Index
ایندکس مجله
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
رای دانلود ایندکس این شماره مجله کلیک نمایید
بیشتر
رای دانلود ایندکس این شماره مجله کلیک نمایید
مقالات پژوهشی
سوگند تورانی؛ سید جمال‌الدین طبیبی؛ شهرام توفیقی؛ نسرین شعربافچی‌زاده
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایه‌ی سلامت با حداقل کیفیت و هزینه‌ی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بین‌المللی خدمات سلامت بر موازنه‌ی بین توزیع عادلانه‌ی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی ...
بیشتر
مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایه‌ی سلامت با حداقل کیفیت و هزینه‌ی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بین‌المللی خدمات سلامت بر موازنه‌ی بین توزیع عادلانه‌ی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی دولتها تأثیر قابل توجهی میگذارد و پیامدهای مثبت یا منفی برای نظام سلامت و جامعه به همراه میآورد. در این مقاله ضمن معرفی الگوهای مختلف تجارت خدمات سلامت، به فرصت‌ها و چالشهای حاصل از این نوع تجارت در کشورهای منتخب در منطقهی آسه آن به منظور آشنایی سیاستگذاران و دستاندرکاران صنعت سلامت ایران با این نوع از تجارت و استفاده از آن در تصمیمگیریها و مطالعات آینده پرداخته شده است. روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک پژوهش توصیفی- تطبیقی (در مقطع زمانی 89- 1387) و کاربردی در زمینه‌ی تجارت بین‌المللی خدمات سلامت است و اطلاعات مورد نیاز در این مقاله از طریق مطالعه‌ی منابع دیجیتال و چاپی گردآوری شده است. جامعه‌ی پژوهش سه کشور عضو «آسه آن» شامل مالزی، سنگاپور و تایلند را در بر گرفته، از داده‌های گردآوری شده به منظور ارایه‌ی تصویری کلی از وضعیت تجارت بین‌المللی خدمات سلامت در منطقهی فوق و مقایسه‌ی فرصت‌ها و چالشهای این تجارت استفاده شده است. یافته‌ها: تجارت بین‌المللی خدمات سلامت در قالب چهار روش کلی عرضهی برون مرزی خدمات سلامت از راه دور، دریافت خدمات در خارج از کشور (گردشگری سلامت)، حضور تجاری (سرمایهگذاری مستقیم خارجی) و مهاجرت موقت اشخاص حقیقی (متخصصین سلامت) انجام شده در کشورهای مورد مطالعه می‌باشد و فرصتی برای کسب درآمد ارزی و ارتقای سطح کیفیت خدمات موجود و چالشهایی در زمینه‌ی رقابت با سایر کشورها و نیز در ارتباط با دسترسی و فراهم بودن خدمات مورد نیاز جامعه‌ی تحت پوشش است، در نتیجهی افزایش تقاضای داخلی و کمبود منابع انسانی در بخش سلامت ایجاد می‌کند. نتیجه‌گیری: مهم‌ترین چالشهای توسعهی تجارت خدمات سلامت در منطقهی آسه آن، تسریع در اعتبار بخشی مراکز ارایه‌ی خدمات، قابلیت انتقال بیمهها، حمایت از بخش خصوصی، همکاری بخش دولتی و خصوصی و توسعهی تجارت بر اساس مزیتهای نسبی هر کشور در راستای توسعهی بخش سلامت است. واژه‌‌های کلیدی: تجارت بین‌المللی؛ خدمات سلامت؛ گردشگری پزشکی.
مقالات پژوهشی
سید جمال‌الدین طبیبی؛ امیراشکان نصیری‌پور؛ سارا آقابابا؛ نسیم نبی‌پور جعفرآباد
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: امروزه مدیریت دانش یکی از عوامل مؤثر در موفقیت سازمان‌ها و کسب مزایای رقابتی به شمار می‌آید. هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت ارکان مدیریت دانش در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. روش بررسی: روش پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی بود و از نظر هدف، نیز جنبه‌ی کاربردی داشت. جامعه‌ی آماری را 30 نفر از مدیران ارشد ده بیمارستان ...
بیشتر
مقدمه: امروزه مدیریت دانش یکی از عوامل مؤثر در موفقیت سازمان‌ها و کسب مزایای رقابتی به شمار می‌آید. هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت ارکان مدیریت دانش در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. روش بررسی: روش پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی بود و از نظر هدف، نیز جنبه‌ی کاربردی داشت. جامعه‌ی آماری را 30 نفر از مدیران ارشد ده بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1388 تشکیل میدادند. به منظور گردآوری دادهها از پرسشنامهی پژوهشگر ساخته در طیف پنج گزینهای لیکرت با روایی مورد تأیید خبرگان و پایایی 874/0 (Cronbach’s alpha) استفاده گردید. در پایان اطلاعات حاصل با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین، میانه و واریانس) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: اطلاعات به دست آمده از مدیریت دانش، حاکی از آن است که به ترتیب نشر دانش (64/3)، ارزیابی دانش (48/3)، کاربرد دانش (41/3)، مشارکت دانش (34/3) و در آخر خلق دانش (19/3) میانگین نمرات بالایی را کسب کردهاند. در پایان امتیاز مدیریت دانش 4/3 ارزیابی شد. نتیجه‌گیری: با توجه به طیف امتیازات لیکرت، وضعیت مدیریت دانش بالاتر از متوسط و به نسبت مطلوب بوده است. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده، توجه به مشارکت و خلق دانش ضروری به نظر میرسد. واژه‌‌های کلیدی: مدیریت دانش؛ بیمارستان‌های آموزشی؛ دانشگاهها.
مقالات پژوهشی
رضا صالح‌زاده؛ سعیده کتابی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: امروزه به دلیل افزایش هزینه‌های بخش بهداشت و درمان، برای مقایسه‌ی عملکرد بیمارستان‌ها و اندازه‌گیری کارایی آن‌ها تلاش‌های زیادی می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم (دولتی و غیر دولتی) در سال 1386 و با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data envelopment analysis) بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع ...
