سونا ایمانی طیبی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ حسن اشرفی ریزی
چکیده
مقدمه: تحقق رسالت آموزشی و پژوهشی اعضای هیأت علمی به عنوان اصلی‌ترین سرمایه دانشگاه، با برخورداری از سواد اطلاعاتی میسر خواهد شد. برخورداری از سواد اطلاعاتی کافی در حوزه سلامت به دلیل جامعه هدف آن، اهمیت و ضرورت ویژه‌ای دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: تحقق رسالت آموزشی و پژوهشی اعضای هیأت علمی به عنوان اصلی‌ترین سرمایه دانشگاه، با برخورداری از سواد اطلاعاتی میسر خواهد شد. برخورداری از سواد اطلاعاتی کافی در حوزه سلامت به دلیل جامعه هدف آن، اهمیت و ضرورت ویژه‌ای دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی صورت گرفت. نمونه‌ها 160 نفر بودند که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه تعدیل شده سواد اطلاعاتی Davarpanah and Siamak (DAS) بود که روایی آن در مطالعات پیشین توسط متخصصان کتابداری و اطلاع‌رسانی و پایایی آن نیز به کمک ضریب Cronbach¢s alpha با مقدار 83/0 تأیید گردید. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون‌های Independent t و ANOVA و ضرایب Spearman و Pearson) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین نمره سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 7/11 ± 7/50 به دست آمد که حد متوسطی را نشان داد. همچنین، تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمره سواد اطلاعاتی با متغیرهای جمعیت‌شناختی (جنسیت، دانشکده، رتبه علمی و سابقه کار) وجود نداشت.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر، وضعیت متوسط سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی را نشان می‌دهد. با توجه به اهمیت برخورداری از سواد اطلاعاتی مناسب و تأثیر آن بر آموزش و پژوهش در حوزه سلامت، لازم است تا برنامه‌ها و آموزش‌های لازم به منظور توسعه و رشد سواد اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اندیشیده شود.
لیلا شهرزادی؛ شهین مجیری؛ راضیه زاهدی؛ سیما جنتیان؛ حسن اشرفی ریزی؛ زینب شهرزادی؛ بهجت طاهری
دوره 11، شماره 6 ، بهمن 1393، ، صفحه 743-759
چکیده
مقدمه: از جمله حوزه‌های سلامت که افراد بسیاری به دنبال کسب اطلاعات در مورد آنها در اینترنت هستند حوزه اختلالات اضطرابی است. این اختلالات با کاهش کیفیت زندگی، احتمال افزایش ابتلا به بیماری‌های مختلف را به دنبال دارد. لذا ارزیابی اطلاعات مبتنی بر وب در مورد این اختلالات با توجه به گستردگی ابتلا در سراسر دنیا و همچنین در ایران، به منظور ...
بیشتر
مقدمه: از جمله حوزه‌های سلامت که افراد بسیاری به دنبال کسب اطلاعات در مورد آنها در اینترنت هستند حوزه اختلالات اضطرابی است. این اختلالات با کاهش کیفیت زندگی، احتمال افزایش ابتلا به بیماری‌های مختلف را به دنبال دارد. لذا ارزیابی اطلاعات مبتنی بر وب در مورد این اختلالات با توجه به گستردگی ابتلا در سراسر دنیا و همچنین در ایران، به منظور تعیین وب سایت‌های معتبر از نظر اطلاعات ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وب‌سایت‌های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی بر اساس ابزار WebMedQual بوده است. روش‌بررسی: پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردی است. به منظور گردآوری داده‌ها از سیاهه وارسی مبتنی بر مقیاس استانداردWebMedQual که با نظر متخصصان حوزهای روانشناسی، کتابداری و طراحی وب سایت بومی سازی شد استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل 15 وب سایت فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در اسفند ماه 1391 خورشیدی بود که مطالب تخصصی در خصوص اضطراب و وسواس ارائه میدادند. حداکثر امتیاز برای هر وب سایت 83 ، حداقل آن صفر و امتیاز متوسط 5/41 بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شد و یافته ها به صورت میانگین امتیاز و نمره مطلوب ارائه گردید. یافته‌ها: بر اساس مقیاس WebMedQual میانگین امتیاز وب‌سایت‌های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در 6 شاخص محتوای اطلاعات(18/2±40/7)، اعتبار منابع(11/2±10/5)، دسترس پذیری و قابلیت استفاده(37/0±23/2)، پیوندها(09/1±37/1)، پشتیبانی از کاربر(33/1±57/4) و محرمانگی اطلاعات(95/2±07/3) ضعیف و کمتر از متوسط و تنها در شاخص طراحی(29/1±27/9) بالاتر از امتیاز متوسط بود. برترین وب‌سایت در حوزه اختلالات اضطرابی وب‌سایت‌های «انجمن روانشناسی بالینی ایران» و «روان‌یار» با 5/38 امتیاز و ضعیف‌ترین وب‌سایت «یک فراکاو» با 5/25 امتیاز بودند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده ضروری است کاربران هنگام استفاده از اینترنت، به مطالب موجود در این محیط به دیده انتقادی نگریسته و بدون در نظر گرفتن معیارهای اعتبار یک منبع، به آن اعتماد نکنند. واژههای کلیدی: ارزیابی؛ اختلالات اضطرابی؛ اینترنت.
