گردید..روش بررسی: این مطالعه با رویکرد توصیفی، وبگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز را مورد بررسی قرار داد. جمعآوری و تحلیل دادهها با روش مشاهده مستقیم و با استفاده از سیاهه ارزیابی شامل چهار زیرسیستم سازماندهی، برچسبگذاری، پیمایش و جستجو صورت گرفت.یافتهها: طرح کلی سازماندهی وبگاه بر اساس چارت سازمانی میباشد. سیستم پیمایش وبگاه با این که به کاربر میگوید در چه وبگاهی قرار دارد، اما به صورت مشخص تمامی سطوح پیمایش شده را نمایش نمیدهد. سیستم جستجو، تعداد کل نتایج جستجو را به کاربر نشان میدهد و پرسمان ورودی را در محتوای بازیابی شده برجسته میسازد، اما بسیاری از قابلیتهای آن مانند عملگرهای منطقی، پیشنهاد یا تکمیل خودکار پرسمان ورودی و مرتبسازی نتایج فعال نیست.نتیجهگیری: وبگاه مورد بررسی از نظر معماری اطلاعات، وضعیت نسبتاً ضعیفی دارد. ابعاد جستجو و سازماندهی در سطح ضعیف و ابعاد برچسبزنی و پیمایش در حد متوسط ارزیابی شد. نتایج مطالعه و ارزیابی مستمر در خصوص معماری اطلاعات وبگاه میتواند ضمن مشخص کردن نقاط ضعف و کاستیهای موجود، در بهینهسازی طراحی وبگاه مورد استفاده قرار گیرد.
فاطمه رنگرز جدی؛ مهرداد فرزندی پور؛ مسعود عرب فرد؛ اعظم حاج محمد حسینی
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 14-27
چکیده
مقدمه: حاکمیت بالینی ابزار کلیدی مدیریت و پایش اطلاعات است. هرچند استفاده از اطلاعات یکی از اجزای اساسی حاکمیت بالینی است، اما متاسفانه توجه چندانی به مدیریت اطلاعات در آن نشده است. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت و ارائه مدل مفهومی برای مدیریت اطلاعات در راستای حاکمیت بالینی بوده است.روش بررسی: پژوهشی توصیفی مقطعی از نوع کاربردی در سال ...
بیشتر
مقدمه: حاکمیت بالینی ابزار کلیدی مدیریت و پایش اطلاعات است. هرچند استفاده از اطلاعات یکی از اجزای اساسی حاکمیت بالینی است، اما متاسفانه توجه چندانی به مدیریت اطلاعات در آن نشده است. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت و ارائه مدل مفهومی برای مدیریت اطلاعات در راستای حاکمیت بالینی بوده است.روش بررسی: پژوهشی توصیفی مقطعی از نوع کاربردی در سال 1392 هجری شمسی انجام شد. جامعه پژوهش کلیه واحدهای حاکمیت بالینی بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان (4بیمارستان کاشان و 2 بیمارستان شهر آران و بیدگل) بوده و نمونه گیری انجام نشد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه گردآوری شد. پایائی از روش آزمون- باز آزمون سنجش شد (89/0 = α). پرسشنامه روایی صوری و محتوی داشته و توسط اساتید صاحبنظر تائید شد. داده های یک بیمارستان بصورت پایلوت جمع آوری و مجدداً اصلاحات انجام و پرسشنامه نهایی تدوین گردید. داده ها با آمار توصیفی و نرم افزار SPSS 16 تحلیل شد. با سناریوی منتج از پرسشنامه ها، نمودار موجودیت – رابط Entity Relation Diagram (ERD) و نمودارهای زبان مدل سازی یکپارچه (UML) Unified Modeling Language به ترتیب با استفاده از برنامه های Visio 2007 و Rational Rose 7 ارائه شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد 79/25 درصد شاخص ها در بیمارستان ها محاسبه شده بودند. در هیچیک ( صفر درصد) از واحد های حاکمیت بالینی بیمارستان های جامعه پژوهشی پایگاه داده ای طراحی نشده بود. 3/83 درصد از واحد حاکمیت بالینی بیمارستان ها اعلام نمودند که به پایگاه داده نیاز دارند.نتیجه گیری: واحد حاکمیت بالینی بیمارستان ها برای انجام رسالت خود به تمام شاخص های مورد نیاز دسترسی ندارند. تعریف فرایندها و ترسیم مدل های لازم و ایجاد پایگاه داده جهت طراحی سیستم های اطلاعاتی ضروری است.