بیشتر
مقدمه: امروزه به دلیل افزایش هزینه‌های بخش بهداشت و درمان، برای مقایسه‌ی عملکرد بیمارستان‌ها و اندازه‌گیری کارایی آن‌ها تلاش‌های زیادی می‌شود. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم (دولتی و غیر دولتی) در سال 1386 و با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA یا Data envelopment analysis) بود. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی بود، جامعه‌ی آماری شامل تمام بیمارستان‌های قم (8 بیمارستان) بود و از آنجا که در این تحقیق از داده‌های واقعی و آمارهای عملکردی بیمارستان‌ها بهره گرفته شد، بررسی روایی و پایایی موضوعیت نداشت. متغیرهای ورودی شامل تعداد پزشک عمومی، تعداد پزشک متخصص، تعداد پیراپزشک و تعداد تخت فعال و متغیرهای خروجی شامل تعداد بیمار بستری شده و تعداد بیمار سرپایی بودند. ابتدا با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP یا Analytical hierarchy process) متغیرهای ورودی به دو متغیر تعداد پزشک و تعداد تحت فعال کاهش یافتند، سپس با دو روش CCR (بازده نسبت به مقیاس ثابت (CRS یا Constant returns to scale)) و روش BCC (بازده نسبت به مقیاس متغیر (VRS یا Variable returns to scale)) و در حالت ورودی محور به ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان‌های قم در سال 1386 پرداخته شد و ضمن مشخص کردن بیمارستان‌های ناکارا، با استفاده از مدل اندرسون- پیترسون (AP یا Anderson-Peterson) بیمارستان‌های کارا نیز رتبهبندی شدند. برای انجام محاسبات از نرمافزارهای Expert Choice، Win 4 Deap و DEA- Master استفاده گردید. یافته‌ها: در روش CCR، 3 بیمارستان کودکان فاطمی، ایزدی و حضرت زهرا کارا و 5 بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبهبندی نهایی بیمارستان‌ها به صورت زیر گردید: 1. حضرت زهرا 2. کودکان فاطمی 3. ایزدی 4. حضرت ولیعصر 5. حضرت معصومه 6. نکویی 7. کامکار و 8. گلپایگانی. در روش BCC، 4 بیمارستان حضرت ولیعصر، حضرت زهرا، کودکان فاطمی و ایزدی کارا و 4 بیمارستان حضرت معصومه، نکویی، کامکار و گلپایگانی ناکارا شناخته شدند و رتبهبندی نهایی بیمارستان‌ها به صورت زیر گردید: 1. حضرت زهرا 2. حضرت ولیعصر 3. ایزدی 4. کودکان فاطمی 5. حضرت معصومه 6. نکویی 7. کامکار و 8. گلپایگانی. نتیجه‌گیری: اغلب بیمارستان‌ها به صورت کارا عمل نمیکنند، بیمارستان‌های ناکارا میتوانند با الگوگیری از بیمارستانهایی که به عنوان واحد مرجع شناخته شدهاند و با مدیریت بهتر منابع مالی و انسانی، به مرز کارایی نزدیک شوند. واژه‌‌های کلیدی: بیمارستان‌ها؛ تحلیل؛ تفسیر داده‌های آماری؛ ارزیابی عملکرد.
مقالات پژوهشی
محمد امیری؛ الهام صادقی؛ احمد خسروی؛ رضا چمن
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: اطلاعات صحیح و جامع، چنانچه به موقع در اختیار مدیران قرار گیرد، خطر اتخاذ تصمیمات نادرست را به حداقل خواهد رساند. پر واضح است که در سازمان‌های متلاطم امروزی، سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS یا Hospital information system) می‌تواند نقش مهمی را ایفا نماید. این پژوهش با هدف ارزیابی مدیران و کاربران شبکه در خصوص تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی ...
بیشتر
مقدمه: اطلاعات صحیح و جامع، چنانچه به موقع در اختیار مدیران قرار گیرد، خطر اتخاذ تصمیمات نادرست را به حداقل خواهد رساند. پر واضح است که در سازمان‌های متلاطم امروزی، سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS یا Hospital information system) می‌تواند نقش مهمی را ایفا نماید. این پژوهش با هدف ارزیابی مدیران و کاربران شبکه در خصوص تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی بر عملکرد و فرایندهای کار بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود در سال 1387 انجام شد. روش بررسی: این پژوهش کاربردی است که به شیوهی توصیفی- مقطعی انجام شد. با توجه به محدود بودن کاربران و مدیران (142 نفر) و نیاز به اطلاعات دقیق، تمام نمونهها به روش سرشماری مورد مطالعه قرارگرفتند و پرسشنامهای حاوی 27 سؤال (7 سؤال عمومی و20 سؤال تخصصی) در اختیار آنان قرار گرفت که به صورت خود ایفا تکمیل گردید. اعتبار پرسشنامه به روش علمی تأیید و پایایی آن برابر 879/0 بود. جهت تحلیل دادهها از نرم‌افزار 16SPSS استفاده گردید و نتایج به صورت جداول و نمودار نمایش داده شد. یافته‌ها: 1/33 درصد از افراد مورد مطالعه مرد و 9/66 درصد زن بودند. 6/64 درصد افراد دارای مدارک تحصیلی لیسانس و بالاتر و 4/35 درصد دارای مدارک تحصیلی پایینتر بودند. 2/9 درصد از افراد منشی، 5/8 درصد بهیار، 7/57 درصد پرستار، 9/6 درصد سرپرستار بودند و 7/17 درصد را سایر رشتهها مانند اتاق عمل، مامایی، رادیولوژی و علوم آزمایشگاهی تشکیل میدادند. میانگین نمرات کلی (92/71 از 100) حاکی از نگرش مثبت کاربران و مدیران بود. میانگین نمرات نگرش منشیها بیش از سایر کاربران و میانگین نمرات نگرش سرپرستاران و سوپروایزرها کمتر از سایر گروهها بود. بین میانگین نمرات نگرش با سن، جنس، تحصیلات، مدت زمان کار با شبکه در روز و شغل رابطه‌ی معنیداری مشاهده نشد (05/0 < P)؛ اما بین میانگین نمرات نگرش با سابقهی کار رابطه‌ی معنیداری مشاهده گردید (02/0 = P). نتیجه‌گیری: به منظور بهبود نگرش کلیه‌ی کاربران به خصوص مدیران (با توجه به بالا نبودن نمرهی نگرش)، برگزاری کارگاههای آموزشی در زمینه‌ی کاربرد تکنولوژیهای نوین اطلاعات در مدیریت اثربخش و ارایه‌ی پسخوراندی از کارکرد شبکه با رویکرد، تحلیل هزینه- کارآیی، هزینه- منفعت و هزینه- اثربخشی می‌تواند به بهبود وضعیت فعلی کمک نماید. واژه‌‌های کلیدی: خودارزیابی؛ بیمارستان‌ها؛ سیستم اطلاعات بیمارستانی.
