یاسمن کتابی؛ سعیده کتابی
دوره 12، شماره 6 ، اسفند 1394، ، صفحه 762-769
چکیده
مقدمه: هر چه مراحل ترخیص زودتر انجام گیرد و بیمار زودتر تخت خود را خالی کند، مدت اقامت وی و زمان انتظار جهت بستری شدن بیماران دیگر کمتر می‌شود. به این ترتیب، نحوه استفاده از امکانات درمانی نیز تا حدی بهبود می‌یابد. فرآیند ترخیص، از زمانی که اجازه ترخیص صادر می‌شود تا زمانی که بیمار بیمارستان را ترک می‌کند، یکی از گلوگاه‌ها در فرآیند ...
بیشتر
مقدمه: هر چه مراحل ترخیص زودتر انجام گیرد و بیمار زودتر تخت خود را خالی کند، مدت اقامت وی و زمان انتظار جهت بستری شدن بیماران دیگر کمتر می‌شود. به این ترتیب، نحوه استفاده از امکانات درمانی نیز تا حدی بهبود می‌یابد. فرآیند ترخیص، از زمانی که اجازه ترخیص صادر می‌شود تا زمانی که بیمار بیمارستان را ترک می‌کند، یکی از گلوگاه‌ها در فرآیند بیمارستانی است. در این مقاله، هدف، کاهش زمان انتظار بیماران جهت ترخیص از بیمارستان‌ها، و به طور خاص در بیمارستان الزهرای (س) اصفهان بود. روش بررسی: در این پژوهش کاربردی و توصیفی- تحلیلی، برای داده‌های جمع‌آوری شده از واحدهای مختلف در فرآیند ترخیص بیماران بیمارستان الزهرای (س) اصفهان در تابستان 1386 ، یک مدل سیستم صف برازش شد. داده‌های مورد نیاز، زمان‌های شروع و پایان هر یک از فعالیت‌های مربوط به ترخیص بیماران در ساعات 15-10 در ده روز منتخب (مربوط به حدود دویست بیمار ترخیصی) بود که در جداول مربوط ثبت شد. پارامترهای لازم برای توزیع‌های تصادفی مورد نیاز از متوسط زمان‌های جمع‌آوری شده، به دست آمد. توزیع آماری مدت زمان‌های بین ترخیص و خدمات مختلف به کمک نرم‌افزار SPSS با استفاده از آزمون نیکویی برازش (Kolmogorov-Smirnov) احراز شد. سپس، بررسی نحوه خدمت‌رسانی قسمت‌های مختلف در فرآیند ترخیص، زمینه‌های بهبود روندها و کاهش زمان‌هایی که بیماران در مراحل مختلف می‌گذرانند با تحلیل شبکه صف مربوط انجام گرفت. یافته‌ها: با تحلیل مراحل کار روی مدل شبکه صف برای ترخیص، مشخص شد که مشکل مالی بیمار برای تسویه حساب، وجود فعالیت‌های غیرضروری، تأخیر در نوشتن خلاصه پرونده و تأیید کارشناس بیمه، از جمله عوامل مهم در طولانی شدن زمان ترخیص بود. نتیجه‌گیری: به کمک مدل شبکه صف، سناریوهایی در زمینه اصلاح فرآیند و کاهش زمان تأخیر در ترخیص، که در بسیاری بیمارستان‌های دیگر نیز قابل کاربرد است، پیشنهاد شد. واژههای کلیدی: ترخیص بیمار؛ مدت اقامت؛ بیمارستان؛ ارزیابی فرایند
علی مهابادی؛ سعیده کتابی؛ سیدمجتبی سجادی
دوره 11، 7 (ویژه‌نامه مدیریت سلامت و فناوری) ، اسفند 1393، ، صفحه 1016-1025
چکیده
مقدمه: در عصر جدید سلامت انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری در معرض خطرات و حوادث گوناگون قرار دارد و این بیمارستان‌ها هستند که نقش بازگرداندن سلامت به افراد جامعه را ایفا می‌کنند. بخش اورژانس، مراقبت‌های تشخیصی- درمانی اضطراری و فوری را برای بیمارانی فراهم می‌کند که یا در اثر بروز سوانح و حوادث آسیب دیده‌اند و یا به طور ناگهانی بیماری ...
