عسگر اکبری
چکیده
مقدمه: یکی از عوارض کووید-19بحران اجتماعی استفاده افراطی از شبکههای مجازی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش کووید-19 بر وابستگی به شبکههای مجازی و کیفیت روابط اجتماعی کتابداران انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و جامعه آماری کتابداران کتابخانههای عمومی استان مرکزی بودند که باتوجه به محدود بودن جامعه، از روش سرشماری ...
بیشتر
مقدمه: یکی از عوارض کووید-19بحران اجتماعی استفاده افراطی از شبکههای مجازی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش کووید-19 بر وابستگی به شبکههای مجازی و کیفیت روابط اجتماعی کتابداران انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و جامعه آماری کتابداران کتابخانههای عمومی استان مرکزی بودند که باتوجه به محدود بودن جامعه، از روش سرشماری استفاده شد (174 نفر). دادهها با استفاده از پرسشنامههای اعتیاد به اینترنت، روابط اجتماعی و اثرات اجتماعی کووید-19 جمع‌آوری شد، سپس با استفاده از آزمون‌های Correlation Coefficient & One-way ANOVA تحلیل شدند.یافتهها: بین شبکههای مجازی و روابط اجتماعی در بین کتابداران کتابخانههای عمومی استان مرکزی رابطه منفی معنی‌داری وجود دارد و شیوع کووید-19در رابطه بین شبکههای مجازی و روابط اجتماعی نقش تعدیل‌‌گر دارد.نتیجهگیری: شیوع کووید-19 با عاملیت شبکههای مجازی میتواند کتابداران را که در بستر اینترنت فعال و خدمات عمومی ارائه میدهند، متحمل هزینههای اجتماعی؛ کاهش تعهد فرد نسبت بهخانواده، شغل و دوستان نماید. بنابراین آگاهی از عواقب وابستگی به شبکههای مجازی میتواند فرد و خانواده را از آسیبها احتمالی دور نگه دارد.
مدیریت اطلاعات سلامت
صالح رحیمی؛ فرامرز سهیلی؛ زهرا احمدی؛ فاطمه رحیمی
چکیده
مقدمه: سواد سلامت مهارتی شناختی و اجتماعی است که تعیین‌کننده انگیزه و توانایی افراد در دستیابی، درک و به‌کارگیری اطلاعات به شیوه‌ای که سبب حفظ و ارتقا سلامت آنها گردد. درواقع، سواد سلامت یک پیش‌شرط برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی است. هدف پژوهش تعیین رابطه بین سواد سلامت با میزان تاب‌آوری و سلامت روانی کتابداران ...
بیشتر
مقدمه: سواد سلامت مهارتی شناختی و اجتماعی است که تعیین‌کننده انگیزه و توانایی افراد در دستیابی، درک و به‌کارگیری اطلاعات به شیوه‌ای که سبب حفظ و ارتقا سلامت آنها گردد. درواقع، سواد سلامت یک پیش‌شرط برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به مراقبت‌های بهداشتی است. هدف پژوهش تعیین رابطه بین سواد سلامت با میزان تاب‌آوری و سلامت روانی کتابداران بود.روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانههای عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری دادهها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامهها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل دادهها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافتهها: یافتهها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا میکند.نتیجهگیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی میتواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانههای عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافتهها به‌نظر میرسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم استروش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانههای عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری دادهها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامهها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل دادهها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافتهها: یافتهها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا میکند.نتیجهگیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی میتواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانههای عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافتهها به‌نظر میرسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم استروش بررسی: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری را کتابداران کتابخانههای عمومی استان کرمانشاه تشکیل دادند. جهت گردآوری دادهها و اندازه‌گیری متغیر سواد سلامت، سلامت روان و تاب‌آوری به ترتیب از پرسشنامه منتظری و همکاران، Goldberg & Hillier و Connor & Davidson استفاده‌شد. روایی محتوایی این پرسشنامهها با استفاده از نظر پنج نفر از استادان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی تأیید شد و پایایی آنها از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و مورد قبول واقع گردید. به‌منظور تحلیل دادهها و برازش مدل، از جداول توزیع فراوانی و مدل‌یابی معادلات‌ساختاری استفاده‌گردید.یافتهها: یافتهها نشان‌داد که بین سواد سلامت و سلامت روان کتابداران و همچنین بین سواد سلامت و تاب‌آوری کتابداران نیز رابطه مستقیمی وجود دارد. درنهایت مشخص‌شد که تاب‌آوری در رابطه بین سواد سلامت و سلامت روان نقش میانجی ایفا میکند.نتیجهگیری: ازآنجایی‌که سلامت روانی کتابداران تأثیر مهمی در ارائه خدمات آنها دارد، لذا کشف و تقویت عوامل تأثیرگذار بر سلامت روانی میتواند در ارتقای عملکرد سازمانی کتابخانههای عمومی تأثیر بسزایی داشته باشد. بر اساس یافتهها به‌نظر میرسد تمرکز بر بهبود سلامت روانی کتابداران از طریق افزایش سواد سلامت و به‌تبع آن تاب‌آوری آنان برای دستیابی به دستاوردهای مناسب‌تر، امری مهم است
عبدالرسول خسروی؛ عاطفه اسفندیاری؛ محبوبه رجایی
چکیده
مقدمه: وجود کتابخانههای استاندارد به منظور استفاده بهینه پزشکان و دانشجویان در راستای ارایه خدمات مبتنی بر شواهد و با کیفیت به بیماران، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین حوزه‌های پیشنهادی مورد نیاز در تدوین و بومی‌سازی استاندارد کتابخانههای بیمارستانی بر اساس متون و دیدگاه متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی پزشکی انجام شد.روش بررسی: ...
بیشتر
مقدمه: وجود کتابخانههای استاندارد به منظور استفاده بهینه پزشکان و دانشجویان در راستای ارایه خدمات مبتنی بر شواهد و با کیفیت به بیماران، ضروری است. پژوهش حاضر با هدف تعیین حوزه‌های پیشنهادی مورد نیاز در تدوین و بومی‌سازی استاندارد کتابخانههای بیمارستانی بر اساس متون و دیدگاه متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی پزشکی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و شامل دو گام بود. گام اول بر اساس مرور متون، حوزه‌های پیشنهادی جهت استانداردسازی و سپس طراحی ابزار اولیه استخراج شکل گرفت. در گام دوم، از دیدگاه 8 نفر از متخصصان اطلاع‌رسانی که تخصص، سابقه و تجربه کار در کتابخانههای پزشکی و بیمارستانی داشتند، به عنوان گروه روایی استفاده گردید. روایی‌سنجی ابزار با استفاده از شاخص روایی محتوا CVI (Content Validity Index) و نسبت روایی محتوا CVR (Content Validity Ratio) ارزیابی شد.یافتهها: 6 حوزه (رسالت و اهداف، مدیریت، منابع و امکانات و خدمات، آموزش کتابداران، آموزش به بیماران و خانوادههای آنان، آموزش کارکنان بیمارستانی و پزشکی)، 24 استاندارد و 89 نشانگر اولیه پس از روایی‌سنجی و تأیید متخصصان به عنوان ابزار اولیه جهت استانداردسازی کتابخانههای بیمارستانی طراحی گردید.نتیجهگیری: کتابخانههای بیمارستان‌های کشور میتوانند جهت استانداردسازی، از شاخص‌های پیشنهاد شده مانند مشخص بودن رسالت، اهداف کتابخانههای بیمارستانی، وجود ساز و کارهای مناسب برای پایش ساختار سازمانی، مناسب بودن فضای فیزیکی جهت انجام امور ستادی کتابخانههای بیمارستانی و سایر مواردی که در تحقیق حاضر به آنها اشاره شد، استفاده نمایند. به نظر میرسد، استفاده از این استانداردها کمک میکند ارایه خدمات مبتنی بر شواهد توسط پزشکان و دانشجویان به بیماران ارتقا یابد و بتوانند در تشخیص و درمان بیماریهای نوپدید همچون کووید 19 موفق عمل نمایند.