مقالات پژوهشی
علیرضا جباری؛ مرضیه جعفریان؛ الهه خراسانی؛ محسن غفاری؛ منصوره مجلسی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: بخش اورژانس یکی از مهم‌ترین بخش‌های بیمارستان است که خدمات فوری را به بیمارانی که با شرایط ناپایدار به آن مراجعه می‌کنند، در تمامی طول شبانه روز و 7 روز هفته ارایه می‌کند. از آنجا که جدی‌ترین و بیشترین مراجعات بیماران به بخش اورژانس بیمارستان صورت می‌گیرد، چگونگی ارایه‌ی خدمات در این مراکز، نمادی از وضعیت کلی ارایه‌ی خدمات ...
بیشتر
مقدمه: بخش اورژانس یکی از مهم‌ترین بخش‌های بیمارستان است که خدمات فوری را به بیمارانی که با شرایط ناپایدار به آن مراجعه می‌کنند، در تمامی طول شبانه روز و 7 روز هفته ارایه می‌کند. از آنجا که جدی‌ترین و بیشترین مراجعات بیماران به بخش اورژانس بیمارستان صورت می‌گیرد، چگونگی ارایه‌ی خدمات در این مراکز، نمادی از وضعیت کلی ارایه‌ی خدمات بیمارستان است. یکی از مهم‌ترین شاخصهایی که در ارزیابی مراکز اورژانس به کار گرفته می‌شود، طول مدت زمانی است که بیماران برای دریافت خدمات تشخیصی و درمانی از دست میدهند. این پژوهش با هدف تعیین زمان انتظار دریافت خدمات و ارایه‌ی راهکارهای مناسب در اورژانس بیمارستان الزهرا(س) اصفهان در سال 1388انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مقطعی بود. برای انجام این پژوهش از مشاهده و مصاحبه استفاده شد. تعداد 97 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند. زمانسنجی با توجه به اهداف اختصاصی با استفاده از کرنومتر، چک لیست و پروندهی بیماران صورت گرفت. جهت تعیین روایی، چک لیست در اختیار استادان راهنما و مسؤولین اورژانس بیمارستان قرار گرفت و مورد تأیید واقع شد. تحلیل داده‌های پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. دادهها با استفاده از نرم‌افزار SPSS پردازش شد. یافته‌ها: میانگین زمان انتظار از ورود به اورژانس تا ویزیت نهایی توسط پزشک اسکرین 19/5 ± 41/8 دقیقه بود و که در حدود 2/74 درصد بیماران کمتر از 10 دقیقه در انتظار بودهاند. میانگین زمان انتظار از ورود تا چک دستور توسط پرستار ادمیت به منزلهی آغاز اولین اقدام بالینی، 53/42 ± 72/48 دقیقه طول کشیده است. میانگین زمان انتظار از ثبت دستور پزشک تا پذیرش در واحد پاراکلینیکی به صورت کلی (شامل نوار قلب، رادیوگرافی، سی تی اسکن، سونوگرافی و آزمایش) 26/46 ± 2/59 دقیقه بوده است. آزمون t در رابطه با نوع بیماری (داخلی، جراحی) در نوار قلب (02/0 = P) و سونوگرافی (04/0 = P) رابطه‌ی معنیدار نشان داد. میانگین مدت زمان اقامت بیماران در اورژانس هم 2/249 ± 1/353 دقیقه بود که اقامت 39 درصد بیماران کمتر از 4 ساعت در اورژانس طول کشیده است. نتیجه‌گیری: با توجه به آنکه ویزیت پزشک اسکرین بدون اولویتبندی خاصی برای بیماران انجام میشد؛ از این‌رو استقرار یک سیستم تریاژ در اورژانس بیمارستان الزهرا(س) ضرورت دارد. مقایسه‌ی میانگین زمانهای به دست آمده برای انجام خدمات پاراکلینیک نشان دهندهی فاصلهی زیاد وضع موجود با استاندارد است که نیاز جدی به اصلاح فرایند در زمینه‌ی خدمات پاراکلینیک را متذکر می‌شود. برای پیشگیری از بروز مشکل ازدحام و رفع آن، لازم است اقدامات مناسبی انجام گیرد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد: اولویتبندی تختها برای بستری بیماران اورژانس و غیر اورژانس، تعیین مسؤول هماهنگی پذیرشها، اعمال قانون 30 دقیقهای، ایجاد واحد نگهداری موقت، پذیرش مستقیم بیماران، بازنگری علمی در تعداد تختهای ICU و CCU. واژه‌‌های کلیدی: خدمات فوریتهای پزشکی؛ بخش‌های بیمارستان؛ شاخص.
مقالات پژوهشی
عبدالحمید معرف‌زاده؛ امین مهدی‌فر
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: مجموعه‌گستری به عنوان فرایندی که نقاط قوت و ضعف مجموعه‌ی یک کتابخانه را بر حسب نیازهای اطلاعاتی کاربران شناسایی می‌کند، در مدیریت سیستمهای اطلاعاتی نقش اساسی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر، ضمن مقایسه‌ی روند اجرای فعالیت‌های مرتبط با حوزه‌ی مجموعه‌گستری در کتابخانه‌های دو دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان و شناسایی مشکلات ...
بیشتر
مقدمه: مجموعه‌گستری به عنوان فرایندی که نقاط قوت و ضعف مجموعه‌ی یک کتابخانه را بر حسب نیازهای اطلاعاتی کاربران شناسایی می‌کند، در مدیریت سیستمهای اطلاعاتی نقش اساسی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر، ضمن مقایسه‌ی روند اجرای فعالیت‌های مرتبط با حوزه‌ی مجموعه‌گستری در کتابخانه‌های دو دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان و شناسایی مشکلات اجرایی مدیران این کتابخانهها در زمینه‌ی مجموعه‌گستری، به ارایه‌ی پیشنهادهایی در جهت بهینهسازی روند اجرای فرایند مجموعه‌گستری این کتابخانهها پرداخته است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و به صورت پیمایشی در سال 1388 صورت پذیرفته است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 2 کتابخانهی مرکزی، 15 کتابخانهی دانشکدهای، 12 کتابخانهی متعلق به گروه‌های آموزشی، 10 کتابخانهی مراکز آموزشی درمانی و 1 کتابخانهی وابسته به مراکز علمی تحقیقاتی میشد؛ که زیر نظر این دو دانشگاه به فعالیت میپرداختند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از توزیع پرسشنامه در میان کلیه‌ی مدیران کتابخانه‌های مذکور (40 کتابخانه) و مصاحبه با مسؤولان کتابخانه‌های مرکزی دو دانشگاه گردآوری شد. به منظور سنجش روایی پرسشنامهی مذکور، از روش روایی صوری و محتوایی استفاده گردید و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha (86 درصد) محاسبه شد و تحلیل دادهها نیز با کمک روشهای آماری توصیفی و استنباطی (Chi square test) و نرمافزارهای آماری 15SPSS و Excel صورت پذیرفت. یافته‌ها: در بیش از 70 درصد از کتابخانه‌های دو دانشگاه، تنها کمتر از 25 درصد منابع مورد نیاز، از طریق روشهای دیگری جز خرید منابع تأمین میشد. تنها 5/17 درصد از کتابخانه‌های مذکور دارای خطمشیهای مکتوب مجموعه‌گستری بودند و مشکلات آن‌ها در حوزه‌ی مجموعه‌گستری، در دو مقولهی تدوین و به کارگیری خطمشیهای مکتوب بود. نتیجه‌گیری: با توجه به مشکلات کتابخانه‌های جامعه‌ی پژوهش در تدوین خطمشیهای مجموعه‌گستری، به منظور بهینهسازی این فرایند، در این پژوهش الگویی جهت تدوین خطمشی مکتوب مجموعه‌گستری در کتابخانه‌های مذکور ارایه می‌گردد. واژه‌‌های کلیدی: کتابخانهها؛ کتابخانه‌های پزشکی؛ مجموعه‌گستری کتابخانه؛ خطمشی؛ امانت بین کتابخانهای.
