ایندکس
ایندکس مجله
چکیده
لطفا برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
بیشتر
لطفا برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
نامه به سردبیر
حسن اشرفی ریزی
مقاله پژوهشی
قاسم زارعی؛ حافظ زارعی
چکیده
مقدمه: امروزه گردشگری اهمیت بسزایی برای کشورها دارد و در این بین، گردشگری سلامت یکی از انواع جدید و رو به توسعه گردشگری در دنیا به شمار می‌رود. با توجه به اهمیت گردشگری تندرستی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مرتبط با افزایش مدت اقامت گردشگران تندرستی در سرعین انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی بود و در آن داده‌های به دست ...
بیشتر
مقدمه: امروزه گردشگری اهمیت بسزایی برای کشورها دارد و در این بین، گردشگری سلامت یکی از انواع جدید و رو به توسعه گردشگری در دنیا به شمار می‌رود. با توجه به اهمیت گردشگری تندرستی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مرتبط با افزایش مدت اقامت گردشگران تندرستی در سرعین انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی بود و در آن داده‌های به دست آمده از مصاحبه با 19 نفر از خبرگان حوزه گردشگری و گردشگران تندرستی سرعین، با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: با تحلیل داده‌ها، 56 کد اولیه از کل مصاحبهها استخراج گردید. در ادامه، با مقوله‌بندی کدهای استخراج شده، این مفاهیم در هشت گروه «عوامل شخصی و جمعیتشناختی، روانشناختی، هزینهای، بهداشتی و سلامتی، تنوع خدمات گردشگری، ظرفیت پذیرش گردشگری، کیفیت خدمات و قابلیتها و امکانات زیربنایی مقصد» دستهبندی شد.نتیجه‌گیری: سازمان‌های مرتبط با حوزه گردشگری سرعین، باید عوامل شناسایی شده در تحقیق حاضر را در راستای افزایش مدت اقامت گردشگران تندرستی مد نظر قرار دهند.
مقاله پژوهشی
مرضیه عزیزی مبصر؛ رضا رضایتمند؛ فرزانه محمدی
چکیده
مقدمه: با توجه به محدود بودن منابع مالی دولت‌ها در بخش سلامت، افزایش کارایی و بهرهوری یک ضرورت محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف اندازه‌گیری کارایی و بهرهوری مخارج دولت در بخش سلامت در ایران و کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا High HDI (High Human Development Index) طی سال‌های 1995 تا 2014 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود و به منظور تعیین ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به محدود بودن منابع مالی دولت‌ها در بخش سلامت، افزایش کارایی و بهرهوری یک ضرورت محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف اندازه‌گیری کارایی و بهرهوری مخارج دولت در بخش سلامت در ایران و کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا High HDI (High Human Development Index) طی سال‌های 1995 تا 2014 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود و به منظور تعیین کارایی و بهرهوری مخارج سلامت دولت، از روش تحلیل پوششی داده‌ها DEA (Data Envelopment Analysis) و شاخص بهرهوری مالمکوئیست MPI (Malmquist Productivity Index) استفاده گردید.یافته‌ها: میانگین کارایی فنی در ایران، 45 درصد و در کشورهای با HDI بالا، 52 درصد بود. همچنین، تغییرات بهرهوری کل عوامل تولید در ایران، 93/0 و در کشورهای با HDI بالا، 99/0 به دست آمد.نتیجه‌گیری: تغییرات کارایی تکنولوژی، مهم‌ترین تأثیر را بر بهرهوری کل عوامل تولید در ایران و کشورهای با HDI بالا دارد. با مشخص شدن وضعیت کارایی، می‌توان الگوهای مناسب برای سال‌های ناکارا را در راستای حرکت به سمت کارایی بیشتر ارایه نمود.
مقاله پژوهشی
فریده عصاره؛ شهناز خادمی‌زاده؛ صدیقه طرفی‌پور
چکیده
مقدمه: یکی از ابزارهای ترسیم نقشه علمی، شاخص هم‌رخدادی است که از مهم‌ترین واژگان مدارک برای بررسی ساختار مفهومی یک حوزه تحقیقاتی استفاده می‌کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل ساختار نقشه علمی برون‌دادهای حوزه اوتیسم از طریق تحلیل هم‌رخدادی واژگان در پایگاه Web of Science بود.روش بررسی: این مطالعه به روش علم‌سنجی انجام شد. جامعه ...