عذرا دائی؛ سونا ایمانی طیبی؛ شهین مجیری؛ سید سعید موسوی‌فر؛ محمد رضا سلیمانی
چکیده
مقدمه: بازخورد 360 درجه نسبت به روشهای دیگر ارزیابی عملکرد، چشم‌انداز جامع‌تری نسبت به توانایی‌ها، رفتار، شایستگی و عملکرد افراد در محیط‌های کاری دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از بازخورد 360 درجه انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه ...
بیشتر
مقدمه: بازخورد 360 درجه نسبت به روشهای دیگر ارزیابی عملکرد، چشم‌انداز جامع‌تری نسبت به توانایی‌ها، رفتار، شایستگی و عملکرد افراد در محیط‌های کاری دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از بازخورد 360 درجه انجام شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری اول و دوم هر کدام شامل 43 کتابدار و جامعه آماری سوم شامل 43 مدیر کتابخانه بود که با توجه به محدود بودن تعداد، از روش سرشماری استفاده گردید. جامعه آماری چهارم متشکل از 80 نفر مراجعه‌کننده بود که به روش نمونهگیری اتفاقی انتخاب شدند. دادهها به وسیله پرسشنامه فرج‌پهلو و همکاران جمع‌آوری گردید و سپس با استفاده از آمار توصیفی و آزمون‌های تحلیلی ANOVA، Duncan، Kolmogorov–Smirnov و t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: وضعیت عملکرد کتابداران به طور کلی (37/4) و وضعیت عملکرد آنها در هر کدام از شاخص‌های مهارت‌های اخلاقی- ارزشی (47/4)، عملکردی (37/4) و فرایندی (34/4) بالاتر از سطح متوسط بود. همچنین، بین نتایج ارزیابی چهار گروه در شاخص‌های اخلاقی- ارزشی و شاخص عملکردی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، اما تفاوت معنی‌داری بین مراجعه‌کنندگان و دیگر ارزیابان در شاخص فرایندی مشاهده شد.نتیجهگیری: با توجه به پایین بودن میانگین در شاخص فرایندی، نیاز است گام‌های مؤثری از طرف کتابداران در جهت بهبود ارتباط با کاربران و شناساندن خدمات خود برداشته شود. نتایج به دست آمده میتواند توسط مدیران و کتابداران و با هدف شناسایی نقاط ضعف و قوت عملکرد کتابداران مورد استفاده قرار گیرد.
نیره سادات سلیمان‌زاده نجفی؛ الهه زارع فراشبندی؛ رویا مرادی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
مقدمه: حجم اطلاعات و وقت ناکافی متخصصان سلامت، حضور یک کتابدار بالینی آشنا به وظایف حرفه‌ای را در تیم درمان ضروری مینماید. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان آشنایی دانشجویان کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و کتابداران با وظایف کتابدار بالینی بود.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری ...
بیشتر
مقدمه: حجم اطلاعات و وقت ناکافی متخصصان سلامت، حضور یک کتابدار بالینی آشنا به وظایف حرفه‌ای را در تیم درمان ضروری مینماید. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان آشنایی دانشجویان کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و کتابداران با وظایف کتابدار بالینی بود.روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری که متشکل از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته کتابداری و کتابداران شاغل در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود، به روش سرشماری انتخاب شد. دادهها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری گردید و سپس با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آشنایی به نسبت خوبی با وظایف کتابدار بالینی داشتند. ارتباط معنی‌داری بین نمره آشنایی کتابداران در سه محور مورد بررسی (اهداف، وظایف و کارکردها) با رشته تحصیلی و میزان سابقه کاری مشاهده نشد. همچنین، فقط در مؤلفه جستجو و پژوهش تفاوت معنی‌داری بین نمره آشنایی دانشجویان و کتابداران وجود داشت.نتیجهگیری: با توجه به آشنایی نسبی نظری دانشجویان و کتابداران با مهارت‌های شغلی یک کتابدار بالینی، امکان اجرای عملی این مهارت‌ها در محیط بالینی توسط دانشجویان این رشته وجود دارد.
نسرین نصیری‌پور؛ محسن نوکاریزی؛ معصومه تجعفری
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 96-101
چکیده
مقدمه: کتابداران کتابخانههای دانشگاهی برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز خود و پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مراجعان، باید از مهارت‌های سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردار باشند. از این‌رو، پژوهش حاضر به تعیین وضعیت مهارت‌های سواد اطلاعاتی و سطوح سه‌گانه آن و همچنین، عوامل مرتبط با آن در میان کتابداران دانشگاههای علوم پزشکی مشهد و ...