مقالات پژوهشی
زاهد بیگدلی؛ محبوبه ممتازان
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: با گسترش دانش و اطلاعات در کلیه‌ی زمینه‌های علمی، هر دانشجو، استاد و محقق، جهت رفع نیاز اطلاعاتی خود به برخورداری از برخی مهارت‌ها و دانش‌ها نیاز دارد که یکی از آن‌ها سواد اطلاعاتی می‌باشد. این مقاله به تعیین و مقایسه‌ی سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز– شاخه‌ی آبادان پرداخت و همچنین تأثیر ...
بیشتر
مقدمه: با گسترش دانش و اطلاعات در کلیه‌ی زمینه‌های علمی، هر دانشجو، استاد و محقق، جهت رفع نیاز اطلاعاتی خود به برخورداری از برخی مهارت‌ها و دانش‌ها نیاز دارد که یکی از آن‌ها سواد اطلاعاتی می‌باشد. این مقاله به تعیین و مقایسه‌ی سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز– شاخه‌ی آبادان پرداخت و همچنین تأثیر برخی متغیرهای جمعیتشناختی و مدت زمان حضور دانشجویان در دانشگاه بر سطح سواد اطلاعاتی آنان را معین کرد.روش بررسی: این پژوهش از نوع پیمایشی- توصیفی بود و در سال تحصیلی 88-1387 انجام گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامهی محققساخته با الگوگیری از پرسشنامههای موجود در این زمینه بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 222 نفر دانشجویان واحد بین‌الملل و دانشکده‌ی پرستاری آبادان بود که به علت تعداد محدود جامعه‌ی آماری، نمونهگیری انجام نشد. در این پژوهش، با قرار دادن نسخهای از پرسشنامه در اختیار تعداد 5 تن از استادان گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران و استفاده از نظر مشاور آماری مربوط، روایی پرسشنامه تأیید گردید. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از Cronbach's alpha محاسبه و برابر 89/0 تعیین شد که نشان دهندهی بالا بودن پایایی پرسشنامه بود. جهت جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامهها در کلاس درس توزیع و در همان مکان جمع‌آوری گردید. در تحلیل یافته‌ها از نرم‌افزار آماری 13SPSS استفاده شد. در تحلیل توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار و در تحلیل استنباطی از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، آزمون t و آزمون Tukey استفاده گردید و برای تعیین رابطه‌ی بین متغیرهای مورد مطالعه، از آزمون ضریب همبستگی Spearman استفاده شد. یافته‌ها: دانشجویان واحد بین‌الملل از سواد اطلاعاتی بیشتری نسبت به دانشجویان پرستاری برخوردار بودند، اما در مجموع، جامعه‌ی مورد مطالعه از سطح سواد اطلاعاتی «متوسط» برخوردار بود. دانشجویان مورد مطالعه در یافتن منابع اطلاعاتی مورد نیاز خود در کتابخانه، استفاده از رایانه و تجهیزات جانبی آن، اعتماد به نفس هنگام جست و جوی اطلاعات، ارزیابی اطلاعات بازیابی شده، رضایت از نتایج جست و جو و توانایی درخواست کمک از کتابدار، در سطح «متوسط» قرار داشتند، ولی در یافتن اطلاعات مورد نیاز خود در اینترنت و استفاده از عملگرهای منطقی در سطح «کم» قرار داشتند. در این جامعه، کتاب بیشتر از سایر منابع اطلاعاتی مورد استفاده قرار میگرفت و در بین کانالهای اطلاعاتی، از شبکههای اطلاعاتی استفاده‌ی بیشتری میشد. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه سواد اطلاعاتی جامعه‌ی مورد مطالعه در سطح متوسط قرار دارد، برنامهریزی جهت ارایه‌ی آموزش‌های لازم در راستای ارتقای سواد اطلاعاتی این جامعه لازم به نظر میرسد. واژه‌‌های کلیدی: سواد اطلاعاتی؛ دانشگاهها؛ دانشجویان؛ منابع اطلاعاتی
مقالات پژوهشی
مریم رنگرز جدی؛ فاطمه رنگرز جدی؛ محمد‌رضا رضائی مفرد
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: نسخه وسیله‌ی ارتباطی بین پزشک، داروساز و بیمار است و عدم رعایت اصول ثبت نسخه نویسی در آن موجب مصرف نا‌به‌جای دارو، عدم استفاده‌ی کامل از داروهای تجویزی تداخلات دارویی و افزایش عوارض احتمالی می‌گردد. این تحقیق به منظور تعیین میزان رعایت اصول ثبت نسخه نویسی در نسخ بیمه‌ی خدمات درمانی شهر کاشان صورت پذیرفت. روش بررسی: مطالعه ...
