ایندکس
ایندکس مجله
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396
چکیده
لطفا برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
بیشتر
لطفا برای دانلود ایندکس این شماره کلیک نمایید.
نامه به سردبیر
شراره رستم نیاکان کلهری؛ رویا نعیمی
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 142-143
مقاله پژوهشی
الهام میرزاکاظمی؛ محمد غمگسار ناصری
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 144-149
چکیده
مقدمه: پس از به کارگیری روش‌های درمان سرطان پستان، احتمال عود مجدد بیماری وجود دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، به کارگیری تکنیک‌های داده‌کاوی به منظور ارایه مدل‌های پیش‌بینی عود مجدد سرطان پستان بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، از 18 ویژگی مربوط به 809 بیمار مبتلا به سرطان پستان استفاده شد. برای ایجاد مدل پیش‌بینی عود مجدد سرطان ...
بیشتر
مقدمه: پس از به کارگیری روش‌های درمان سرطان پستان، احتمال عود مجدد بیماری وجود دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، به کارگیری تکنیک‌های داده‌کاوی به منظور ارایه مدل‌های پیش‌بینی عود مجدد سرطان پستان بود.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، از 18 ویژگی مربوط به 809 بیمار مبتلا به سرطان پستان استفاده شد. برای ایجاد مدل پیش‌بینی عود مجدد سرطان پستان در مرحله پیش‌پردازش مجموعه داده، از الگوریتم‌های بیشینه‌سازی امید ریاضی EM (Expectation Maximization) و درخت تصمیم دسته‌بندی و رگرسیون C and R (Classification and Regression) استفاده گردید. سپس در مرحله یادگیری مدل، پنج الگوریتم داده‌کاوی شامل شبکه‌های عصبی، درخت تصمیم C and R، درخت تصمیم 5C، شبکه Bayes و ماشین بردار پشتیبان SVM (Support Vector Machine) به کار گرفته شد. در نهایت، جهت ارزیابی کارایی تکنیک‌های مورد استفاده، الگوریتم درخت تصمیم 48J با K-Fold برابر 10 و روش‌های آنالیز داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت.یافته‌ها: دقت الگوریتم‌های EM و C and R در مرحله پیش‌پردازش داده‌ها به ترتیب 641/0 و 420/0 بود. دقت پنج الگوریتم به کار رفته در مرحله یادگیری مدل نیز به ترتیب 858/0، 865/0، 870/0، 883/0 و 998/0 به دست آمد.نتیجه‌گیری: مدلی که در مرحله پیش‌پردازش از الگوریتم EM و در مرحله یادگیری از الگوریتم SVM بهره می‌گیرد، کارایی بالاتری نسبت به سایر مدل‌های ایجاد شده دارد.
مقاله پژوهشی
مریم جهانبخش؛ اصغر احتشامی؛ مهرناز حسین‌زهی
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 150-154
چکیده
مقدمه: طی چندین سال گذشته، برون‌سپاری با هدف ارتقای کیفیت خدمات و کنترل هزینه‌ها در حوزه سلامت مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که برخی از بیمارستان‌ها به برون‌سپاری بخش‌های مختلف از جمله بخش مدیریت اطلاعات سلامت خود پرداخته‌اند. از آن‌جا که این بخش منبع اطلاعات محرمانه بهداشتی افراد است و تلفیق آن با بخش خصوصی قابل تأمل ...