بیشتر
مقدمه: در عصر جدید سلامت انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری در معرض خطرات و حوادث گوناگون قرار دارد و این بیمارستان‌ها هستند که نقش بازگرداندن سلامت به افراد جامعه را ایفا می‌کنند. بخش اورژانس، مراقبت‌های تشخیصی- درمانی اضطراری و فوری را برای بیمارانی فراهم می‌کند که یا در اثر بروز سوانح و حوادث آسیب دیده‌اند و یا به طور ناگهانی بیماری آنها تشدید شده است در بخش اورژانس دقیقه‌ها و ثانیه‌ها برای بیمار مهم است. مدیریت صحیح زمان انتظار بیماران، نیازمند شناسایی عوامل موثر بر افزایش این زمان‌ها می‌باشد. مدیریت ناب یکی از ابزارهای شناسایی عوامل موثر بر افزایش زمان انتظار بیماران و بهبود فرآیند ارایه خدمات می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی عوامل موثر بر زمان انتظار بیماران در فرآیند خدمات ارتوپدی دربخش اورژانس بیمارستان آیت اله کاشانی با رویکرد مدیریت ناب انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و مورد کاوی است. جمعیت مورد مطالعه شامل بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان آیت اله کاشانی جهت دریافت خدمات ارتوپدی در فصل تابستان سال 1390خورشیدی بود. به منظور ایجاد مدل شبیه‌سازی داده‌های مورد نیاز در زمینه ورود بیماران و ارایه خدمت ارتوپدی برای 60 نفر (بر طبق فرمول تعیین حجم نمونه) از بیماران درهفته آخر تیر و هفته اول مرداد جمع آوری گردید. ابزار جمع‌آوری دادهها، فرم‌هایی بود که توسط پژوهشگر طراحی شد و روایی آن توسط استادان و صاحبنظران مربوط مورد تایید قرار گرفت. محتوی این فرم‌ها شامل زمان ورود بیمار، زمان شروع و پایان دریافت خدمات ارتوپدی بود. به منظور تحلیل دادهها از نرم افزار easy fit استفاده شد. در ادامه نمودار جریان ارزش مبتنی بر اصول مدیریت ناب از منظر بیماران شناسایی گردید. در گام بعد اتلاف های موجود در فرآیند شناسایی شد و راهکارهایی برای رفع آنها پیشنهاد شد در پایان به کمک نرم‌افزار simul8 مدل شبیه‌سازی ایجاد شد و تاثیر برخی از این راهکارها بر متوسط زمان حضور بیمار مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: در خصوص اتلاف‌های 7 گانه مرتبط با فرآیند ارائه خدمات ارتوپدی در مجموع تعداد 30 اتلاف شناسایی شد. برای رفع این اتلاف‌ها در مجموع 16 راهکار پیشنهاد شد. نتایج بررسی تاثیر برخی از این راهکارها بر متوسط زمان حضور بیمار جهت دریافت خدمات ارتوپدی نشان داد که در راهکارهای 4( قراردادن یک بسته اتاق عمل (stock))، 5 (اجرای نظام آراستگی (5s)) و 14 (استفاده از تکنیک تعویض قالب در تک دقیقه در قسمت پاراکلینیک) به ترتیب متوسط زمان حضور بیمار جهت دریافت خدمات ارتوپدی از از 139 دقیقه به 118 ،121 و 131 کاهش یافت.نتایج حاصل از اجرای همزمان اجرای این سه راهکار نشان داد که متوسط زمان حضور بیمار در اورژانس از 139 دقیقه به 95 دقیقه کاهش می‌یابد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که می‌توان بسیاری از اتلاف‌های موجود در فرآیند ارایه خدمات ارتوپدی را با صرف هزینه‌های اندک حذف نمود لازمه این امر استفاده از ابزارهای علمی در زمینه بهبود فرایندها از جمله تکنیک‌های مدیریت ناب می‌باشد. به منظور نیل به هدف فوق لازم است مدیران و سیاست گذاران حوزه سلامت با این تکنیک‌ها آشنا شده و زمینه استفاده عملی این روش‌ها در بخش‌های بهداشتی و درمانی فراهم شود. واژههای کلیدی: خدمات اورژانس بیمارستان؛ ارتوپدی؛ شبیه سازی کامپیوتری.
هادی بالوئی جام خانه؛ سعیده کتابی؛ مهدی پور مصطفی خشکرودی
دوره 10، 7 (ویژه‌نامه‌ی چالش‌های سیاسی اقتصادی در مدیریت سلامت) ، اسفند 1392، ، صفحه 901-911
چکیده
مقدمه:امروزه کیفیت خدمت از مهم‌ترین جنبه‌های مدیریتی سازمان‌های خدماتی هستند و مشتری محوری، استراتژی اول تمام سازمان‌های دنیا به شمار می‌روند. این تحقیق سعی داشته تا با تبیین شاخص‌های مؤثر در کیفیت خدمات بهداشت و درمان و با استفاده از رویکرد ترکیبی Fuzzy AHP - TOPSIS به رتبه‌بندی بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران بپردازد. ...