بیشتر
مقدمه: نسخه وسیله‌ی ارتباطی بین پزشک، داروساز و بیمار است و عدم رعایت اصول ثبت نسخه نویسی در آن موجب مصرف نا‌به‌جای دارو، عدم استفاده‌ی کامل از داروهای تجویزی تداخلات دارویی و افزایش عوارض احتمالی می‌گردد. این تحقیق به منظور تعیین میزان رعایت اصول ثبت نسخه نویسی در نسخ بیمه‌ی خدمات درمانی شهر کاشان صورت پذیرفت. روش بررسی: مطالعه به صورت توصیفی روی 1500 نسخهی بیماران سرپایی بیمه‌ی خدمات درمانی سال 1386 شهر کاشان، که به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیدند، انجام پذیرفت. در هر نسخه موارد مربوط به خوانایی، شکل و دستور دارو، اطلاعات هویتی پزشک و بیمار از نسخ استخراج و در چک لیست تهیه شده بر اساس دستورالعملهای سازمان جهانی بهداشت ثبت شد. برای هر نسخه امتیازی بین 21-0 تعیین شد که به 5 بازهی بسیار ضعیف، ضعیف، متوسط، خوب و بسیار خوب تقسیم شد و سپس با آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نسخ شامل 5245 قلم دارو بود. 4661 قلم دارو (86/88 درصد) خوانا بود. در 3807 قلم دارو (58/72 درصد) شکل دارویی، در 2750 قلم دارو (44/52 درصد)، دستور دارویی ثبت شده بود. وضعیت اصول ثبت نسخه نویسی با میانگین امتیاز 01/15 در محدودهی خوب قرار گرفت، که کمترین امتیاز در نسخ متخصصان پوست (18/12) و بیشترین آن در متخصصان روانپزشکی (29/16) مشاهده شد. نتیجه‌گیری: وضعیت اصول ثبت نسخه نویسی پزشکان خوب است، اما ثبت دستورات دارویی توجه بیشتری را میطلبد. به کارگیری نرمافزارهای کامپیوتری نسخه نویسی در مطبها، تهیهی فرمهای جدید با محلهای مشخص جهت اطمینان از ثبت کامل اطلاعات، واحدهای بیشتر و آموزش عملی نسخه نویسی جهت دانشجویان پزشکی و تداوم برنامههای بازآموزی جهت پزشکان پیشنهاد می‌گردد. واژه‌‌های کلیدی: نسخهها؛ بیماران سرپایی؛ داروها.
مقالات پژوهشی
مهرداد فرزندی‌پور؛ زهرا میدانی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: نظر به اهمیت نقش کاربران در موفقیت یا شکست یک سیستم اطلاعات بیمارستانی و همچنین سهم شرکتهای نرم‌افزاری به عنوان عرضه کننده‌ی «خدمات سیستمهای اطلاعاتی» نه فقط «فروشنده‌ی محصولات»، این مطالعه با هدف ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی بر اساس نیازهای کاربران در ایران انجام شده است. روش بررسی: از ...
بیشتر
مقدمه: نظر به اهمیت نقش کاربران در موفقیت یا شکست یک سیستم اطلاعات بیمارستانی و همچنین سهم شرکتهای نرم‌افزاری به عنوان عرضه کننده‌ی «خدمات سیستمهای اطلاعاتی» نه فقط «فروشنده‌ی محصولات»، این مطالعه با هدف ارزیابی سیستمهای اطلاعات بیمارستانی بر اساس نیازهای کاربران در ایران انجام شده است. روش بررسی: از طریق یک مطالعه‌ی توصیفی، 5 شرکت که بیشترین نقش را در عرضهی نرمافزارهای سیستم اطلاعات بیمارستانی در مراکز آموزشی درمانی داشتند، انتخاب شدند. نرمافزارهای HIS (Hospital Information System) با استفاده از چک لیست و از طریق مشاهده در 8 بیمارستان بر اساس معیارهای تعیین شده، مورد ارزیابی قرار گرفتند. چک لیست اولیه بر اساس نوشتهجات و کاتالوگ/بروشور شرکتهای عرضه کننده‌ی نرم‌افزار HIS تهیه شد و طبق دیدگاه کاربران و متخصصین، مورد ویرایش قرار گرفت. جهت تأمین پایایی چک لیست، مطالعه‌ی پایلوتی انجام شد تا نرمافزارهای HIS را مورد ارزیابی قرار دهد. جهت تعیین روایی چک لیست نیز از شیوهی آزمون- بازآزمون استفاده شد. دادهها از طریق مشاهدهی مستقیم، مصاحبه با کاربر و مسؤول واحد IT بیمارستان جمع‌آوری شد و به وسیله‌ی آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نرم‌افزار شرکت طراحان بوعلی با 67 درصد، بیشترین نیاز کاربران را برآورده نموده است. هر چند همین شرکت انتظارات کاربران را به صورت متناسب تأمین نمیکرد؛ مدارک پزشکی (5/74 درصد)، داروخانه (6/58 درصد)، آزمایشگاه (5/74 درصد)، پرستاری (3/23 درصد) و مالی (4/65 درصد). حداقل نیاز کاربران (29 درصد) توسط شرکت نرم‌افزار میکرو افزار قشم برآورده شده است. اگر چه بیشترین نیاز کاربران در بخش‌های داروخانه (6/58 درصد)، آزمایشگاه (69 درصد) و پرستاری (60 درصد) توسط همین شرکت تأمین شده است. نتیجه‌گیری: هیچ یک از نرمافزارهای مورد ارزیابی، نیاز کاربران را به طور کامل در کلیه‌ی بخشها برآورده نمیکنند. شکست در برآوردن انتظارات کاربران در این سیستمها را میتوان به مشارکت ضعیف کاربران در طراحی این سیستمها نسبت داد؛ شاید بتوان اذعان داشت که طراحی سیستمهای اطلاعاتی در کشورمان هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد. از این‌رو با توجه به اهمیت نقش کاربر در موفقیت سیستم اطلاعاتی، به کارگیری رویکردهای جامع جهت طراحی این سیستمها بر اساس اهداف و فرایندهای سازمان و نیاز کاربر ضرورری به نظر میرسد. واژه‌‌های کلیدی: نظام اطلاعات بیمارستانی؛ نظام‌های کامپیوتری مدارک پزشکی؛ بخش مدارک پزشکی.
Narrative Review
علیرضا نوروزی؛ هیوا عبدخدا
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
هدف از این مقاله شناسایی مشکلات مجلههای ایرانی و دلایل عدم نمایهسازی و چکیدهنویسی آن‌ها توسط پایگاههای اطلاعاتی خارجی و موتورهای جستجو و در نهایت ارایه‌ی راه‌کارهایی برای بهبود وضعیت موجود به منظور حضور بهتر مجلههای علمی ایرانی در عرصه‌ی جهانی بود. این مطالعه از نوع توصیفی و مرور وضعیت موجود است. یکی از دلایلی که ...