بهاره غلامی؛ حسین عابدی مدیسه؛ بنفشه غلامی؛ شهین مجیری؛ حسن اشرفی ریزی؛ نیلوفر هدهدی نژاد
دوره 11، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 169-176
چکیده
مقدمه:امروزه مدیریت دانش در کتابخانه ها ومراکز اطلاع رسانی کاربرد موثری پیدا کرده و موجب تغییراتی در شکل و عملکرد آنها نیز شده است به هر اندازه که در کتابخانه ها از عوامل و فرایندهای مدیریت دانش بیشتر استفاده شود نتایج مطلوبتری در ارائه خدمات اطلاعاتی فراهم می شود.هدف این پژوهش بررسی میزان استقرار عوامل مدیریت دانش در کتابخانه های ...
بیشتر
مقدمه:امروزه مدیریت دانش در کتابخانه ها ومراکز اطلاع رسانی کاربرد موثری پیدا کرده و موجب تغییراتی در شکل و عملکرد آنها نیز شده است به هر اندازه که در کتابخانه ها از عوامل و فرایندهای مدیریت دانش بیشتر استفاده شود نتایج مطلوبتری در ارائه خدمات اطلاعاتی فراهم می شود.هدف این پژوهش بررسی میزان استقرار عوامل مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد. روش بررسی:این پژوهش یک مطالعه پیمایشی از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (82 نفر) و روش نمونه‌گیری به شیوه سرشماری بود. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه ی استاندارد Pasture بودکه روایی آن با استفاده از روایی صوری و پایایی آن با استفاده از محاسبه ضریب Cronbach Alpha(97/0 =r) تایید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss18و در دوسطح آمار توصیفی و استنباطی(،آزمون T و آزمون F) صورت گرفت. یافته ها:نتایج به دست آمده نشان داد که در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هر شش مولفه مدیریت دانش(سیاستها و راهبردها،سیستم های رهبری، سیستم تشویق و پاداش دهی، سیستم خلق و تحصیل دانش، سیستم آموزش و سیستم ارتباطی مدیریت دانش) ، کمتر از سطح متوسط بوده است و در خصوص مولفه های سیاستها و راهبردها ، سیستم های رهبری و سیستم های تشویق و پاداش دهی مدیریت دانش بر حسب مدرک تحصیلی در سطح معنادار بوده است، اما در خصوص سایر مولفه ها بر حسب سابقه خدمت و سن پاسخگویان معنادار نبوده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش بنظر می رسد بکارگیری مؤلفه های مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بنا بر دلایلی از جمله عدم وجود دستورالعملها و خط مشی های مدون و حمایت مسئولین، به صورت غیر علمی می باشد. بنابراین مدیریت و رهبری در کتابخانه ها بهتر است به گونه ای باشد که عوامل ایجاد کننده مدیریت دانش در بین همه کارکنان کتابخانه ها پذیرفته شود. واژههای کلیدی:مدیریت دانش؛ کتابخانه های دانشگاهی؛ دانشگاه ها.