بیشتر
مقدمه: کتابداران کتابخانههای دانشگاهی برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز خود و پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مراجعان، باید از مهارت‌های سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردار باشند. از این‌رو، پژوهش حاضر به تعیین وضعیت مهارت‌های سواد اطلاعاتی و سطوح سه‌گانه آن و همچنین، عوامل مرتبط با آن در میان کتابداران دانشگاههای علوم پزشکی مشهد و فردوسی مشهد پرداخت. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش پیمایشی انجام شد. 80 نفر به عنوان نمونه نهایی از همه کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاههای مذکور که با مدرک تحصیلی کارشناسی یا کارشناسی ارشد رشته‌های کتابداری یا غیر کتابداری مشغول به کار بودند (102 نفر)، با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای غیر نسبتی انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسشنامه محقق ساخته بود که از نظر روایی مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب Cronbach¢s alpha برابر با 86/0 تأیید گردید. دادهها با استفاده از آمار توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون‌های t، Independent t، ANOVA و Duncan) در نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران جامعه مورد بررسی، پایین‌تر از حد مطلوب بود؛ به گونه‌ای که هیچ یک از سطوح مقدماتی، پایه و پیشرفته سواد اطلاعاتی کتابداران در حد مطلوبی قرار نداشت. میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران رشته‌های تحصیلی کتابداری و کتابداری پزشکی به طور معنی‌داری بالاتر از میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران سایر رشتهها بود. همچنین، میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد از میانگین نمرات کتابداران دارای مدرک تحصیلی کارشناسی، بالاتر بود. تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران بر حسب سابقه خدمت مشاهده نشد. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر وضعیت نامطلوب مهارت‌های سواد اطلاعاتی و سطوح سه‌گانه آن را در میان کتابداران مشخص نمود و عوامل مؤثر بر تقویت سواد اطلاعاتی را پیش روی برنامه‌ریزان و مدیران کتابخانههای این دو دانشگاه قرار داد.
فریبرز درودی؛ مهدیه کلانتری خاندانی
دوره 13، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 28-33
چکیده
مقدمه: بهبود خدمات هر سازمان در گرو رشد حرفه‌ای و بالا بردن سطح دانش و مهارت کارکنان آن سازمان است. بدین منظور، آگاهی و شناخت سطح دانش و مهارت کتابداران ضروری به نظر میرسد. هدف از انجام مطالعه حاضر، شناسایی صلاحیت‌های کتابداران دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان بود. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بود که در سال 1393 انجام شد. جامعه ...
بیشتر
مقدمه: بهبود خدمات هر سازمان در گرو رشد حرفه‌ای و بالا بردن سطح دانش و مهارت کارکنان آن سازمان است. بدین منظور، آگاهی و شناخت سطح دانش و مهارت کتابداران ضروری به نظر میرسد. هدف از انجام مطالعه حاضر، شناسایی صلاحیت‌های کتابداران دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان بود. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بود که در سال 1393 انجام شد. جامعه پژوهش را کتابداران دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان (67 نفر) تشکیل دادند. دادهها به وسیله پرسشنامه صلاحیت‌های کتابداران که شامل 115 سؤال در قالب 7 صلاحیت بود، جمع‌آوری گردید. روایی پرسشنامه مذکور توسط افراد صاحب‌نظر و پایایی آن نیز بر اساس ضریب Cronbach's alpha (98/0) مورد تأیید قرار گرفت. دادهها با استفاده از روش توصیفی در نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. این صلاحیت‌ها شامل صلاحیت‌های مدیریتی، مجموعه‌سازی، سازماندهی، خدمات اطلاع‌رسانی، فن‌آوری اطلاعات، پژوهش و صلاحیت‌های ارتباطی بود. یافتهها: میانگین صلاحیت‌های مدیریتی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی کرمان 09/4، مجموعه‌سازی 87/3، سازماندهی 61/3، خدمات اطلاع‌رسانی 81/3، فن‌آوری اطلاعات 60/3، پژوهشی 35/3 و صلاحیت‌های ارتباطی 17/4 به دست آمد. به طور کلی سطح کتابداران دانشگاه علوم پزشکی در 7 صلاحیت بررسی شده، خوب یا بسیار خوب ارزیابی گردید. نتیجهگیری: نتایج کلی پژوهش حاضر نشان می‌دهد که کتابداران دانشگاه علوم پزشکی در صلاحیت‌های ارتباطی دارای سطح بالاتری نسبت به سایر صلاحیت‌ها هستند و به ترتیب در صلاحیت‌های پژوهشی، فن‌آوری اطلاعات و سازماندهی دانش و مهارت بیشتری نیاز دارند.