بیشتر
مقدمه: یکی از ابزارهای ترسیم نقشه علمی، شاخص هم‌رخدادی است که از مهم‌ترین واژگان مدارک برای بررسی ساختار مفهومی یک حوزه تحقیقاتی استفاده می‌کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل ساختار نقشه علمی برون‌دادهای حوزه اوتیسم از طریق تحلیل هم‌رخدادی واژگان در پایگاه Web of Science بود.روش بررسی: این مطالعه به روش علم‌سنجی انجام شد. جامعه تحقیق شامل 14186 رکورد از تولیدات منتشر شده حوزه اوتیسم طی سال‌های 2010 تا 2017 در پایگاه Web of Science بود. داده‌ها به روش تحلیل شبکه اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: واژگان «توانایی، ناهنجاری، سندرم، اختلال، فنوتیپ و نورون»، اصلی‌ترین واژگان حوزه اختلال طیف اوتیسم بودند. این واژگان بیشترین امتیاز را از نظر شاخص‌های مرکزیت به دست آوردند. از نظر شاخص‌های کلان نیز شبکه حوزه اوتیسم شبکه منسجمی بود. در این حوزه، کشورهای آمریکا، انگلستان و کانادا نسبت به سایر کشورها تولیدات بیشتری داشتند و دانشگاهای کالیفرنیا، لندن و هاروارد پرتولیدترین دانشگاه‌ها در عرصه بین‌المللی بودند. در بین دانشگاه‌های ایرانی نیز دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی و علوم پزشکی شهید بهشتی نسبت به سایر دانشگاه‌ها تولیدات بیشتری را به خود اختصاص دادند. در بین پژوهشگران برتر از لحاظ تعداد تولیدات در سطح بین‌المللی، «Zwaigenbaum L.»، «Matson JL.» و «Gillberg C.» و در میان پژوهشگران ایرانی نیز «معماری الف، مشایدی پ و احمدلو م» بهترین علمکرد را کسب کردند.نتیجه‌گیری: اطلاعات به دست آمده از نقشه هم‌رخدادی واژگانی می‌تواند به سیاست‌گذاری هرچه بهتر در حوزه‌های علمی کمک کند؛ چرا که در این نقشه، هر واژه یا گروه واژگان به نوعی معرف یک حوزه ویژه است. بدین ترتیب، می‌توان تصمیمات کارامدی برای تخصیص و توزیع منابع اتخاذ کرد. همچنین، پژوهشگران می‌توانند با موضوعات تازه و محققان برتر هر حوزه آشنا شوند.
مقاله پژوهشی
علی بهاری؛ همایون صادقی بازرگانی؛ فهیمه بختیاری
چکیده
مقدمه: استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی به منظور دستیابی به اسناد الکترونیکی، ضرورت بررسی عملکرد و پوشش پایگاه‌ها را دوچندان می‌سازد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین جامعیت و مانعیت پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی در بازیابی اسناد مربوط به حیطه مصدومیت‌های شغلی بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و با استفاده از مشاهده و مقایسه انجام ...
بیشتر
مقدمه: استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی به منظور دستیابی به اسناد الکترونیکی، ضرورت بررسی عملکرد و پوشش پایگاه‌ها را دوچندان می‌سازد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین جامعیت و مانعیت پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی در بازیابی اسناد مربوط به حیطه مصدومیت‌های شغلی بود.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و با استفاده از مشاهده و مقایسه انجام شد. جامعه تحقیق شامل پایگاه‌های اطلاعاتی ملی Magiran، Irandoc، SafeLir و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی SID (Scientific Information Database) و حجم نمونه شامل تعداد اسناد بازیابی شده طی 20 سال اخیر از این پایگاه‌ها بود. کلید واژه‌ها بر اساس نظرات اعضای خبره تیم پژوهش و بررسی اسناد مربوط تعیین شد. در نهایت، 40 کلید واژه انتخاب گردید و پایگاه‌های مذکور مورد جستجو قرار گرفت. تعداد اسناد بازیابی شده ثبت و شاخص‌ها و نمودارهای مرتبط با جامعیت و مانعیت تهیه شد.یافته‌ها: تعداد اسناد بازیابی شده از پایگاه‌های Magiran، SID، SafeLir و Irandoc به ترتیب 411، 153، 523 و 149 مدرک بود. پایگاه SafeLir جامعیت نسبی بالاتر (70/83 درصد) و پایگاه SID مانعیت بالاتری (54/89 درصد) در بازیابی اسناد مربوط، نسبت به سایر پایگاه‌ها داشت. بیشترین همپوشانی بین پایگاه‌های Magiran و SafeLir مشاهده گردید (269 سند).نتیجه‌گیری: نتایج حاصل شده به محققان حیطه مصدومیت‌ها و رشته‌های مرتبط در شناسایی پایگاه مناسب (دارای جامعیت و مانعیت مناسب) جهت بازیابی اسناد در حوزه تخصصی آن‌ها کمک می‌کند. چنانچه جامعیت، مانعیت و یا هم مانعیت و هم جامعیت جستجو مهم باشد، می‌توان به ترتیب از پایگاه‌های SafeLir، SID و SafeLir استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
بهزاد انجذاب؛ شهناز نایب‌زاده؛ سید حسن حاتمی‌نسب
چکیده
مقدمه: رشد چشمگیر فن‌آوری‌های وب 2 و ظهور شبکه‌های اجتماعی، پتانسیل بسیار زیادی را برای اشاعه برنامه‌های تغییر رفتار سلامت و مراقبت‌های بهداشتی فراهم نموده است. سازمان‌ها و مراکز ارایه دهنده خدمات بهداشتی نیز به عنوان عاملان اصلی این برنامه‌ها، سهم زیادی در استفاده از این ابزار دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارایه طبقه‌بندی ...