رحمان معرفت؛ حمید کشاورز؛ حسن اشرفی ریزی؛ سمیه سیروسی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش، تعیین وضعیت مشارکت نویسندگان مقالات در مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت در فاصله‌ی سال‌های 1383 تا 1390 بوده است. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی با رویکرد علم سنجی و از نوع کاربردی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل همه‌ی مقالات مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت (252 مقاله) از سال 1383 تا آذرماه 1390 و روش نمونه‌گیری، سرشماری است. پس ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش، تعیین وضعیت مشارکت نویسندگان مقالات در مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت در فاصله‌ی سال‌های 1383 تا 1390 بوده است. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی با رویکرد علم سنجی و از نوع کاربردی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل همه‌ی مقالات مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت (252 مقاله) از سال 1383 تا آذرماه 1390 و روش نمونه‌گیری، سرشماری است. پس از دانلود تمامی شماره‌ها از سایت اینترنتی مجله، داده‌های مورد نیاز در نرم‌افزار EXCEL وارد و استخراج و تحلیل داده‌ها با کمک این نرم‌افزار و آمار توصیفی انجام گرفت. یافته‌ها: میانگین تعداد نویسندگان در هر مقاله 03/3 بود. در میان دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی گوناگون، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با 94 مقاله، بیشترین سهم همکاری گروهی در انتشار مقاله در مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت را به خود اختصاص داده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از مجموع 252 مقاله، مقالات گروهی در مقایسه با مقالات انفرادی سهم بسزایی را به خود اختصاص داده‌اند، به گونه‌ای که سهم مقالات انفرادی در مجموع تنها 7/8 درصد بوده است. ضریب همکاری گروهی بین نویسندگان با میانگین 64/0 به جز در سال 1383 همواره بالای 5/0 بوده است. نتیجه‌گیری: همکاری گروهی نویسندگان در مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت در شرایط مطلوبی قرار داشت. واژههای کلیدی: مجله‌ی مدیریت اطلاعات سلامت؛ علم سنجی؛ مشارکت؛ نشریات ادواری
لیلا شهرزادی؛ فهیمه باب الحوائجی؛ حسن اشرفی ریزی
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
اطلاعات، عنصر حیاتی جوامع اطلاعاتی است که با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد خود، به عنوان کالایی با ارزش در تعاملات اقتصادی، نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی نیز به عنوان مراکز اصلی مبادله‌ی این کالای اقتصادی به منظور تداوم حیات در عصر اطلاعات، ملزم به انجام ارزیابی‌های مداوم اقتصادی در مورد خدمات اطلاعاتی ...
بیشتر
اطلاعات، عنصر حیاتی جوامع اطلاعاتی است که با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد خود، به عنوان کالایی با ارزش در تعاملات اقتصادی، نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی نیز به عنوان مراکز اصلی مبادله‌ی این کالای اقتصادی به منظور تداوم حیات در عصر اطلاعات، ملزم به انجام ارزیابی‌های مداوم اقتصادی در مورد خدمات اطلاعاتی خود بر مبنای شاخص‌های استاندارد هستند. تحلیل هزینه- سودمندی از جمله شیوه‌های ارزیابی اقتصادی کاربرمدار، نظام‌مند و کمیت‌پذیر است که به مقایسه‌ی منافع حاصل از محصول یا خدمتی خاص با هزینه‌های مصروف می‌پردازد. این روش در کتابخانه‌ها به مقایسه‌ی پیامدهای مثبت خدمات کتابخانه نسبت به هزینه‌های صرف شده برای فراهم آوردن آنها می‌پردازد و روشی برای ارزیابی مزیت‌های نسبی سرمایه‌گذاری طرح‌های مختلف ارایه‌ی خدمت به کاربران بر حسب تخصیص منابع مالی می‌باشد. نتایج آن می‌تواند به اتخاذ بهترین نوع تصمیم‌گیری در جهت استفاده‌ی مطلوب از منابع مالی، منتهی شده و در نهایت اصلاح عملکرد کتابخانه را در پی داشته باشد. مطالعه‌ی حاضر مطالعه‌ای مروری- نقلی بود که با جستجوی کلید واژههای «تحلیل هزینه- منفعت»، «تحلیل هزینه- سودمندی و «تحلیل هزینه- فایده» و معادل لاتین آنها یعنی «Benefit cost analysis» و «Cost- benefit analysis» در پایگاه‌های اطلاعاتی Emerald، Sciverce، ISI web of Science و همچنین موتورهای جستجوی Google scholar، Google و AltaVista صورت گرفته است و در نهایت 51 منبع اطلاعاتی مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. در این مقاله با توجه به ویژگی‌ها و قابلیت‌های این شیوه‌ی ارزیابی، پس از مقدمه‌ای کوتاه به شرح مفاهیم، مراحل اجرا، کاربرد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های اصلی تحلیل هزینه- سودمندی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و در پایان به مزایا، محدودیت‌ها و شیوه‌های بهره‌گیری از نتایج حاصل از آن، پرداخته شده است. واژههای کلیدی: تحلیل هزینه- سودمندی؛ کتابخانه‌ها؛ مراکز اطلاع‌رسانی
مهتاب رمضان شیرازی؛ فیروزه زارع فراشبندی؛ حسن اشرفی ریزی؛ رسول نوری
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 822-832
چکیده
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای ...