محترم نعمت الهی؛ فرزانه شاهچراغی؛ رکسانا شریفیان
دوره 11، شماره 4 ، آبان 1393، ، صفحه 400-411
چکیده
مقدمه: امروزه بیماریهای کبدی به عنوان یکی از علل عمده ناخوشی، مرگ و میر و افزایش هزینههای بهداشتی در سراسر جهان محسوب میشود و تلاش جهانی برای محدود کردن این بیماری آغاز شده است. یکی از این تلاشها، توسعه شیوههای علمی و راهاندازی سامانههای مناسب اطلاعاتی به منظور فهم مشکلات و استفاده از قابل دسترسترین دادهها و الگوها ...
بیشتر
مقدمه: امروزه بیماریهای کبدی به عنوان یکی از علل عمده ناخوشی، مرگ و میر و افزایش هزینههای بهداشتی در سراسر جهان محسوب میشود و تلاش جهانی برای محدود کردن این بیماری آغاز شده است. یکی از این تلاشها، توسعه شیوههای علمی و راهاندازی سامانههای مناسب اطلاعاتی به منظور فهم مشکلات و استفاده از قابل دسترسترین دادهها و الگوها به منظور ارائه اطلاعات به موقع و علمی برای اخذ تصمیمات ضروری است. این مقاله با هدف مطالعه تطبیقی سامانه مدیریت اطلاعات بیماریهای کبدی در کشورهای منتخب انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی و تطبیقی، ابتدا وضعیت موجود کشور با مراجعه به »مرکز مدیریت بیماریها« مستقر در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و بیمارستانهای نمازی شیراز، امام خمینی تهران و الزهرا اصفهان با مصاحبه حضوری با مسئول مرکز درمان بیماریهای واگیردار و مسئولین بخشهای درمان بیماریهای کبدی در بیمارستانها در فروردین ماه 2013 میلادی و بررسی فرمها و مستندات با استفاده از چکلیست (روایی ابزار بر اساس روش اعتبار محتوا)، بررسی و سپس به بررسی سامانه مدیریت اطلاعات بیماریهای کبدی در کشورهای منتخب پرداخته شد. تحلیل اطلاعات بر اساس مقایسه ویژگیهای سامانههای اشاره شده در کشورهای مورد مطالعه، به صورت تحلیل توصیفی_ نظری صورت گرفت. یافتهها: سامانه مدیریت اطلاعات بیماریهای کبدی بر اساس مطالعه و تجارب آمریکا، کانادا و مالزی و بر اساس نیاز کشور در قالب سه محور »مشخصات کلی سامانه«، »منابع داده« و نیز »ضوابط جمعآوری، گزارش و پردازش دادهها« طراحی شد. نتیجهگیری: با توجه به شیوع بالای بیماریهای کبدی در ایران و فقدان سامانه جامع مدیریت اطلاعات بیماریهای کبدی، طراحی الگوی سامانه مدیریت اطلاعات بیماریهای کبدی، جهت مدیریت بیماری که کنترل کیفیت و کنترل هزینهها – به عنوان دو هدف متعالی نظامهای بهداشتی - را به دنبال دارد، توصیه میگردد.
فرحناز صدوقی؛ مسعود صالحی؛ لیلا امیرحاجلو
دوره 10، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 16-25
چکیده
مقدمه: اجرای مدیریت مطلوب دادهها، برای هر کارآزمایی بالینی ضروری است. با این حال ممکن است این مسأله در طول مراحل برنامهریزی و اجرای کارآزمایی بالینی نادیده گرفته و مورد غفلت واقع شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی وضعیت مدیریت دادههای کارآزماییهای بالینی در مراکز تحقیقاتی از مرحلهی برنامهریزی تا ذخیرهی آن بر اساس ...
بیشتر
مقدمه: اجرای مدیریت مطلوب دادهها، برای هر کارآزمایی بالینی ضروری است. با این حال ممکن است این مسأله در طول مراحل برنامهریزی و اجرای کارآزمایی بالینی نادیده گرفته و مورد غفلت واقع شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی وضعیت مدیریت دادههای کارآزماییهای بالینی در مراکز تحقیقاتی از مرحلهی برنامهریزی تا ذخیرهی آن بر اساس استاندارد بینالمللی بود.