بیشتر
مقدمه: رشد چشمگیر فن‌آوری‌های وب 2 و ظهور شبکه‌های اجتماعی، پتانسیل بسیار زیادی را برای اشاعه برنامه‌های تغییر رفتار سلامت و مراقبت‌های بهداشتی فراهم نموده است. سازمان‌ها و مراکز ارایه دهنده خدمات بهداشتی نیز به عنوان عاملان اصلی این برنامه‌ها، سهم زیادی در استفاده از این ابزار دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارایه طبقه‌بندی محتوای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی سازمان‌های بهداشتی بود.روش بررسی: این مطالعه به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. در گام اول، بر اساس ادبیات موجود و بررسی چارچوب‌های پیشین و نتایج کار محققان این حوزه، کدگذاری اولیه صورت گرفت و در گام بعدی با تجزیه و تحلیل نمونه‌ای مشتمل بر 582 عدد از پست‌های منتشر شده در صفحات شبکه‌های اجتماعی 11 سازمان بهداشتی مطرح در جهان، مقوله‌بندی و کدگذاری تکمیل گردید.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها منجر به استخراج 27 طبقه فرعی گردید که در 14 طبقه اصلی شامل «اطلاعاتی، آموزشی، احساسی، رویدادی، دعوت‌کننده، تجربه‌ای، کارکردی، هشداری، کارمندان، چالشی، معرفی، تبلیغاتی، ابرازی و افراد مشهور» قرار گرفت.نتیجه‌گیری: یافته‌های به دست آمده، چارچوب جامعی را برای طبقه‌بندی پست‌های بهداشتی ارایه نمود. این طبقه‌بندی به طور خاص برای سیاست‌گذاران حوزه سلامت، می‌تواند در تولید محتوای بهداشتی با ایده‌های نو و استفاده روزمره به منظور تعامل با مخاطبان شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
عبدالحسین فرج‌پهلو؛ زاهد بیگدلی؛ مظفر چشمه سهرابی؛ بهجت طاهری
چکیده
مقدمه: یکی از ابزارهای معنایی جهت بازیابی دانش از منابع پیچیده، هستی‌نگاشت است. با پیشرفت فن‌آوری‌های وب معنایی، ساخت و طراحی هستی‌نگاشت‌ها به عنوان ابزار سازماندهی و بازنمون دانش ضروری به نظر می‌رسد. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی هستی‌نگاشت حوزه بیماری‌های مادرزادی قلب به زبان فارسی و مراحل ساخت آن بود.روش بررسی: این مطالعه ...