بیشتر
مقدمه: طی چندین سال گذشته، برون‌سپاری با هدف ارتقای کیفیت خدمات و کنترل هزینه‌ها در حوزه سلامت مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که برخی از بیمارستان‌ها به برون‌سپاری بخش‌های مختلف از جمله بخش مدیریت اطلاعات سلامت خود پرداخته‌اند. از آن‌جا که این بخش منبع اطلاعات محرمانه بهداشتی افراد است و تلفیق آن با بخش خصوصی قابل تأمل می‌باشد، مطالعه حاضر با هدف تعیین مؤلفه‌های حقوقی قراردادهای برون‌سپاری بخش‌های مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی- مقطعی، متن قراردادهای برون‌سپاری خدمات بخش مدیریت اطلاعات سلامت با استفاده از چک‌لیست در چهار محور «مفاد قرارداد، قراردادهای واگذاری، محرمانگی اطلاعات بیماران و وضعیت ملزومات و ابزار» در پنج بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که به برون‌سپاری بخش مدیریت اطلاعات سلامت خود پرداخته بودند، بررسی شد. محورهای مذکور با هماهنگی امور حقوقی دانشگاه بر اساس مطالعه قراردادهای واگذاری بخش مدیریت اطلاعات سلامت مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از شاخص‌های مرکزی در حد فراوانی توصیف گردید.یافته‌ها: بیشترین فراوانی رعایت مؤلفه‌های حقوقی در نسخ قراردادهای بیمارستان‌های برون‌سپاری شده، به مؤلفه محرمانگی اطلاعات بیماران با فراوانی 1/47 درصد و کمترین فراوانی نیز به مؤلفه ابزار و ملزومات اختصاص داشت که هیچ یک از ابعاد این مؤلفه رعایت نشده بود. علاوه بر این، از بین پنج بیمارستان مورد بررسی، بیشترین فراوانی به یک بیمارستان آن هم با 5/35 درصد مربوط بود که نشان دهنده عدم توجه بیمارستان‌ها و پیمانکاران به ابعاد حقوقی برون‌سپاری می‌باشد.نتیجه‌گیری: مؤلفه‌های حقوقی مندرج در قراردادهای برون‌سپاری خدمات بخش مدیریت اطلاعات سلامت در بیمارستان‌های مورد مطالعه، به توجه قابل ملاحظه‌ای نیاز دارد. نتایج به دست آمده می‌تواند توسط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با هدف حفظ محرمانگی و حریم خصوصی بیماران به هنگام برون‌سپاری اطلاعات سلامت، مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
حسن زلقی؛ مهدی خزایی
چکیده
مقدمه: تئوری محدودیت‌ها، نوعی تکنیک مدیریتی جهت افزایش کارایی یک سیستم می‌باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر، استفاده از الگوی مطرح شده در این تئوری جهت بهبود سیستم نوبت‌دهی مراکز درمانی بود تا از این طریق، کارایی سیستم در استفاده از ظرفیت موجود افزایش یابد و میانگین زمان انتظار بیماران طی مراجعه برای دریافت درمان کاهش پیدا کند.روش ...
بیشتر
مقدمه: تئوری محدودیت‌ها، نوعی تکنیک مدیریتی جهت افزایش کارایی یک سیستم می‌باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر، استفاده از الگوی مطرح شده در این تئوری جهت بهبود سیستم نوبت‌دهی مراکز درمانی بود تا از این طریق، کارایی سیستم در استفاده از ظرفیت موجود افزایش یابد و میانگین زمان انتظار بیماران طی مراجعه برای دریافت درمان کاهش پیدا کند.روش بررسی: اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع توصیفی- تحلیلی بود ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻘﻄﻌﻲ ﺑﺮ روی 130 ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ یک کلینیک تخصصی شیمی درمانی در شهر همدان اﻧﺠﺎم ﮔﺮفت. اطلاعات از طریق مشاهده و با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید. مدل شبیه‌سازی با استفاده از نرم‌افزار SIMUL8 طراحی شد و سپس تأثیر سناریوهای مختلف بر متوسط زمان حضور بیمار و تعداد خروجی سیستم مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: سناریوی سوم که بر پایه مفاهیم مطرح شده در تئوری محدودیت‌ها ایجاد شد، در مقایسه با سناریوی «کارایی بالا از محدودیت»، تنها با حدود 4 درصد کاهش در میانگین روزانه تعداد خروجی بیمار، میانگین زمان انتظار را 41 درصد کاهش داد. از سوی دیگر، در سناریوی سوم در مقایسه با سناریوی «میانگین زمان انتظار پایین»، حدود 12 درصد افزایش در میانگین زمان انتظار بیمار مشاهده شد و به دنبال آن، میانگین روزانه خروجی بیماران 30 درصد افزایش یافت.نتیجه‌گیری: استفاده از تئوری محدودیت‌ها در مرکز درمانی مورد مطالعه، می‌تواند به صورت قابل ملاحظه‌ای در مدیریت گلوگاه‌ها مؤثر باشد و سبب کاهش زمان انتظار بیماران و بهبود عملکرد سازمان شود.
مقاله پژوهشی
لیلا شاهمرادی؛ محمد حسینی‌روندی؛ مرضیه صارمیان
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 161-166
چکیده
مقدمه: سیستم ذخیره و بازیابی تصاویر دیجیتالی پزشکی PACS (Picture Archiving and Communication System)، با پردازش، آرشیو و انتقال تصاویر پزشکی، انقلابی در حوزه تصویربرداری پزشکی ایجاد کرد. در پژوهش حاضر پس از تعیین ویژگی‌های مربوط به بهره‌گیری از PACS، وضعیت به کارگیری این سیستم در بیمارستان‌های آموزشی شهر تهران بررسی گردید.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، ...