روش بررسی: مطالعه از نوع توصیفی- تطبیقی و مقطعی بود که در سال 1390 انجام شد. مطالعه کارآزمایی بالینی دارویی که در مراکز تحقیقاتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی انجام شد، جامعهی پژوهش این مطالعه بود. 42 مرکز تحقیقاتی بر اساس امتیاز ارزشیابی وزارت بهداشت به سه گروه قوی، متوسط و ضعیف تقسیم شدند. از هر گروه مراکز تحقیقاتی، 15 کارآزمایی بررسی شد. کلیهی مدارک و مستندات و هر نوع منبعی در رابطه با کارآزماییهای بالینی مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمعآوری دادهها، چک لیست شامل 239 سؤال بود که بر اساس استاندارد مدیریت مطلوب دادههای بالینی تدوین شده بود. جهت سنجش روایی محتوای، چک لیست بین ده نفر از متخصصان مربوطه توزیع گردید. برای تحلیل دادههای جمعآوری شده از آزمون های Mann-Whitney U و One-Way ANOVA استفاده شد.
یافتهها: تفاوت معنیدار آماری بین میانگین گروههای مراکز تحقیقاتی قوی، ضعیف و متوسط وجود داشت. همچنین میانگین در دو گروه مراکز قوی و متوسط برای اهداف مربوط به گزارشدهی و کنترل کیفیت دادهها با یکدیگر یکسان بود، اما با مراکز ضعیف تفاوت داشتند. بالاترین میانگین به دست آمده، مربوط به نحوهی گزارشدهی دادهها بود که به ترتیب در مراکز قوی، متوسط و ضعیف 82 درصد، 81 درصد و 75 درصد بوده است. همچنین کمترین میانگین مربوط به کنترل کیفیت دادهها به مقادیر 09/0 درصد، 07/0 درصد و 0 درصد در مراکز قوی، متوسط و ضعیف بوده است.
نتیجهگیری: مدیریت دادههای کارآزماییهای بالینی که توسط مراکز تحقیقاتی انجام شده است در تطابق با استاندارد بینالمللی از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود. بنابراین، ایجاد استانداردهای ملی مدیریت داده با در نظر گرفتن جزئیات فنی، تشکیل کمیتههای نظارت و کنترل کیفیت دادهها و نیز آموزش اصول مدیریت دادهی مطلوب به مجریان و کلیهی همکاران مطالعات کارآزمایی بالینی جهت برآورده کردن انتظارات ملی و بینالمللی و همچنین دستیابی به دادههای با کیفیت و معتبر در ایران ضروری به نظر میرسد.
حسین قلاوند؛ رقیه اسکروچی؛ حمدرضا علی بیک
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 814-821
چکیده
مقدمه: در ارزیابی وب سایتها معیارهای بسیاری دخیل میباشد که با توجه به زمینههای موضوعی مختلف، دارای اهمیتهای متفاوتی است. هدف این پژوهش، شناسایی اهمیت معیارهای ارزیابی وب سایتهای حوزهی سلامت بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی بوده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی بود که در سال 1390 انجام گرفت. نمونهی پژوهش شامل تمامی ...
بیشتر
مقدمه: در ارزیابی وب سایتها معیارهای بسیاری دخیل میباشد که با توجه به زمینههای موضوعی مختلف، دارای اهمیتهای متفاوتی است. هدف این پژوهش، شناسایی اهمیت معیارهای ارزیابی وب سایتهای حوزهی سلامت بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی بوده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی بود که در سال 1390 انجام گرفت. نمونهی پژوهش شامل تمامی کتابداران 30 کتابخانهی بیمارستانهای آموزشی درمانی وابسته به دو دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی بود. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهی محقق ساخته بر اساس مقیاس لیکرت بود که به منظور تعیین عناصر تشکیل دهندهی آن بررسی متون انجام گرفت. روایی پرسشنامه از طریق اعمال نظر استادان گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه علوم پزشکی تهران و پایایی آن با محاسبهی ضریب Cronbach’s alpha (98/0) مورد تأیید شد. پس از جمعآوری 53 پرسشنامهی تکمیل شده، دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS نسخهی 19 و محاسبهی میانگین، میانه، نما و انحراف معیار تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: از بین 15 کیفیت اطلاعات، "صحت" بیشترین (56/4) و معیارهای "قیمت" و "زمان پاسخدهی" کمترین درجهی اهمیت (52/2) را داشتهاند. همچنین در گروه شاخصهای ظاهری "مدارک علمی" بالاترین (73/4) و دو شاخص "نحوهی دسترسی" و "سیاست درج آگهی" کمترین (20/2) میانگین درجهی اهمیت را به دست آوردند.