بیشتر
مقدمه: پیشرفت‌های اخیر در زمینه‌ی ارایه‌ی راهکارهای نو در سازماندهی منابع الکترونیکی و پژوهش‌های فراوان در این حوزه، نشان دهنده‌ی گرایش جهانی در استفاده از راهکارهای جدیدی همچون ابرداده‌ها در تسهیل توصیف، مکان‌یابی، سازماندهی و جستجوی منابع در محیط وب است. در این راستا استانداردهای ابرداده‌ای کتابخانه‌ای، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی وب‌سایت کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی ایران از نظر میزان به کارگیری عناصر ابرداده‌ای زبان نشانه‌گذاری فرامتن و دابلین‌کور (Dublin core) در سال 1390 بود.
روش بررسی: روش پژوهش، توصیفی و از نوع کاربردی بود. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه‌ی وارسی محقق‌ساخته است که روایی صوری آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 98 وب‌سایت متعلق به کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که به روش نمونه‌گیری سرشماری تعیین شد. اطلاعات در سال 1390 از طریق مشاهده و مراجعه‌ی مستقیم به هر یک از وب‌سایت‌ها گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی، نسبت و میانگین صورت گرفت و نمودار‌های مورد نظر نیز با استفاده از نرم‌افزار Excel تهیه گردید.
یافته‌ها: هیچ یک از وب‌سایت‌های کتابخانه‌ای از عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور استفاده ننموده‌اند، تنها برخی از آنها از عناصر متناظر دابلین‌کور با زبان نشانه‌گذاری فرامتن استفاده کرده‌اند. این عناصر شامل توصیف، موضوع، شناسگر و قالب می‌باشد. در وزارت بهداشت، تمرکز استفاده از این عناصر متناظر، بیشتر بر دو عنصر توصیف و کلید واژه با 56 درصد و در وزارت علوم بر عناصر کلید واژه با 45 درصد و توصیف با 39 درصد می‌باشد. میزان استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وب‌سایت کتابخانه‌های مورد بررسی وضعیت بهتری داشته است. بالاترین درصد استفاده از عناصر زبان نشانه‌گذاری فرامتن در وزارت بهداشت و علوم مربوط به عناصر کلید واژه و توصیف هر دو با 56 درصد و کمترین درصد نیز مربوط به عناصر تاریخ و قالب با صفر درصد می‌باشد.
نتیجه‌گیری: از آن‌جایی که وب‌سایت کتابخانه‌های مرکزی از جمله صفحات علمی شبکه‌ی وب محسوب می‌شوند، توجه ویژه در طراحی آنها و به کارگیری عناصر ابرداده‌ای دابلین‌کور و HTML (Hyper text mark-up language) می‌تواند پژوهشگران و محققان را در دستیابی هرچه سریع‌تر و دقیق‌تر به منابع اطلاعاتی موجود در این وب‌سایت‌ها یاری نماید. با توجه به استفاده‌ی وب‌سایت‌های مورد بررسی از عناصر متناظر دابلین‌کور با HTML به نظر می‌رسد که آینده‌ی پیشروی وب‌سایت‌های مورد بررسی برای استفاده و به کارگیری استاندارد دابلین‌کور در وزارت بهداشت و علوم همسو می‌باشد و می‌توان انتظار داشت تا در آینده در طراحی این صفحات از استاندارد دابلین‌کور استفاده‌ی بیشتری شود. در این میان نقش کتابداران در آگاهی دادن به طراحان و برنامه‌نویسان وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی در خصوص لزوم استفاده از عناصر ابرداده‌ای به طور اعم و به کارگیری استانداردهای این حوزه به صورت اخص نیز نباید نادیده گرفته شود.
راضیه زاهدی؛ نیلوفر هدهدی نژاد؛ حسن اشرفی ریزی
دوره 9، شماره 4 ، مهر و آبان 1391، ، صفحه 513-524
چکیده
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش ...
بیشتر
مقدمه: طب سنتی نه تنها برای مراقبت از سلامت و بهبود کیفیت زندگی کارایی دارد، بلکه برای تشخیص و درمان بیماری‌ها نیز به کار می‌رود. از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان تولیدات علمی و ترسیم نقشه‌ی علمی پژوهشگران ایرانی حوزه‌ی طب سنتی طی سال‌های 1990 تا 2011 در پایگاه Web of science بود.
روش بررسی: این پژوهش، به شیوه‌ی پیمایشی و با روش علم‌سنجی، 288 مدرک نمایه شده‌ی پژوهشگران ایرانی در حوزه‌ی طب سنتی پایگاه Web of science طی سال‌های 1990 تا 2011 را مورد بررسی قرار داد، سپس با استفاده از نرم‌افزار HistCiteTM به بررسی تحلیلی و ترسیم نقشه‌ی تاریخ نگاشتی تولیدات علمی این حوزه و میزان رشد و توسعه‌ی آن آثار در بازه‌ی زمانی 21 ساله پرداخته شد.