بیشتر
هدف از این مقاله شناسایی مشکلات مجلههای ایرانی و دلایل عدم نمایهسازی و چکیدهنویسی آن‌ها توسط پایگاههای اطلاعاتی خارجی و موتورهای جستجو و در نهایت ارایه‌ی راه‌کارهایی برای بهبود وضعیت موجود به منظور حضور بهتر مجلههای علمی ایرانی در عرصه‌ی جهانی بود. این مطالعه از نوع توصیفی و مرور وضعیت موجود است. یکی از دلایلی که مجلههای ایرانی زیاد به آن‌ها استناد نمیشود، این است که این مجلهها امکان پخش در سطح جهان را ندارند و چکیدهی مقالههای منتشر شده در مجلههای ایرانی در پایگاههای اطلاعاتی که اغلب توسط آمریکا و انگلیس هدایت میشوند، نمایهسازی نمیشوند. بنابراین، باید هر مجله یک وبگاه ویژهی خود داشته باشد و فهرست مندرجات آخرین مقالههای منتشر شده در شمارهی تازه را برای گروه‌های بحث تخصصی منطقه‌ای و جهانی ارسال کند و روی وبنوشتها و وبگاههای دیگر خبر رسانی کند، تا تعداد خوانندگان مجله زیاد شود و جلب توجه نمایند. این مقاله نشان میدهد که انتشار یک مجله بدون رعایت استانداردهای انتشار مجلههای علمی موجب خواهد شد تا آن مجله در پایگاههای اطلاعاتی خارجی نمایهسازی نشود. قابل ذکر است که نمایهسازی یک مجله در پایگاههای اطلاعاتی خارجی نشان دهنده اعتبار علمی و جهانی بودن دامنهی موضوعی آن مجله است. واژه‌‌های کلیدی: نشریات ادواری، نمایهسازی، پایگاههای اطلاعاتی، ایران.
Short Communication(s)
امیرعباس عزیزی؛ شهلا صفری؛ علی محمدی؛ جلال خیرالهی؛ مهدیه شجاعی باغینی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS یا Hospital Information System) سیستمی کامپیوتری است که از آن به عنوان ابزار الکترونیکی مدیریت اطلاعات بیمار استفاده می‌شود و نقش مهمی در زمینه‌ی ارایه‌ی خدمات مراقبت سلامت با کیفیت ایفا می‌کند. از این‌رو رضایت کاربران نسبت به کیفیت HIS بسیار مهم است و در توسعه و تکامل سیستم بسیار مؤثر می‌باشد. این مطالعه با ...
بیشتر
مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS یا Hospital Information System) سیستمی کامپیوتری است که از آن به عنوان ابزار الکترونیکی مدیریت اطلاعات بیمار استفاده می‌شود و نقش مهمی در زمینه‌ی ارایه‌ی خدمات مراقبت سلامت با کیفیت ایفا می‌کند. از این‌رو رضایت کاربران نسبت به کیفیت HIS بسیار مهم است و در توسعه و تکامل سیستم بسیار مؤثر می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان رضایت کاربران نسبت به کیفیت سیستم اطلاعات بیمارستانی در بیمارستان‌های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی– مقطعی در سال 1386 انجام شد. جامعه‌ی پژوهش را 80 کاربر مجهز به HIS دو بیمارستان کرمانشاه تشکیل میداد. برای انتخاب نمونه از روش نمونهگیری ساده و در دسترس استفاده شد و گردآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. روایی و پایایی پرسشنامه به طریق اعتبار محتوا و آزمون– باز آزمون (80/0 = r) بررسی گردید. تحلیل دادهها با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS صورت گرفت. یافته‌ها: دادهها نشان داد که 3/39 درصد کاربران نسبت به کیفیت رابطهای HIS، 9/36 درصد کاربران نسبت به کیفیت وظایف HIS و 2/38 درصد کاربران نسبت به کیفیت اطلاعات HIS راضی بودند و نیز 4/30 درصد کاربران نسبت به عملکرد HIS تا حدی راضی بودند. در کل، 9/34 درصد کاربران از کیفیت HIS راضی بودند. نتیجه‌گیری: به طور کلی علل پایین بودن میزان رضایت کاربران (9/34 درصد( نسبت به کیفیت HIS،کمبود یا فقدان آموزش HIS به کاربران، فقدان کادر درمان در تیم پشتیبان HIS و عدم حذف کامل فرایندهای دستی یا انجام کامل بعضی از فرایندها به صورت دستی بود. واژه‌‌های کلیدی: رضایت؛ سیستم اطلاعات بیمارستانی؛ بیمارستان‌های آموزشی.
Short Communication(s)
محمود کاظمیان؛ مجید خسروی
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: به منظور تأمین نیازهای بهداشتی و درمانی روستاییان، سازمان بیمه‌ی خدمات درمانی کشور طرحی را تصویب نمود که به موجب آن، بیمه‌ی درمان روستاییان در سال 1384 به اجرا در آمد. در این پژوهش تلاش گردید که طرح بیمه‌ی درمان روستاییان با استفاده از شاخص مربوط به وضعیت عمومی عدالت مورد ارزیابی قرار گیرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحلیلی ...
بیشتر
مقدمه: به منظور تأمین نیازهای بهداشتی و درمانی روستاییان، سازمان بیمه‌ی خدمات درمانی کشور طرحی را تصویب نمود که به موجب آن، بیمه‌ی درمان روستاییان در سال 1384 به اجرا در آمد. در این پژوهش تلاش گردید که طرح بیمه‌ی درمان روستاییان با استفاده از شاخص مربوط به وضعیت عمومی عدالت مورد ارزیابی قرار گیرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحلیلی بود که در آن، جهت ارزیابی طرح بیمه‌ی درمان روستاییان کشور بر اساس وضعیت عمومی عدالت، از روش مقایسهای و از شاخص متوسط هزینه‌ی بهداشتی و درمانی خانوارهای روستایی به تفکیک استانهای مختلف در سه سال 1383 (سال پیش از اجرای طرح)، 1385 و 1386 (سالهای پس از اجرای طرح) استفاده گردید. یافته‌ها: با اجرای طرح بیمه‌ی درمان روستاییان، انتظار میرفت که متوسط هزینه‌های بهداشتی و درمانی خانوارهای روستایی (به عنوان یکی از شاخصها برای ارزیابی این طرح بر اساس وضعیت عمومی عدالت) کاهش قابل ملاحظهای یابد، اما ارزیابیهای صورت گرفته در این پژوهش نشان داد که طرح بیمه‌ی درمان روستاییان تأثیر قابل توجهی بر کاهش متوسط این هزینهها و در نتیجه در بهبود وضعیت عمومی عدالت نداشته است. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه یکی از عمدهترین انتظارات از اجرای طرح بیمه‌ی درمان روستاییان، بهبود در وضعیت عمومی عدالت در جامعه‌ی روستایی کشور می‌باشد، این پژوهش نشان خواهد داد که بهبود قابل ملاحظهای در وضعیت عمومی عدالت با اجرای این طرح به دست نیامده است. واژه‌‌های کلیدی: بیمه‌ی بهداشت و درمان؛ تأمین اجتماعی؛ خدمات بهداشت روستایی؛ عدالت.