بیشتر
مقدمه:امروزه کیفیت خدمت از مهم‌ترین جنبه‌های مدیریتی سازمان‌های خدماتی هستند و مشتری محوری، استراتژی اول تمام سازمان‌های دنیا به شمار می‌روند. این تحقیق سعی داشته تا با تبیین شاخص‌های مؤثر در کیفیت خدمات بهداشت و درمان و با استفاده از رویکرد ترکیبی Fuzzy AHP - TOPSIS به رتبه‌بندی بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران بپردازد. روش بررسی: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه‌ی آماری تحقیق، بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدف‌مند، 4 بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌های استاندارد تحقیق توسط گروهی از کارشناسان معاونت بهداشت و درمان این دانشگاه تکمیل شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی، اهمیت معیارهای کیفیت خدمات محاسبه وسپس بیمارستان‌ها به وسیله‌ی روش TOPSIS رتبه‌بندی شدند. نتایج با استفاده از نرم‌افزار Excel تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بیمارستان Cبا وزن 9216/0، بیمارستان B با وزن 4926/0، بیمارستان A با وزن 2121/0 و بیمارستان D با وزن 2063/0 به‌ترتیب به‌صورت اول تا چهارم رتبه‌بندی شده‌اند. نتیجه‌گیری: براساس سنجش انجام شده در ابعاد مختلف کیفیت خدمات، نتایج حاکی از آن است که بیمارستان C در ابعاد پاسخگویی، همدلی و حرفه‌ای بودن که بیشترین وزن را دارا می‌باشند، دارای بهترین عملکرد می‌باشد. در واقع وضعیت عملکرد بیمارستان‌ها بر اساس ابعاد کیفیت خدمات به‌منظور تدوین استراتژی مناسب تعیین شده است. واژههای کلیدی:کیفیت مراقبت‌های بهداشتی؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی؛ بیمارستان‌های آموزشی
منصوره پورمیری؛ سعیده کتابی
دوره 10، شماره 3 ، شهریور 1392
چکیده
مقدمه: ارزیابی عملکرد ، ضرورت بنیادین در رویاروئی رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت ها است. دانشگاه نیز با وظیفه‌ی خطیر خود در تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار، از این قاعده مستثنی نیست. هر یک از مدل‌های ارزیابی عملکرد، ابزاری می باشندکهاست که پس از اجرا، می توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار ...
بیشتر
مقدمه: ارزیابی عملکرد ، ضرورت بنیادین در رویاروئی رویارویی و سازگاری با تحولات و بهبود مستمر فعالیت ها است. دانشگاه نیز با وظیفه‌ی خطیر خود در تربیت نیروی انسانی مورد نیاز جامعه و بازار کار، از این قاعده مستثنی نیست. هر یک از مدل‌های ارزیابی عملکرد، ابزاری می باشندکهاست که پس از اجرا، می توانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار دهند. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می بواشد. روش بررسی: در این مقاله، با استفاده از مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع خروجی محور و استفاده از نرم افزار lingo، به ارزیابی عملکرد گروه‌های آموزشی غیر بالینی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در بازه‌ی زمانی سال های 90-1380 ارزیابی پرداخته شدگردیده است . در مدل مربوط،ه متغیرهای ورودی، تعداد دانشجویان و تعداد اعضای هیات هیأت علمی و متغیرهای خروجی تعداد فارغ التحصیلاندانش‌آموختگان و فعالیت های پژوهشی اعضای هیات هیأت علمی به عنوان شاخص های اصلی عملکرد در نظر گرفته شده است . یافته ها: . از 13 گروه آاموزشی مورد بررسی، 6 گروه کارا و 7 گروه آموزشی ناکارا ارزیابی شدند. الگوهای مرجع گروه های ناکارا نیز مشخص گردید. نتیجه گیری: گروه های آموزشی ناکارا ، از طریق الگوهای کارایئی ، قادر به افزایش در میزان خروجی خود می باشند. بدین منظور، میزان افزایش در خروجی ها بر اساس الگوهای مرجع آنها پیشنهاد گردید. واژه های کلیدی: ارزیابی عملکرد؛ تحلیل پوششی داده ها؛ گروه های آموزشی دانشگاه
سیما عجمی؛ سعیده کتابی
دوره 9، شماره 5 ، آذر و دی 1391، ، صفحه 697-710
چکیده
مقدمه: بخش مدارک پزشکی نقش مهمی در ارزیابی، برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کمی و کیفی خدمات مراقبت بهداشتی درمانی بیمارستان‌ها دارد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد بخش مدارک پزشکی در بیمارستان‌های منتخب شهر اصفهان (بیمارستان‌های الزهرا، کاشانی و خورشید) با روش تصمیم‌گیری چند معیاره نمودند.
روش بررسی: این پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: بخش مدارک پزشکی نقش مهمی در ارزیابی، برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی کمی و کیفی خدمات مراقبت بهداشتی درمانی بیمارستان‌ها دارد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران اقدام به ارزیابی عملکرد بخش مدارک پزشکی در بیمارستان‌های منتخب شهر اصفهان (بیمارستان‌های الزهرا، کاشانی و خورشید) با روش تصمیم‌گیری چند معیاره نمودند.
روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی- مقطعی بود. جامعه‌ی پژوهش شامل بخش‌های مدارک پزشکی بیمارستان‌های الزهرا، آیت ا... کاشانی و خورشید بود که در سال 1387 انجام شد. منبع اطلاعات 15 نفر از متخصصین مدارک پزشکی (افراد صاحب نظر در رشته‌ی مدارک پزشکی در سطح بیمارستان‌ها، دانشگاه و ارزشیابی بیمارستان‌ها از معاونت درمان) انجام گردید. دادهها در جلساتی با حضور این افراد صاحب نظر با روش نظر سنجی، تکنیک بارش افکار و طوفان مغزی جمع‌آوری شد. نتایج حاصل از جلسات فوق، در فرم‌های ماتریسی (ابزارهای جمع‌آوری داده) وارد گردید. اساس کار رتبه‌بندی بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های منتخب، با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره بود. در این روش، ابتدا معیارهای مربوط به ارزیابی این بخش شناسایی و سپس معیارها با کمک بارش افکار از دیدگاه افراد فوق ارزش‌دهی و وزن‌دهی شد. نمودار سلسله مراتبی فرایندهای مؤثر بر عملکرد واحدهای تابعه‌ی بخش مدارک پزشکی نیز با اجماع نظرات جامعه‌ی پژوهش ترسیم گردید و سپس با روش مقایسات زوجی، تمام رده‌ها و زیر رده‌های هر چهار واحد تابعه‌ی بخش مدارک پزشکی، با توجه به درجه‌ی اهمیت هر کدام نسبت به مقایسه‌ی زوجی و امتیازدهی از 1 تا 9 وزن‌دهی تهیه شد. سپس میانگین هندسی ماتریس‌های مقایسات زوجی محاسبه و در نرم‌افزار Expert choice وارد و وزن نسبی و درجه‌ی اهمیت هر کدام از فاکتورهای مؤثر بر عملکرد بخش مدارک پزشکی به دست آمد.
یافته‌ها: از جنبه‌ی مدیریت اطلاعات، واحد بایگانی با وزن نسبی 426/0 دارای بیشترین درجه‌ی اهمیت نسبت به سایر واحدها بود، در حالی که از جنبه‌ی مشتری، واحد پذیرش با وزن نسبی 086/0 بیشترین درجه‌ی اهمیت نسبت به سایر واحدها را به خود اختصاص داده بود. در ضمن وزن نسبی بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌ها به ترتیب امتیاز عبارتند از الزهرا با 394/0 در رتبه‌ی اول، کاشانی با 342/0 در رتبه‌ی دوم و خورشید با 264/0 در رتبه‌ی سوم قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت و رتبه‌های کسب شده در واحدهای مختلف، ضروری است که اولویت‌بندی و تخصیص منابع بر اساس نتایج کارشناسی شده حاصل از تحلیل فرایند سلسله مراتبی صورت گیرد.
علی عطافر؛ سعیده کتابی؛ زهرا مؤمنی نور آبادی
دوره 8، (ویژه نامه ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی) ، اسفند 1390، ، صفحه 1112-1121
چکیده
مقدمه: در عصر دانش، محور بهره‌گیری از پتانسیل‌های بالقوه و توانمند نمودن افراد جهت ایجاد خلاقیت و نوآوری ضروری است. مدیریت بر خود مجموعه‌ای از استراتژی‌هایی است که یک شخص جهت نفوذ و بهبود رفتارش به کار می‌گیرد و به عنوان سرمایه‌ای پنهان، نقش به سزایی در ایجاد نوآوری ایفا می‌کند. هدف از این مقاله، شناسایی نقش استراتژی‌های مدیریت ...
بیشتر
مقدمه: در عصر دانش، محور بهره‌گیری از پتانسیل‌های بالقوه و توانمند نمودن افراد جهت ایجاد خلاقیت و نوآوری ضروری است. مدیریت بر خود مجموعه‌ای از استراتژی‌هایی است که یک شخص جهت نفوذ و بهبود رفتارش به کار می‌گیرد و به عنوان سرمایه‌ای پنهان، نقش به سزایی در ایجاد نوآوری ایفا می‌کند. هدف از این مقاله، شناسایی نقش استراتژی‌های مدیریت بر خود برسطح نوآوری دانشجویان رشته‌ی مدیریت دانشگاه اصفهان بوده است.
روش بررسی: مقاله‌ی حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بود و برای سنجش اطلاعات از پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته با روایی صوری و ضریب پایایی 91/0 استفاده شده است. جامعه‌ی آماری، دانشجویان رشته‌ی مدیریت دانشگاه اصفهان در سال 89- 1388 بودند و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده 196 نفر تخمین زده شد. در این راستا، بر اساس ادبیات پژوهش، مدلی جهت بررسی نقش استراتژی‌های مدیریت بر خود بر سطح نوآوری دانشجویان رشته‌ی مدیریت طراحی و با استفاده از نرم‌افزار LISREL مورد آزمون قرار گرفت.