بیشتر
مقدمه: سیستم ذخیره و بازیابی تصاویر دیجیتالی پزشکی PACS (Picture Archiving and Communication System)، با پردازش، آرشیو و انتقال تصاویر پزشکی، انقلابی در حوزه تصویربرداری پزشکی ایجاد کرد. در پژوهش حاضر پس از تعیین ویژگی‌های مربوط به بهره‌گیری از PACS، وضعیت به کارگیری این سیستم در بیمارستان‌های آموزشی شهر تهران بررسی گردید.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، ویژگی‌های یک سیستم جامع PACS مشخص و بر اساس آن چک‌لیستی تنظیم شد. روایی محتوایی چک‌لیست مورد نظر توسط 5 نفر از متخصصان و پایایی بین مشاهده کنندگان نیز از طریق ضریب Kappa (74/0) مورد تأیید قرار گرفت. جامعه پژوهش شامل 27 بیمارستان آموزشی دارای PACS در شهر تهران در سال 1395 بود که به روش سرشماری بررسی شدند.یافته‌ها: از مجموع 27 بیمارستان منتخب، 15 بیمارستان شرایط مورد نظر برای ورود به مطالعه را داشتند. بر اساس یافته‌های به دست آمده، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی در وضعیت به کارگیری PACS در مراکز مورد بررسی در رابطه با ویژگی‌هایی از جمله سرعت انتقال داده در دیسک‌های حافظه استفاده شده برای بایگانی کوتاه مدت، یکپارچگی با سیستم اطلاعات رادیولوژی RIS (Radiology Information System)، نوع ارتباط با سایر سیستم‌ها، نوع شبکه، نحوه ارسال تصاویر، پشتیبانی از رادیولوژی از راه دور، استفاده از استاندارد 7HL، قابلیت بهینه‌سازی تصاویر و دیگر ویژگی‌های بررسی شده وجود داشت.نتیجه‌گیری: بهره‌مندی کامل از مزایای فن‌آوری PACS، مستلزم طراحی و یا انتخاب سیستم‌هایی است که بیشترین کارایی را متناسب با شرایط و نیاز استفاده کنندگان داشته باشند. بنابراین، انجام مطالعاتی در زمینه بررسی ویژگی‌های PACSهایی که در مراکز تشخیصی- درمانی به کار گرفته شده‌اند، می‌تواند زمینه‌ساز طراحی و یا انتخاب سیستم‌های با کیفیت بالا توسط تولید کنندگان و مدیران باشد.
مقاله پژوهشی
ریتا رضایی؛ سحر زارع؛ محمد شیردلی
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 167-173
چکیده
مقدمه: با توجه به تغییرات بی‌وقفه و روند رو به رشد حوزه فن‌آوری اطلاعات و ضرورت آن، اغلب سازمان‌ها میل به برون‌سپاری این بخش از فعالیت‌های سازمانی خود دارند. در پژوهش حاضر با توجه به حساسیت بالای نظام سلامت، علاوه بر شناسایی خطرات و عواملی که به پدیدار شدن خطر می‌انجامد، مهم‌ترین مخاطرات برون‌سپاری فن‌آوری اطلاعات سلامت نیز ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به تغییرات بی‌وقفه و روند رو به رشد حوزه فن‌آوری اطلاعات و ضرورت آن، اغلب سازمان‌ها میل به برون‌سپاری این بخش از فعالیت‌های سازمانی خود دارند. در پژوهش حاضر با توجه به حساسیت بالای نظام سلامت، علاوه بر شناسایی خطرات و عواملی که به پدیدار شدن خطر می‌انجامد، مهم‌ترین مخاطرات برون‌سپاری فن‌آوری اطلاعات سلامت نیز اولویت‌بندی گردید.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود که در سال 1396 انجام شد. جامعه آماری متشکل از کارشناسان حوزه فن‌آوری اطلاعات دارای حداقل 2 سال تجربه کاری با دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود. مراحل انجام پژوهش در سه مرحله کلی صورت گرفت. ابتدا با مروری بر مطالعات پیشین، خطرات مؤثر بر برون‌سپاری خدمات فن‌آوری اطلاعات سلامت استخراج گردید و سپس به منظور تعیین و انتخاب مؤلفه‌های مناسب، از تکنیک Delphi استفاده شد. در نهایت، با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی FAHP (Fuzzy Analytical Hierarchy Process)، مؤلفه‌های خطر مورد ارزیابی و اولویت‌بندی قرار گرفت.یافته‌ها: پس از شناسایی مؤلفه‌ها، فهرستی شامل 26 مخاطره اصلی در شش گروه ایجاد گردید که اولویت‌بندی مخاطرات اصلی به همراه وزن هر یک از آن‌ها به ترتیب شامل خطرات تأمین کننده (255/0)، خطرات قرارداد (235/0)، خطرات فن‌آوری (146/0)، خطرات مالی (144/0)، خطرات امنیت (090/0) و خطرات برون‌سپار (013/0) بود.نتیجه‌گیری: مدیران و مسؤولان فن‌آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک FAHP، قادر خواهند بود که مخاطرات اصلی این حوزه را شناسایی و به برنامه‌ریزی جهت تقویت و اصلاح ضعف‌ها در این بخش بپردازند.