طاهره قلی پور؛ احمد شعبانی
دوره 12، شماره 5 ، دی 1394، ، صفحه 608-614
چکیده
مقدمه: منابع انسانی از ذخایر مهم یک سازمان محسوب میشود. شفافیت نقش میتواند موجب مفید بودن فرد و در نهایت انجام بهتر کارها شود. با توجه به اهمیت شفافیت نقش کتابداران، این مطالعه به منظور تعیین رابطهی بین شفافیت نقش و رضایت شغلی کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان صورت گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی- پیمایشی بود که با استفاده ...
بیشتر
مقدمه: منابع انسانی از ذخایر مهم یک سازمان محسوب میشود. شفافیت نقش میتواند موجب مفید بودن فرد و در نهایت انجام بهتر کارها شود. با توجه به اهمیت شفافیت نقش کتابداران، این مطالعه به منظور تعیین رابطهی بین شفافیت نقش و رضایت شغلی کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان صورت گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی- پیمایشی بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای و با حجم نمونه 105 نفر از بین کلیه کتابداران دانشگاههای دولتی شهر اصفهان (164 نفر) انجام شد. ابزارهای اندازه‌گیری پرسشنامه بود. روایی پرسشنامهها با روش روایی محتوا و پایایی آنها با روش Cronbache's alfa coefficient محاسبه و مقادیر ضریب پایایی متغیرهای رضایت شغلی و شفافیت نقش به ترتیب برابر 89/ و 91/ حاصل گردید. به منظورتجزیه و تحلیل دادهها، با استفاده از نرمافزار SPSS، از روشهای آماری Correlation Coefficient، و آزمون One-way ANOVA ، Independent T-test و آزمون LSD post hoc استفاده شد.یافتهها: بر اساس یافتههای مطالعه، همبستگی مثبت و معناداری بین شفافیت نقش و رضایت شغلی کتابداران در کتابخانههای دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان وجود داشت (با مقدار سطح معناداریp=0/001 ). همچنین بین شفافیت نقش کتابداران و مولفه‌های رضایت شغلی از جمله: ارتباطات (p=0/018)، حقوق و دستمزد (p=0/037)، سرپرستی (p=0/003)، و شرایط کاری (p=0/046) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. ولی بین شفافیت نقش کتابداران و سایر مولفه‌های رضایت شغلی رابطه معناداری وجود ندارد.نتیجهگیری: شفافیت نقش موجب رضایت کارکنان و در نهایت تغییر بینش و نگرش فرد نسبت به وظایف خواهد بود؛ با توجه به اهمیت رضایت شغلی کتابداران، و همبستگی مثبت میان رضایت شغلی و شفافیت نقش آنها، بررسی راهکارهایی جهت افزایش شفافیت نقش کتابداران پیشنهاد میگردد.
فیروزه زارع فراشبندی؛ اعظم یاراحمدی
دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 125-135
چکیده
با توجه به اهمیت اطلاعات سلامت و لزوم دریافت آن توسط بیماران و خانوادههای آنان، همچنین با وجود هزینههای سرسامآور درمان که گریبانگیر آنها میباشد، ضرورت استفاده از راهکارهای درمانی ارزان و مقرون به صرفهتر احساس میشود. اطلاعدرمانی از جمله روشهای درمانی آسان، در دسترس و کمهزینهای است که امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته به ...