یافته‌ها: استراتژی‌های مدیریت بر خود بر سطح نوآوری دانشجویان تاثیر به سزایی داشت که در این بین، نقش استراتژی‌های رفتاری پررنگ‌تر بود. همچنین کانون تمرکز درونی دانشجویان به عنوان متغیر پنهان اثر تعیین کننده بر نوآوری آنان داشت، که نمی‌توان آن را نادیده پنداشت. علاوه بر آن، مقطع تحصیلی دانشجویان بر نوآوری‌شان تأثیرگذار است، چرا که دانشجویان مقطع دکتری نسبت به سایر دانشجویان، به دلیل کسب مهارت و تجربه در طی دوران دانشجویی، نوآورتر بودند. در مدل مورد بررسی، مقدار شاخص‌های برازش نشان دهنده‌ی مناسب بودن مدل بود.
نتیجه‌گیری: التزام عملی دانشجویان نسبت به سیستم مدیریت بر خود باعث تسهیل خلاقیت و نوآوری آنان می‌گردد، چرا که درک بالا از این کارراهه، نگرشی متفاوت را از طریق روش‌های حرفه‌ای و خود هدایتی به سمت ارزش‌های فرد منعکس می‌کند.
الهه آزاد؛ سعیده کتابی؛ ایرج سلطانی؛ مجید باقرزاده
دوره 8، 7(ویژه نامه اقتصاد سلامت) ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 938-947
چکیده
مقدمه: بیمارستان‌ها به عنوان مهم‌ترین واحدهای مصرف کننده‌ی منابع در بخش بهداشت و درمان در نظر گرفته می‌شوند و یکی از سازمان‌های اصلی ارایه‌ی خدمات بهداشتی درمانی هستند. بنابراین، توجه کامل به کارایی بخش‌های آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف این مطالعه، تحلیل کارایی بخش‌های مختلف بیمارستان شریعتی اصفهان با استفاده ...
بیشتر
مقدمه: بیمارستان‌ها به عنوان مهم‌ترین واحدهای مصرف کننده‌ی منابع در بخش بهداشت و درمان در نظر گرفته می‌شوند و یکی از سازمان‌های اصلی ارایه‌ی خدمات بهداشتی درمانی هستند. بنابراین، توجه کامل به کارایی بخش‌های آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف این مطالعه، تحلیل کارایی بخش‌های مختلف بیمارستان شریعتی اصفهان با استفاده از تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data envelopment analysis) بود.
روش بررسی: در این مطالعه‌ی تحلیلی، کارایی بخش‌های کلینیکی بیمارستان شریعتی اصفهان (15 بخش) با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها در سه ماهه‌ی اول سال 1389 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. برای این منظور، از مدل ورودی محور روش تحلیل پوششی دادهها، با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شد و از دو ورودی یعنی تعداد تخت و تعداد پرسنل و سه خروجی یعنی درصد اشغال تخت، فعال بودن بخش و عملکرد بخش، برای بررسی استفاده گردید. جهت تحلیل دادهها از نرم‌افزار DEA-Solver استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل پوششی دادهها نشان داد بخش‌های بیمارستان شریعتی، امکان حداقل 8 درصد ظرفیت افزایش کارایی بدون هیچ گونه افزایش در هزینه‌ها را دارند. به عبارت دیگر، وجود عوامل تولید مازاد در بیمارستان مشهود است.
نتیجه‌گیری: در روند پژوهش، بخش‌های کارا و ناکارا تعیین شدند. از بین 15 بخش، 7 بخش کارا و سایر بخش‌ها ناکارا بودند. برای بخش‌های ناکارا از تلفیقی از واحدهای کارا مجموعه‌های مرجع تعیین شدند و پیشنهادهایی جهت تخصیص مجدد منابع برای این بخش‌ها صورت گرفت.
رضا صالح‌زاده؛ سعیده کتابی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: امروزه به دلیل افزایش هزینه‌های بخش بهداشت و درمان، برای مقایسه‌ی عملکرد بیمارستان‌ها و اندازه‌گیری کارایی آنها تلاش‌های زیادی می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم (دولتی و غیر دولتی) در سال 1386 و با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data envelopment analysis) بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع ...