Short Communication(s)
محمد رضا ملکی؛ آزاده فاتح پناه؛ محمود رضا گوهری
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: دانش به عنوان ضروری‌ترین امتیاز شغلی، مهم‌تر از تأسیسات و تجهیزات است. در شرایطی که بسیاری از شرکت‌ها یا باید به نوآوری بپردازند و یا از صحنه‌ی رقابت محو شوند، توانایی یادگیری، سازگاری و تغییر، مهم‌ترین اصل ادامه‌ی حیات تلقی می‌شود. از این‌رو این مقاله با هدف ارزیابی عملکرد بیمارستان هاشمی‌نژاد بر اساس معیار سنجش، تحلیل ...
بیشتر
مقدمه: دانش به عنوان ضروری‌ترین امتیاز شغلی، مهم‌تر از تأسیسات و تجهیزات است. در شرایطی که بسیاری از شرکت‌ها یا باید به نوآوری بپردازند و یا از صحنه‌ی رقابت محو شوند، توانایی یادگیری، سازگاری و تغییر، مهم‌ترین اصل ادامه‌ی حیات تلقی می‌شود. از این‌رو این مقاله با هدف ارزیابی عملکرد بیمارستان هاشمی‌نژاد بر اساس معیار سنجش، تحلیل و مدیریت دانش الگوهای آموزش و بهداشت- درمان Malcolm Baldrige در سال 1386 انجام گردیده است. روش بررسی: این پژوهش مطالعهای توصیفی -مقطعی بود. ابزار گردآوری دادهها، چک لیست استاندارد و جهانی Malcolm Baldrige (ویرایش 2006) بود. لازم به ذکر است که این الگو، جهانی است و پایایی و روایی آن از پیش تعیین شده است. محیط پژوهش، بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد بود که یک بیمارستان آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران است. روش گردآوری دادهها، مصاحبه با مدیران ارشد بیمارستان، مشاهدهی مستندات و تکمیل چک لیستهای مربوط بوده است. داده‌های به دست آمده به صورت کیفی تحلیل شدند. یافته‌ها: عملکرد بیمارستان هاشمی نژاد بر مبنای معیار مدیریت دانش، از مجموع 90 امتیاز کل این معیار، در حیطهی درمان 40 امتیاز (44 درصد) و در حیطهی آموزش 18 امتیاز (20 درصد) را به خود اختصاص داد. از 40 امتیاز کسب شده در حیطهی درمان، 21 امتیاز (5/52 درصد) مربوط به معیار سنجش، تحلیل و بازنگری عملکرد سازمانی و 19 امتیاز (5/47 درصد) نیز متعلق به معیار مدیریت دانش و اطلاعات بود. در حیطهی آموزش از 18 امتیاز کسب شده، 14 امتیاز (78 درصد) مربوط به معیار سنجش، تحلیل و بهبود عملکرد سازمانی و 4 امتیاز (22 درصد) دیگر نیز مربوط به معیار مدیریت اطلاعات، تکنولوژی اطلاعات و دانش بود. نتیجه‌گیری: طبق روش Likert، عملکرد این بیمارستان در حیطهی درمان در ردهی متوسط قرار گرفت و در حیطهی آموزش امتیاز ضعیفی را کسب نمود. این امر نشان دهندهی لزوم توجه هر چه بیشتر به مدیریت دانش به خصوص، در حیطهی آموزش است. بر این اساس، تدوین برنامهای کارا و اثربخش جهت ارتقای مدیریت دانش در این بیمارستان ضروری به نظر میرسد. بر مبنای نتایج پژوهش، الگوی Malcolm Baldrige، می‌تواند به عنوان الگوی جامع برای ارزیابی عملکرد مؤسسات آموزشی درمانی در حوزه‌ی مدیریت دانش مورد استفاده قرار گیرد. یافتههای پژوهش، لزوم توجه هر چه بیشتر بیمارستان فوق به مدیریت دانش به خصوص در حیطهی آموزش را نشان میدهد. واژه‌‌های کلیدی: مدیریت دانش؛ ارزیابی عملکرد؛ مالکوم بالدریج.
Short Communication(s)
وحیده صیادزاده؛ سیدعلی سیادت؛ عبدالرسول جمشیدیان
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: یکی ازجلوه‌های مناسبات انسانی، تعامل انسان‌ها با یکدیگر است. مهم‌ترین نکته‌ای که در ارتباطات ومناسبات بین انسان‌ها مطرح است، اتخاذ بهترین راه و روش برای تعامل بهتر، ترغیب بیشتر و نفوذ در دیگران است. یکی از جنبه‌های بسیار مهم رفتار اجتماعی متقابل، نفوذ اجتماعی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی بین مؤلفه‌های نفوذ اجتماعی ...
بیشتر
مقدمه: یکی ازجلوه‌های مناسبات انسانی، تعامل انسان‌ها با یکدیگر است. مهم‌ترین نکته‌ای که در ارتباطات ومناسبات بین انسان‌ها مطرح است، اتخاذ بهترین راه و روش برای تعامل بهتر، ترغیب بیشتر و نفوذ در دیگران است. یکی از جنبه‌های بسیار مهم رفتار اجتماعی متقابل، نفوذ اجتماعی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی بین مؤلفه‌های نفوذ اجتماعی مدیران گروه از دید اعضای هیأت علمی و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت شناختی در دانشگاه علوم پزشکی در سال 88-1387 بود. روش بررسی: نفوذ اجتماعی شامل یازده مؤلفه می‌باشد.روش مورد استفاده جهت انجام این پژوهش، روش توصیفی– همبستگی وجامعهی آماری عبارت از کلیه‌ی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 88-1387 شامل 645 نفر بود که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم، 104 نفر از اعضای هیأت علمی به عنوان نمونه، انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامهی استاندارد نفوذ اجتماعی از yukl، شامل 44 گویه در مقیاس پنج درجه با توجه به ویژگیهای جمعیت شناختی (جنسیت، تأهل، سن، تحصیلات و سابقهی مدیریت)تنظیم گردید و ضریب پایایی آن 83/0به دست آمد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون آماری ضریب همبستگی Cramer استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی نشان داد که بین هیچ کدام از مؤلفه‌های نفوذ و خصوصیات دموگرافیک به غیر از سابقهی مدیریت، رابطه‌ی معنیداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: میتوان نتیجه گرفت هر چه سابقهی مدیریت در میان اعضای هیأت علمی بیشتر باشد، میزان استفاده از مؤلفه‌های نفوذ توسط مدیران بیشتر است. واژه‌‌های کلیدی: تحلیل؛ رفتار اجتماعی؛ دانشگاهها.