نتیجهگیری: بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی، معیارهای ارزیابی کیفیت اطلاعات موجود در محتوای وب سایتهای حوزهی سلامت دارای درجهی اهمیت بیشتری نسبت به شاخصهای ظاهری این منابع بود.
زهرا مستانه؛ لطفاله موصلی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، ، صفحه 465-470
چکیده
مقدمه: سازمان جهانی بهداشت با ایجاد تغییرات در ساختار سیستم طبقهبندی بینالمللی بیماریها سعی در روزآمدسازی آن متناسب با نیازهای اطلاعاتی جامعهی علمی دارد. در این مطالعه تغییرات 10-ICD (International classification of diseases) در فرایند روزآمدسازی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: دادههای این مطالعهی توصیفی برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت ...
بیشتر
مقدمه: سازمان جهانی بهداشت با ایجاد تغییرات در ساختار سیستم طبقهبندی بینالمللی بیماریها سعی در روزآمدسازی آن متناسب با نیازهای اطلاعاتی جامعهی علمی دارد. در این مطالعه تغییرات 10-ICD (International classification of diseases) در فرایند روزآمدسازی مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: دادههای این مطالعهی توصیفی برگرفته از سایت سازمان جهانی بهداشت بود که پس از دستهبندی در قالب تعیین نوع تغییرات، نوع دستورالعملها جهت ایجاد تغییر، منبع ایجاد تغییر و سال تأیید و اعمال تغییرات بر اساس آمار توصیفی مورد تفسیرقرار گرفت.یافتهها: از تعداد 1914 تغییری که در 10-ICD در فاصلهی سالهای 1995 تا 2009 رخ داده است، بیشترین تغییر در جلد سوم با 1249 مورد (53/65 درصد) بوده است. بیشترین تغییرات بزرگ در جلد اول با 264 مورد (19/50 درصد) و بیشترین تغییرات کوچک در جلد دوم با 69 مورد (64/49 درصد) اعمال شده است. بیشترین دستورالعمل تغییرات در هر سه جلد مربوط به اضافه کردن (Add) موردی به سیستم بوده است. در بین گروههای فعال ایجاد کنندهی تغییرات، MRG (Mortality reference group) با 107 مورد (34/20 درصد) و 116 مورد (45/83 درصد) به ترتیب در جلد اول و دوم و آلمان با 305 مورد (42/24 درصد) در جلد سوم بیشترین نقش را داشتهاند.نتیجهگیری: حفظ سیالیت یک سیستم طبقهبندی در حوزهی سلامت امری خطیر و ضروری است. این سیالیت در 10-ICD با ایجاد تغییرات چشمگیر به دلیل افزایش کشفیات جدید در زمینهی پزشکی، تجهیزات تشخیصی و درمانی و به دنبال آن اطلاعات سلامت رخ داده است. در ایران نیز به دلیل سیاست دولت مبنی بر ایجاد پروندهی الکترونیک سلامت ایرانیان، نیاز به استفاده از سیستم طبقهبندی روزآمد بیشتر احساس میشود.
مریم احمدی؛ فروغ رفیعی؛ فاطمه حسینی؛ مهدی حبیبی کولائی
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 852-860
چکیده
مقدمه: طبقهبندیهای فرایندهای مراقبت بهداشتی، ابزاری برای گردآوری اطلاعات و پردازش دادههای بهداشتی به شمار میروند و طبقهبندی پدیدههای پرستاری نیز زبان مشترکی را برای ارتباطات بین رشتهی پرستاری فراهم میکند. با توجه به این که دادههای مربوط به پرستاری برای گسترش دانش، ارزشیابی کیفیت و تأثیر مراقبت پرستاری و پشتیبانی ...
بیشتر
مقدمه: طبقهبندیهای فرایندهای مراقبت بهداشتی، ابزاری برای گردآوری اطلاعات و پردازش دادههای بهداشتی به شمار میروند و طبقهبندی پدیدههای پرستاری نیز زبان مشترکی را برای ارتباطات بین رشتهی پرستاری فراهم میکند. با توجه به این که دادههای مربوط به پرستاری برای گسترش دانش، ارزشیابی کیفیت و تأثیر مراقبت پرستاری و پشتیبانی از برنامهریزی منابع انسانی ضروری هستند، بنابراین وجود یک سیستم متمرکز و هماهنگ برای جمعآوری، ذخیره و بازیابی این دادهها ضروری میباشد. این پژوهش با هدف مقایسهی تطبیقی سیستمهای طبقهبندی پرستاری و پیشنهاد ویژگیهای مطلوب یک سیستم طبقهبندی پرستاری برای ایران انجام گرفت.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعهی تطبیقی- مقایسهای میباشد که در سال 1388 انجام شد. جامعهی پژوهش شامل سیستمهای طبقهبندی موجود در جهان بود که از طریق جستجوی منابع کتابخانهای، نشریات و سایتهای معتبر از جمله سایت انجمن پرستاری آمریکا و شورای بینالمللی پرستاری مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج در قالب جداول آماری ارایه شدند. ابزار جمعآوری دادهها چک لیست بود که به تدریج طی بررسی تکمیل شد و با نظر متخصصان مورد تصویب قرار گرفت.