بیشتر
با توجه به اهمیت اطلاعات سلامت و لزوم دریافت آن توسط بیماران و خانوادههای آنان، همچنین با وجود هزینههای سرسامآور درمان که گریبانگیر آنها میباشد، ضرورت استفاده از راهکارهای درمانی ارزان و مقرون به صرفهتر احساس میشود. اطلاعدرمانی از جمله روشهای درمانی آسان، در دسترس و کمهزینهای است که امروزه در اغلب کشورهای پیشرفته به عنوان یکی از راهکارهای درمانی مهم در کنار سایر روشهای درمانی به کار میرود. متأسفانه در ایران هنوز اهمیت چنین روشهایی و نقشی که کتابداران پزشکی در آن دارند، ناشناخته باقی مانده است. اطلاعدرمانی تهیه اطلاعات مناسب، در زمان مناسب و برای بیمار مناسب است که به بهبود سلامتی جسمی و ذهنی افراد جامعه و بیماران کمک مینماید. این مقاله یک مقاله مروری نقلی است و هدف از آن ارائه تعاریف و مفاهیم اطلاعدرمانی، نقش آن در آموزش به بیمار، ، نقش کتابدار پزشکی در اطلاعدرمانی و مزیتهای اطلاعدرمانی است. جهت جستجوی مقالات از آدر 1391 خورشیدی تا مرداد 1392 خورشیدی با استفاده از کلیدواژههای «اطلاعدرمانی»، «کتابدرمانی»، «کتابداران پزشکی»، «کتابخانه» و «بیماریهای مزمن» در پایگاههای SID, Magiran, ISI, Web of Science, Science Direct, Pubmed, Ebsco, Springer, IranMedex, Irandoc, Noormags, Elsevier, MDConsult, Emerald و Proquest جستجو انجام شد. تعداد 98 مدرک به فارسی و انگلیسی بازیابی گردید. پس از بررسی مدارک بازیابی شده، تعداد 29 مدرک انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. جمعبندی مرور متون ذکر شده نشان داد که کتابداران واطلاعرسانان پزشکی میتوانند از طریق اطلاعدرمانی و سایر زیرحوزههای آن در کنار تیم درمان اعم از پزشکان، متخصصین تغذیه، روانشناسان، مشاوران و متخصصان سایر رشتهها نقشی مؤثر در بهبود فرآیندهای درمانی داشته باشند. در این میان، به دلیل نوظهور بودن چنین روشی در ایران، ضروری است که نقش کتابداران پزشکی در این امر برای متخصصان حوزه علوم پزشکی و وابسته و مسئولان معرفی و تبیین شده و بسترسازیهای لازم جهت استفاده از این روش ارزان و در دسترس صورت گیرد.
صدیقه محمد اسماعیل؛ مرضیه یاری زنگنه
دوره 11، 7 (ویژه‌نامه مدیریت سلامت و فناوری) ، اسفند 1393، ، صفحه 945-953
چکیده
مقدمه: با استفاده از شش سیگما به عنوان استراتژی مدیریت می‌توان رضایت کاربران را با ارایه خدمات جدید بهتر و بهبود یافته در کتابخانه به دست آورد. هدف این پژوهش، تعیین میزان رعایت مؤلفه‌های شش سیگما درکتابخانه‌های دانشگاههای علوم پژشکی تهران، شیراز و اصفهان از دیدگاه کتابداران آنها بود.روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع ...