یافته‌ها: حوزه‌ی طب سنتی ایران با 288 رکورد توانسته است رتبه‌ی 26 جهان در این علم را کسب نماید. متوسط نرخ رشد تولیدات علمی این حوزه طی این سال‌ها 32/53 درصد بود. عبداللهی با 13 مدرک و دانشگاه علوم پزشکی تهران با 60 مدرک، بیشترین سهم را در تولیدات علمی این حوزه داشتند. در بررسی نوع منابع مشخص شد که محققان تمایل دارند پژوهش‌های خود را در قالب مقاله ارایه دهند. نشریه Journal of ethnopharmacology نیز بیشترین مدارک تولید شده‌ی محققان ایرانی را منتشر کرده بود. همچنین هیچ خوشه‌ای از 50 مدرک برتر شکل نگرفت.
نتیجه‌گیری: روند رشد تولیدات علمی ایران در حوزه‌ی طب سنتی به لحاظ کمی از شیب قابل قبولی برخوردار است، اما تولیدات علمی این حوزه از لحاظ دریافت میزان استنادات جهانی و محلی بسیار ضعیف بوده و این امر نشان دهنده‌ی عدم تأثیرگذاری این پژوهش‌ها می‌باشد.
زهرا کاظم پور؛ حسن اشرفی ریزی؛ بهجت طاهری
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 795-806
چکیده
مقدمه: مهم‌ترین متغیر در موفقیت هر سازمان، رعایت اخلاق می‌باشد. ماهیت حرفه‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی خدمت به کاربران است، از این‌رو توجه به اخلاق حرفه‌ای لازم و ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین میزان توجه کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان به اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ...
بیشتر
مقدمه: مهم‌ترین متغیر در موفقیت هر سازمان، رعایت اخلاق می‌باشد. ماهیت حرفه‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی خدمت به کاربران است، از این‌رو توجه به اخلاق حرفه‌ای لازم و ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین میزان توجه کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان به اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ایران بوده است.
روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه بود. روایی پرسش‌نامه توسط متخصصان کتابداری و اطلاع‌رسانی تأیید شد. پایایی ابزار با استفاده از Cronbach's alpha 93/0 به دست آمد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل همه‌ی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان در سال 1389 (128 نفر) بود که تعداد 63 نفر در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و تعداد 65 نفر در دانشگاه اصفهان مشغول به کار بودند. با توجه به اینکه جامعه‌ی مورد بررسی، چندان بزرگ نبود که نیازمند نمونه‌گیری باشد، از روش سرشماری بهره گرفته شد. داده‌ها پس از گردآوری در نرم‌افزار SPSS وارد شد. جهت تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آزمون‌های استنباطی correlation coefficient Spearman و 2χ استفاده گردید.
یافته‌ها: بیشترین میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای مربوط به برقراری ارتباط مثبت با همکاران با میانگین 52/4 و کمترین میزان توجه مربوط به گسترش دیدگاه محققانه در عملکرد و ارزیابی فعالیت‌ها با میانگین 71/2 بود. رتبه‌بندی میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای در ابعاد مختلف نشانگر آن است که بیشترین میزان توجه به بعد مسؤولیت در برابر همکار با میانگین 22/4 و کمترین میزان توجه به بعد مسؤولیت در مقابل حرفه با میانگین 27/3 اختصاص یافته بود. همچنین در بررسی رابطه‌ی میان جنس، میزان تحصیلات، رشته‌ی تحصیلی، نوع استخدام، میزان حقوق و نوع کار با میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای، آزمون‌های آماری نشان دادند که تنها میان سطح تحصیلات و میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای رابطه‌ی معنی‌داری از نوع منفی وجود داشت، اما در سایر موارد رابطه‌ی معنی‌داری وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: از نظر کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان، بالاترین میزان توجه به عناصر اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ایران به ترتیب شامل برقراری ارتباط مثبت با همکاران در داخل و خارج از سازمان، رفتار مناسب و توأم با احترام با همه‌ی مراجعان و تلاش در شناسایی مسؤولیت‌های اجتماعی و حرفه‌ای می‌باشد. هر چند میزان توجه در بیشتر موارد بالاتر از حد متوسط است، اما مدیران کتابخانه‌های پیش‌گفت نباید از سایر اصول اخلاق حرفه‌ای، که در سطح متوسط و پایین‌تر هستند، غافل شوند. این امر، ضرورت آموزش مداوم اخلاق حرفه‌ای برای کتابداران دانشگاهی را می‌طلبد.