مقاله پژوهشی
محمدرضا علی‌بیک؛ محمد خراباتی نشین
دوره 14، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 174-180
چکیده
مقدمه: استناد، از جمله اصول اساسی تألیفات پژوهشی به شمار می‌رود. از این‌رو، محققان و سازمان‌های متبوع آن‌ها همواره می‌کوشند تا به وسیله تمهیداتی، میزان جذب استناد آثار خود و از رهاورد آن نرخ استنادی خود را افزایش دهند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت شاخص‌های علم‌سنجی مقالات محققان دانشگاه‌های علوم پزشکی تیپ یک کشور انجام شد.روش ...
بیشتر
مقدمه: استناد، از جمله اصول اساسی تألیفات پژوهشی به شمار می‌رود. از این‌رو، محققان و سازمان‌های متبوع آن‌ها همواره می‌کوشند تا به وسیله تمهیداتی، میزان جذب استناد آثار خود و از رهاورد آن نرخ استنادی خود را افزایش دهند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت شاخص‌های علم‌سنجی مقالات محققان دانشگاه‌های علوم پزشکی تیپ یک کشور انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بود که با رویکرد علم‌سنجی صورت گرفت و در آن از روش سرشماری استفاده گردید. جامعه مورد بررسی شامل مجموعه مقالات استناد کننده به مقالات محققان دانشگاه‌های علوم پزشکی تیپ یک ایران در پایگاه Web of Science طی سال‌های 2010 تا 2014 بود. داده‌ها با استفاده از فراوانی، درصد و میانگین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: طی بازه زمانی سال‌های 2010 تا 2014، با گذشت زمان، میانگین سرعت استناد به مقالات افزایش یافت و با افزایش تعداد مقالات، میزان استناد به مقالات نیز رشد چشمگیری را نشان داد. هرچند میانگین استناد به ازای هر مقاله پایین بود، اما میزان خوداستنادی در حد قابل قبول بین 1 تا 3 درصد گزارش گردید.نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر می‌تواند در جهت کاهش موانع عدم رؤیت‌پذیری و استناد که مهم‌ترین عوامل رشد شاخص‌های علم‌سنجی مقالات محققان تراز اول علوم پزشکی کشور است، مفید باشد.
مقاله کوتاه
نیره سادات سلیمان‌زاده نجفی؛ الهه زارع فراشبندی؛ رویا مرادی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
مقدمه: حجم اطلاعات و وقت ناکافی متخصصان سلامت، حضور یک کتابدار بالینی آشنا به وظایف حرفه‌ای را در تیم درمان ضروری می‌نماید. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان آشنایی دانشجویان کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و کتابداران با وظایف کتابدار بالینی بود.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری ...
بیشتر
مقدمه: حجم اطلاعات و وقت ناکافی متخصصان سلامت، حضور یک کتابدار بالینی آشنا به وظایف حرفه‌ای را در تیم درمان ضروری می‌نماید. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان آشنایی دانشجویان کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و کتابداران با وظایف کتابدار بالینی بود.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری که متشکل از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته کتابداری و کتابداران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود، به روش سرشماری انتخاب شد. داده‌ها به وسیله پرسش‌نامه محقق ساخته جمع‌آوری گردید و سپس با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آشنایی به نسبت خوبی با وظایف کتابدار بالینی داشتند. ارتباط معنی‌داری بین نمره آشنایی کتابداران در سه محور مورد بررسی (اهداف، وظایف و کارکردها) با رشته تحصیلی و میزان سابقه کاری مشاهده نشد. همچنین، فقط در مؤلفه جستجو و پژوهش تفاوت معنی‌داری بین نمره آشنایی دانشجویان و کتابداران وجود داشت.نتیجه‌گیری: با توجه به آشنایی نسبی نظری دانشجویان و کتابداران با مهارت‌های شغلی یک کتابدار بالینی، امکان اجرای عملی این مهارت‌ها در محیط بالینی توسط دانشجویان این رشته وجود دارد.