یافتهها: تمامی سیستمها مربوط به آمریکا بودند که توسط انجمنها یا مراکز دانشگاهی برای مراکز مراقبتی خاصی ایجاد شدند. طبقهبندی دیگری توسط شورای بینالمللی پرستاری برای استفاده در سطح بینالمللی و تمامی مراکز پرستاری ایجاد شد. در ایران هیچ سیستمی برای طبقهبندی پیامدهای پرستاری وجود ندارد. هدف اغلب سیستمها، مدیریت بهتر اطلاعات پرستاری به ویژه در سیستمهای کامپیوتری میباشد.
نتیجهگیری: با توجه به اهمیت کدگذاری دادههای پرستاری برای استفاده در سیستمهای کامپیوتری و پروندهی الکترونیک سلامت و اجرای طرح سامانهی پروندهی الکترونیک سلامت (سپاس) در ایران، به کارگیری یا ایجاد سیستم طبقهبندی پرستاری در ایران با هدف مدیریت اطلاعات پرستاری، توسط بالاترین مقام حرفهای پرستاری ضروری به نظر میرسد. استفاده از طبقهبندی بینالمللی مهارت پرستاری برای ایران به منظور قابل مقایسه شدن پرستاری بین کشورهای مختلف پیشنهاد میگردد.
مریم احمدی؛ علی ماهر؛ محمد حسین حیوی حقیقی؛ جهان پور علی پور
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 894-899
چکیده
مقدمه: هدف برنامهی مدیریت خطر سلامت، کاهش احتمال وقوع حوادث برای بیماران است و شامل مشخص کردن حوادث نامطلوب، تحلیل علت، تخمین احتمال وقوع، نتایج آنها و اتخاذ اقدام مناسب جهت جلوگیری از تکرار آنها است. هدف این پژوهش مقایسه برنامهی مدیریت خطر در مراقبت سلامت در کشورهای منتخب و ارایهی الگو بود.
روش بررسی: این پژوهش به صورت ...
بیشتر
مقدمه: هدف برنامهی مدیریت خطر سلامت، کاهش احتمال وقوع حوادث برای بیماران است و شامل مشخص کردن حوادث نامطلوب، تحلیل علت، تخمین احتمال وقوع، نتایج آنها و اتخاذ اقدام مناسب جهت جلوگیری از تکرار آنها است. هدف این پژوهش مقایسه برنامهی مدیریت خطر در مراقبت سلامت در کشورهای منتخب و ارایهی الگو بود.
روش بررسی: این پژوهش به صورت توصیفی- تطبیقی انجام شد. جامعهی پژوهش، برنامهی مدیریت خطر در کشورهای آمریکا، انگلستان و استرالیا بود و نمونهها نیز، برنامههای خدمات سلامت ملی، کمیسیون مشترک اعتباربخشی سازمانهای مراقبت سلامت و انجمن پزشکی دفاعی ویکتوریا (به علت حوزهی تخصصی) بودند. گردآوری دادهها از طریق منابع کتابخانهای، اینترنت و پست الکترونیکی و تحلیل آنها از طریق جداول تطبیقی و آمار توصیفی صورت گرفت. بر اساس تحلیل انجام شده و پس از دریافت نظرات متخصصین امر، الگوی نهایی ارایه شد.
یافتهها: در برنامههای مورد بررسی، فرایند مدیریت خطر و اصول مستندسازی شباهتهای زیاد، اصول رضایت آگاهانه شباهتهای کمتر و عناصر اطلاعاتی فرم گزارش حادثه تفاوتهایی داشتند. کمیسیون مشترک، نقش بیشتری برای مدیر اطلاعات سلامت قایل شده بود.
نتیجهگیری: با وجود اشتراک در اصول مدیریت خطر، هر نمونه به نیازها و زیر ساختهای ارایهی مراقبت در کشور خود توجه نمود و این برنامه را به عنوان راهبردی سازمانی در نظر داشت.