Short Communication(s)
محترم نعمت‌الهی؛ ناهید حاتم
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: خدمات مشاوره و تست اختیاری (VCT یا Voluntary counseling and testing) برای تشخیص عفونت HIV (Human immunodeficiency virus)، ازجمله خدمات محرمانه‌ای است که در اختیار افراد جامعه قرار داده می‌شود. هدف این پژوهش، ارایه‌ی الگوی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای برای خدمات فوق بود. روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی و از دسته‌ی مطالعات توصیفی بود. در این پژوهش ابتدا وضعیت ...
بیشتر
مقدمه: خدمات مشاوره و تست اختیاری (VCT یا Voluntary counseling and testing) برای تشخیص عفونت HIV (Human immunodeficiency virus)، ازجمله خدمات محرمانه‌ای است که در اختیار افراد جامعه قرار داده می‌شود. هدف این پژوهش، ارایه‌ی الگوی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای برای خدمات فوق بود. روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی و از دسته‌ی مطالعات توصیفی بود. در این پژوهش ابتدا وضعیت موجود سیستم اطلاعات منطقه‌ای VCT در ایران در سال 1388 بررسی شد. سپس به بررسی سیستم مدیریت اطلاعات منطقه‌ای VCT در کشورهای منتخب پرداخته شد و بر اساس نیاز کشور، الگوی پیشنهادی برای ایران طراحی و با استفاده از تکنیک دلفی به نظرخواهی گذاشته شد. روایی ابزارهای مربوط بر اساس روش اعتبار محتوا و پایایی آن‌ها نیز از طریق آزمون مجدد اندازه‌گیری شد. تحلیل اطلاعات بر اساس مقایسه‌ی ویژگیهای نظام‌های پیش‌گفت در کشورهای مورد مطالعه، به صورت تحلیل توصیفی- نظری صورت گرفت. یافته‌ها: در طی تحلیل وضعیت موجود در ایران و آگاهی بر فقدان یک نظام کامل، پژوهشگران الگوی نظام مدیریت اطلاعات منطقه‌ای VCT را بر اساس مطالعه‌ی پیشنهادهای WHO و با استفاده از تجارب آمریکا، استرالیا و بریتانیا بر اساس نیاز کشور، در چهار محور «جمع‌آوری و گزارش دادهها»، «شفاف‌سازی دادهها»، «آنالیز دادهها» و «توزیع اطلاعات» ارایه نمودند که بعد از اجرای تکنیک دلفی با 1/38 از 44 (6/86 درصد توافق)، مورد تأیید واقع شد. نتیجه‌گیری: چون بسیاری از دادهها در مورد شیوع HIV به وسیله‌ی مراکز VCT جمع‌آوری می‌شود و اطلاعات مرتبط با مراحل و نتایج خدمات VCT می‌تواند نقش با ارزشی در طراحی و بهبود استراتژی‌های مداخلات HIV/AIDS داشته باشد و با توجه به این که شیوع HIV/AIDS در استان‌ها و مناطق مختلف متفاوت است، لازم است داده‌های VCT مربوط به هر استان شفاف‌سازی و آنالیز شود و منتشر گردد. واژه‌‌های کلیدی: سیستم مدیریت اطلاعات؛ مدیریت اطلاعات؛ مشاوره؛ ایران.
Short Communication(s)
ابراهیم صالحی عمران؛ میمنت عابدینی بلترک
دوره 8، شماره 4 ، مهر و آبان 1390
چکیده
مقدمه: سلامتی یکی از نعمت‌های بی‌کران الهی است که بر انسان ارزانی گشته است. انسان برای سالم نگه داشتن خود بایدتلاش نماید به خصوص در عصر کنونی که زندگی ماشینی رایج شده است. در این ارتباط پیش از رخ دادن هر گونه بیماری، لازم است آموزش‌هایی داده شود تا افراد سالمی در جامعه حضور داشته باشند. در این راستا پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کتب درسی ...
بیشتر
مقدمه: سلامتی یکی از نعمت‌های بی‌کران الهی است که بر انسان ارزانی گشته است. انسان برای سالم نگه داشتن خود بایدتلاش نماید به خصوص در عصر کنونی که زندگی ماشینی رایج شده است. در این ارتباط پیش از رخ دادن هر گونه بیماری، لازم است آموزش‌هایی داده شود تا افراد سالمی در جامعه حضور داشته باشند. در این راستا پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کتب درسی دوره‌ی راهنمایی بر اساس مؤلفه‌های آموزش سلامت از جمله بهداشت پوست، بهداشت دهان و دندان، تغذیه، ورزش و تحرک بدنی، مسأله‌ی بیماری‌ها (ایدز)، سیگار و مواد مخدر اقدام نموده و میزان حضور هر یک از مفاهیم مذکور را در کتب درسی مورد بررسی قرار داده است. روش بررسی: روش مورد استفاده، توصیفی از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش Shannon Entropy بود. واحد تحلیل نیز صفحات کتب دوره‌ی راهنمایی سال 88-1387 (متن، پرسش‌ها، تمرین‌ها و تصاویر) بود که در مجموع 15 کتاب و 1915 صفحه را شامل شد. روش تعیین روایی تحلیل محتوای پژوهش حاضر نیز بدین صورت بود که جهت انتخاب مؤلفه‌ها و شاخص‌های مفهوم آموزش و اطلاعات سلامت، ازمنابع در دسترس در این ارتباط استفاده شد. پس از استفاده ازمنابع متعدد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های این پژوهش به تأیید تعدادی از پزشکان و کارشناسان بهداشت و مسؤول در امر سلامت رسید تا از نقطه نظرات آن‌ها جهت هر چه بهتر شدن این پژوهش استفاده گردد. یافته‌ها: بیشترین فراوانی و ضریب اهمیت مربوط به ورزش و تحرک بدنی (14 فراوانی) و کمترین توجه به مسأله‌ی سیگار و مواد مخدر (موردی مشاهده نشد) بود. نتیجه‌گیری: کتاب‌های درسی باید بر آموزش‌های لازم جهت آموزش سلامت و بهداشت و ارتقای آن تأکید نمایند که متأسفانه در کتاب‌های درسی به برخی ازمؤلفه‌های اطلاعات سلامت توجه چندانی نشده است. واژه‌‌های کلیدی: تحلیل؛ کتاب‌های درسی؛ اطلاعات؛ سلامت.