بیشتر
مقدمه: امروزه به دلیل افزایش هزینه‌های بخش بهداشت و درمان، برای مقایسه‌ی عملکرد بیمارستان‌ها و اندازه‌گیری کارایی آنها تلاش‌های زیادی می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم (دولتی و غیر دولتی) در سال 1386 و با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data envelopment analysis) بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی بود، جامعه‌ی آماری شامل تمام بیمارستان‌های قم (8 بیمارستان) بود و از آنجا که در این تحقیق از داده‌های واقعی و آمارهای عملکردی بیمارستان‌ها بهره گرفته شد، بررسی روایی و پایایی موضوعیت نداشت. متغیرهای ورودی شامل تعداد پزشک عمومی، تعداد پزشک متخصص، تعداد پیراپزشک و تعداد تخت فعال و متغیرهای خروجی شامل تعداد بیمار بستری شده و تعداد بیمار سرپایی بودند. ابتدا با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP یا Analytical hierarchy process) متغیرهای ورودی به دو متغیر تعداد پزشک و تعداد تحت فعال کاهش یافتند، سپس با دو روش CCR (بازده نسبت به مقیاس ثابت (CRS یا Constant returns to scale)) و روش BCC (بازده نسبت به مقیاس متغیر (VRS یا Variable returns to scale)) و در حالت ورودی محور به ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم در سال 1386 پرداخته شد و ضمن مشخص کردن بیمارستان‌های ناکارا، با استفاده از مدل اندرسون- پیترسون (AP یا Anderson-Peterson) بیمارستان‌های کارا نیز رتبه‌بندی شدند. برای انجام محاسبات از نرم‌افزارهای Expert Choice، Win 4 Deap و DEA- Master استفاده گردید. یافته‌ها: در روش CCR، 3 بیمارستان کودکان فاطمی، ایزدی و حضرت زهرا کارا و 5 بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبه‌بندی نهایی بیمارستان‌ها به صورت زیر گردید: 1. حضرت زهرا 2. کودکان فاطمی 3. ایزدی 4. حضرت ولیعصر 5. حضرت معصومه 6. نکویی 7. کامکار و 8. گلپایگانی. در روش BCC، 4 بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت زهرا، کودکان فاطمی و ایزدی کارا و 4 بیمارستان حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبه‌بندی نهایی بیمارستان‌ها به صورت زیر گردید: 1. حضرت زهرا 2. حضرت ولیعصر 3. ایزدی 4. کودکان فاطمی 5. حضرت معصومه 6. نکویی 7. کامکار و 8. گلپایگانی. نتیجه‌گیری: اغلب بیمارستان‌ها به صورت کارا عمل نمی‌کنند، بیمارستان‌های ناکارا می‌توانند با الگوگیری از بیمارستان‌هایی که به عنوان واحد مرجع شناخته شده‌اند و با مدیریت بهتر منابع مالی و انسانی، به مرز کارایی نزدیک شوند. واژههای کلیدی: بیمارستان‌ها؛ تحلیل؛ تفسیر داده‌های آماری؛ ارزیابی عملکرد.
مریم یعقوبی؛ سعید کریمی؛ سعیده کتابی؛ مرضیه جوادی
دوره 8، شماره 3 ، مرداد و شهریور 1390
چکیده
مقدمه: طول مدت اقامت یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین شاخص‌های بیمارستانی است که امروزه، به طور گسترده‌ای در بیمارستان‌ها به کار گرفته می‌شود و بیانگر میزان کارایی و عملکرد فعالیت‌های بیمارستانی می‌باشد. از طرفی تکنیک تحلیل سلسله مراتبی یکی از فنون تصمیم‌گیری گروهی است که جهت تعیین الویت‌ها به کار می‌رود. از این‌رو پژوهش حاضر ...
بیشتر
مقدمه: طول مدت اقامت یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین شاخص‌های بیمارستانی است که امروزه، به طور گسترده‌ای در بیمارستان‌ها به کار گرفته می‌شود و بیانگر میزان کارایی و عملکرد فعالیت‌های بیمارستانی می‌باشد. از طرفی تکنیک تحلیل سلسله مراتبی یکی از فنون تصمیم‌گیری گروهی است که جهت تعیین الویت‌ها به کار می‌رود. از این‌رو پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر طول مدت اقامت به کمک تکنیک تحلیل سلسله مراتبی در مرکز آموزشی درمانی الزهرا (س) انجام شده است. روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی– مقطعی است. جامعه‌ی پژوهش شامل مدیریت، ریاست، سوپر وایزر آموزشی و مسؤولین کلیه‌ی بخش‌های بستری بیمارستان الزهرا (س) (25نفر) در سال 1388 بودند که تمامی آنها به صورت سرشماری، به عنوان نمونه‌ی پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری دادهها پرسش‌نامه‌ی مقایسه‌های زوجی بود که روایی آن با نظر استادان فن مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله‌ی نرم‌افزار Expert Choice صورت گرفت. یافته‌ها: به طور کلی بیماری‌های زمینه‌ای بیمار (245/0)، آماده بودن تخت بیمار (203/0)، ترخیص در روزهای قبل از ایام تعطیل (657/0)، هماهنگی واحدهای پاراکلینیکی با بخش‌های درمانی (294/0)، آگاهی کارکنان درمانی (241/0)، انجام دادن گرافی‌های مختلف در بیمارستان (286/0) و برقراری ارتباط روحی پرستار با بیمار (517/0)، بیشترین تأثیر را در طول مدت اقامت بیمار در بیمارستان الزهرا (س) داشتند. نتیجه‌گیری: شناخت عوامل تأثیرگذار بر کاهش طول مدت اقامت بیمار، از وظایف اصلی مدیران در بیمارستان است. در این میان عوامل مرتبط با ویزیت بیمار، هماهنگی بخش‌های دیگر و ویژگی‌های بیمار دارای اهمیت بیشتری است و نیاز به برنامه‌ریزی و توجه بیشتری از طرف مسؤولین بیمارستان‌ها دارد. واژههای کلیدی: طول مدت اقامت؛ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی؛ کارکنان بیمارستان.