بیشتر
مقدمه: یکی از ابزارهای معنایی جهت بازیابی دانش از منابع پیچیده، هستی‌نگاشت است. با پیشرفت فن‌آوری‌های وب معنایی، ساخت و طراحی هستی‌نگاشت‌ها به عنوان ابزار سازماندهی و بازنمون دانش ضروری به نظر می‌رسد. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی هستی‌نگاشت حوزه بیماری‌های مادرزادی قلب به زبان فارسی و مراحل ساخت آن بود.روش بررسی: این مطالعه به روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری تحقیق را کلیه منابع اطلاعاتی فارسی و انگلیسی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در حوزه تخصصی بیماری‌های مادرزادی قلب تشکیل داد. مبنا و هسته اولیه روش مورد استفاده برای ایجاد هستی‌نگاشت حوزه بیماری‌های مادرزادی قلب، روش‌های به کار رفته در پژوهش‌های Bermejo و محمدی استانی و همکاران بود. در مجموع، 9 مرحله برای ساخت این هستی‌نگاشت در نظر گرفته شد که شامل «تعیین حوزه و پوشش هستی‌نگاشت، شناسایی منابع اطلاعاتی (اسناد، کتب، مقالات)، شناسایی اصطلاحات و مفاهیم، تعیین پوشش موضوعی و تعیین دامنه و طبقات اصلی، تعیین سلسله مراتب اصطلاحات و مفاهیم، تعریف و تعیین روابط بین اصطلاحات و مفاهیم، توصیف ویژگی‌های رده‌ها و روابط بین آن‌ها، تعیین روابط میان نمونه‌ها و ایجاد محدودیت‌ها، توابع و قوانین» بود. به منظور تأیید روایی محتوایی، از نظر 7 متخصص قلب اطفال دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مراحل سوم تا ششم استفاده گردید. نرم‌افزار Protégé جهت ساخت هستی‌نگاشت استفاده شد.یافته‌ها: هستی‌نگاشت بیماری‌های مادرزادی قلب کودکان شامل 6 کلاس اصلی «بیماری‌های شایع مادرزادی قلب و جوارح مرتبط با بیماری، روش درمان، روش‌های تشخیصی، علایم بیماری‌ها و عامل خطرزا» بود. همچنین، به منظور تعریف ارتباط بین مفاهیم و اصطلاحات، 8 رابطه معنایی اصلی شامل «تشخیص داده می‌شود توسط، تغذیه می‌کند، درمان می‌شود توسط، درمان می‌کند، علت است، عوارض دارد، می‌باشد از علایم، هست عارضه» و 2 رابطه فرعی «مرتبط است با، دارد عامل خطرزا» تعیین گردید.نتیجه‌گیری: هستی‌نگاشت ساخته شده در مطالعه حاضر ابزار مفید و کارامدی برای سازماندهی و بازیابی دانش در این حوزه می‌باشد. همچنین، این ابزار می‌تواند برای تحلیل و ترسیم ساختار دانش در سایر حوزه‌ها استفاده شود.
مقاله مروری نظام مند
سورناز شادی؛ سعید اسدی؛ حمزه‌علی نورمحمدی
چکیده
مقدمه: بررسی رشد برون‌دادهای علمی در حوزه‌های موضوعی مختلف، می‌تواند یکی از پایه‌های سیاست‌گذاری علمی در آن حوزه باشد. مقالات مروری سیستماتیک، یکی از برون‌دادهای مؤثر در علوم پزشکی به شمار می‌رود که امروزه استفاده از نتایج آن کاربرد وسیعی پیدا کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند رشد مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی ...
بیشتر
مقدمه: بررسی رشد برون‌دادهای علمی در حوزه‌های موضوعی مختلف، می‌تواند یکی از پایه‌های سیاست‌گذاری علمی در آن حوزه باشد. مقالات مروری سیستماتیک، یکی از برون‌دادهای مؤثر در علوم پزشکی به شمار می‌رود که امروزه استفاده از نتایج آن کاربرد وسیعی پیدا کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند رشد مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی در حوزه زیست‌پزشکی و شناسایی مجلات فعال مرتبط با آن انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه که با روش اسنادی انجام گرفت، روند رشد مقالات مرور سیستماتیک ایرانی حوزه زیست‌پزشکی و توزیع تولیدات علمی بر اساس زبان آن‌ها بررسی گردید. جامعه تحقیق شامل همه مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی حوزه زیست‌پزشکی، متشکل از 350 مقاله فارسی و 2595 مقاله انگلیسی بود.یافته‌ها: تولید مقالات مرور سیستماتیک زیست‌پزشکی در زبان فارسی و انگلیسی به ترتیب دارای رشد متوسط 6 و 21 درصد بود و نشان داد که شتاب رشد مقالات لاتین، 5/3 برابر مقالات فارسی است. پرمقاله‌ترین مجله در زبان فارسی، مجله «زنان، مامایی و نازایی ایران» با 46 مقاله و در زبان انگلیسی، مجله «Asian Pacific Journal of Cancer Prevention» با 58 مقاله بود.نتیجه‌گیری: پژوهشگران زیست‌پزشکی ایران در سال‌های اخیر گرایش زیادی به تولید مقالات مرور سیستماتیک پیدا کرده‌اند و نشریات انگلیسی زبان سهم بیشتری در انتشار این مقالات داشتند.