سمیرا نیکوکار؛ سعیده کتابی؛ الهام معظم
دوره 7، ویژه نامه (همت مضاعف، کار مضاعف) ، اسفند 1389
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد مدیران بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با روش تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data Envelopment Analysis) انجام شده است. همچنین به علت کیفی بودن بعضی معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP: Analytical Hierarchy Process) برای تبدیل داده‌های کیفی به کمی استفاده شده است.روش بررسی: این پژوهش ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد مدیران بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با روش تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data Envelopment Analysis) انجام شده است. همچنین به علت کیفی بودن بعضی معیارهای ارزیابی عملکرد مدیران از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP: Analytical Hierarchy Process) برای تبدیل داده‌های کیفی به کمی استفاده شده است.روش بررسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه‌ی پژوهش این مطالعه مدیران بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (29 نفر) در سال 1387 بودند. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بوده است که با استفاده از نرم‌افزارهای DEA-Excel Solver و Expert Choice صورت گرفت. مدل مسأله‌ی خروجی محور در حالت بازده به مقیاس متغیر انتخاب شد.یافته‌ها: بیشترین مورد اختلاف بین وضعیت موجود و وضعیت بهینه در نهاده‌ها و ستاده‌ها، وضعیت مربوط به ستاده‌ی نسبت درآمد به هزینه بود.نتیجه‌گیری: در روند تحقیق، مدیران کارا تعیین شدند و بازده به مقیاس هر مدیر مشخص شد. از بین 29 مدیر 15 مدیر کارا و سایر مدیران ناکارا بودند. شاخص‌های عدم سختی کار، تعداد نیروی متخصص و تعداد نیروی درمان به عنوان ورودی و شاخص‌های نمره‌ی فرم عملکرد، ضریب اشغال تخت، زمان آخرین پرداخت‌ها و نسبت درآمد به هزینه به عنوان خروجی انتخاب شدند.واژههای کلیدی: ارزیابی عملکرد؛ تفسیر داده‌های آماری؛ مدیران؛ بیمارستان‌ها.
سیما عجمی؛ سعیده کتابی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1387
چکیده
چکیده مقدمه: فرآیند ترخیص یک گلوگاه اساسی در مدیریت بیمارستان است و اصلاح مسیر ترخیص یک استراتژی اصلی است که کلیه‌ی فعالیت‌های بیمارستان به منظور نیل به هماهنگی حول این استراتژی تعریف، تدوین و اجرا می‌گردد. هدف از انجام این پژوهش تعیین گلوگاه‌ها و میانگین زمان انتظار بیماران بستری در فرآیند ترخیص و راهکارهایی برای کاهش آن در ...
بیشتر
چکیده مقدمه: فرآیند ترخیص یک گلوگاه اساسی در مدیریت بیمارستان است و اصلاح مسیر ترخیص یک استراتژی اصلی است که کلیه‌ی فعالیت‌های بیمارستان به منظور نیل به هماهنگی حول این استراتژی تعریف، تدوین و اجرا می‌گردد. هدف از انجام این پژوهش تعیین گلوگاه‌ها و میانگین زمان انتظار بیماران بستری در فرآیند ترخیص و راهکارهایی برای کاهش آن در بیمارستان شهید بهشتی در سال 1385 بود. روش بررسی: در این پژوهش کاربردی و تحلیلی-موردنگاری، جمعیت هدف صاحبان فرآیند ترخیص شامل کارکنان، مدیران و مشتریان داخلی به عنوان ارائه‌دهندگان خدمات مربوط به ترخیص و همچنین بیماران بستری و همراهان آنان به عنوان مشتریان خارجی که به یکی از واحدهای بیمارستانی جهت انجام امور اداری ترخیص مراجعه می‌کنند را شامل می‌شد. ابزار شامل دو پرسش‌نامه و چهار فرم جمع‌آوری اطلاعات زمان‌سنجی بود. روایی فرم جمع‌آوری اطلاعات و پرسش‌نامه‌های طراحی شده توسط کارشناسان و پایایی دو پرسش‌نامه به ترتیب با ضریب Chronbach Alfa مساوی 85 و 92 درصد تصویب شد. نتایج حاصل از این پرسش‌نامه‌ها و فرم جمع‌آوری اطلاعات به وسیله‌ی روش‌های آمار توصیفی (تعیین درصد و توزیع فراوانی) و استنباطی و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و (Windows Quantative Systems for Business) Win QSB تحلیل شد. یافته‌ها: از دیدگاه جامعه‌ی مورد پژوهش، فاکتورهای اصلی تأثیرگذار بر زمان متوسط انتظار در بیمارستان بهشتی در اصفهان، مسائل مالی بیماران و در دسترس نبودن اینترن‌ها برای نوشتن برگه‌های خلاصه پرونده بود. بالاترین طول زمان در فرآیند ترخیص 74/0 در دقیقه در کار اینترن‌ها و کمترین 002/0 در دقیقه در داروخانه بود. نتیجه‌گیری: برنامه‌ریزی برای ترخیص نقش مهمی در سیستم بهداشت و سلامت در اکثر کشورها دارد و هدف آن کاهش طول ماندگاری بیمار در بیمارستان و بستری بیماران جدید در بیمارستان می‌باشد. بنا بر این باید بین ایستگاه‌های مرتبط با فرآیند ترخیص یک پل ارتباطی وجود داشته باشد و نظام اطلاعات بیمارستانی این پل ارتباطی است.واژههای کلیدی: بیمارستان ها؛ ترخیص بیمار؛ زمان
سعیده کتابی؛ جواد منزوی برزکی
دوره 3، شماره 2 ، مهر 1385، ، صفحه 83-91
چکیده
مقدمه: بیمارستان‌ها به عنوان بزرگ‌ترین مراکز ارائه کننده‌ی مراقبت‌های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمده‌ی منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می‌دهد. از این رو هزینه‌ی نیروی انسانی هر بیمارستان بیش از 60 درصد منابع یک بیمارستان می‌باشد. مشکلات مربوط به تعیین تعداد کارکنان واقعی و بهینه‌ی ...
بیشتر
مقدمه: بیمارستان‌ها به عنوان بزرگ‌ترین مراکز ارائه کننده‌ی مراقبت‌های بهداشتی و درمانی به آحاد جامعه، بخش عمده‌ی منابع و اعتبارات تخصیص یافته به بخش بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص می‌دهد. از این رو هزینه‌ی نیروی انسانی هر بیمارستان بیش از 60 درصد منابع یک بیمارستان می‌باشد. مشکلات مربوط به تعیین تعداد کارکنان واقعی و بهینه‌ی مورد نیاز واحدهای پیچیده‌ی بیمارستان از جمله اورژانس، به علت اهمیت آن در کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان و هزینه‌ی آن برای بیمارستان، از جمله موضوعاتی است که تا کنون برای آن استاندارد مشخصی تدوین نگردیده است. این پژوهش با هدف شیفت‌بندی و تعیین تعداد بهینه پرستار در بخش اورژانس بیمارستان شهید دکتر چمران تهران در شیفت‌های مختلف با استفاده از یکی از تکنیک‌های شناخته شده تحقیق در عملیات یعنی «برنامه‌ریزی خطی» صورت گرفته است.روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی از دسته مطالعات توصیفی-تحلیلی است. جامعه‌ی مورد پژوهش، بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان و پرستاران آن بخش در سه ماهه‌ی آذر، دی و بهمن سال 1385 بودند. ابزار جمع‌آوری دادهها چک لیست بوده که روایی آن توسط متخصصین مربوطه مورد تأیید قرار گرفت که پس از مشاهده، زمان‌سنجی و محاسبه‌ی متوسط ورود بیمار در طول یک روز و همچنین زمان سرویس‌دهی پرستار به انواع بیماران اورژانس، با استفاده از برنامه‌ریزی خطی و نرم‌افزار Win QSB (Windows Quantitative Systems for Business)، تعداد پرستاران بهینه مورد نیاز در شیفت‌های مختلف بیمارستان مشخص گردید.یافته‌ها: برابر نتایج به دست آمده بیمارستان شهید دکتر چمران تهران برای ارائه‌ی خدمات مطلوب به بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس حداقل به 28 پرستار نیاز دارد.نتیجه‌گیری: مدل‌های متنوع تحقیق در عملیات همچون مدل برنامه‌ریزی خطی و شبیه‌سازی می‌تواند به عنوان ابزاری مفید برای زمان‌بندی و تعیین تعداد بهینه‌ی کارکنان مورد نیاز بخش‌های مختلف یک بیمارستان که از اهمیت حیاتی و ویژه‌ای برخوردار است، مورد استفاده قرار گیرد.واژههای کلیدی: پرستاران؛ برنامه‌ریزی بیمارستان؛ فوریت‌های پزشکی؛ مدیریت علمی