بیشتر
مقدمه: با استفاده از شش سیگما به عنوان استراتژی مدیریت می‌توان رضایت کاربران را با ارایه خدمات جدید بهتر و بهبود یافته در کتابخانه به دست آورد. هدف این پژوهش، تعیین میزان رعایت مؤلفه‌های شش سیگما درکتابخانه‌های دانشگاههای علوم پژشکی تهران، شیراز و اصفهان از دیدگاه کتابداران آنها بود.روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه مورد پژوهش 210 نفر از کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی تهران، اصفهان و شیراز دارای مدرک کتابداری کارشناسی و بالاتر در سال 92-1391 خورشیدی بود 147 پرسشنامه عودت داده شد روایی، پرسشنامه با اعمال پیشنهادهای استادان مدیریت، علم اطلاعات و دانش شناسی مورد تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha معادل 83 درصد محاسبه و تحلیل دادهها در سطح توصیفی (تعداد و درصد) و استنباطی ) تی تک نمونه ای در آزمون فرضیه‌ها) با نسخه 20 نرم افزار SPSS صورت گرفت.یافتهها: در بررسی اصول اجرایی شش سیگما در کتابخانههای مورد مطالعه مقایسه میانگین جامعه با میانگین مقیاس در سطح یک درصد (01/0< p) تفاوت معنی‌دار وجود دارد. به این معنی که تمامی متغیرهای شش سیگما در کتابخانههای مورد بررسی از نظر جامعه پژوهش بطور معنی‌داری از حد مطلوب (بالاتر از 3 میانگین مقیاس) بیشتر است.نتیجه گیری: تأیید تمام فرضیه‌های پژوهش بیانگر آن است که کتابداران چالش‌های موجود در کتابخانههای مورد بررسی را به خوبی درک کرده و شش سیگما را به عنوان راهکاری جدید در جهت تأمین اهداف خود، مؤثر می‌دانند.واژه‌های کلیدی: شش سیگما؛ کتابخانههای پزشکی؛ کتابداران.
احمد شعبانی؛ مرتضی محمدی استانی؛ حامد فروگذار؛ امین داریوش
دوره 11، 7 (ویژه‌نامه مدیریت سلامت و فناوری) ، اسفند 1393، ، صفحه 963-973
چکیده
مقدمه: با توجه به این که منابع مادی، فیزیکی، انسانی، و امکانات محدودی در اختیار سازمان است و بسیاری از منابع کمیاب و تجدیدناپذیر بوده، شکلگیری مجدد آنها سالهای زیادی را میطلبد، بنابراین بهرهوری این منابع اهمیت زیادی پیدا میکند. هدف این تحقیق شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر مدیریت دانش بر بهرهوری کتابداران در دانشگاههای ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به این که منابع مادی، فیزیکی، انسانی، و امکانات محدودی در اختیار سازمان است و بسیاری از منابع کمیاب و تجدیدناپذیر بوده، شکلگیری مجدد آنها سالهای زیادی را میطلبد، بنابراین بهرهوری این منابع اهمیت زیادی پیدا میکند. هدف این تحقیق شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر مدیریت دانش بر بهرهوری کتابداران در دانشگاههای دولتی شهر شیراز است. روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل کتابداران کتابخانههای دانشگاههای دولتی شهر شیراز (دانشگاه شیراز، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، و دانشگاه صنعتی شیراز) در سال تحصیلی 1391-1392 بود (153 نفر)، که به‌علت محدودیت حجم جامعه، نمونهگیری صورت نگرفت. عوامل موثر مدیریت دانش بر بهرهوری بوسیله پرسشنامه باز و از طریق اخذ نظرات کارشناسان استخراج شد (14 عامل) که از طریق تحلیل عاملی اکتشافی به 4 عامل (فرهنگ، آموزش، تفکر استراتژیک، تکنولوژی) کاهش یافت. به منظور بررسی روایی پرسشنامه از تکنیک تحلیل عاملی تاییدی، و پایایی سوالات از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرمافزار آمار SPSSV.16 استفاده شد و در نهایت با استفاده از تکنیکFUZZY AHP به رتبهبندی عوامل پرداخته شد. یافتهها: نتایج نشان داد که عوامل فرهنگ، آموزش، تفکر استراتژیک، و تکنولوژی بر بهرهوری کتابداران موثر بوده و عامل "آموزش" بیشترین و "تفکر استراتژیک" کمترین تاثیر را بر بهرهوری کتابداران دانشگاههای دولتی شهر شیراز دارد. همچنین اختلاف مشاهده شده بین میانگین آزمودنیها بر پایه عوامل جمعیتشناختی جنسیت، سابقه اشتغال، نوع کار، و نوع کتابخانه تفاوت معناداری وجود ندارد، ولی در متغیر سطح تحصیلات در چهار عامل مذکور تفاوت معناداری مشاهده شد. نتیجهگیری: شناسایی عوامل موثر مدیریت دانش و اجرای آن در کتابخانهها میتواند باعث بهرهوری بیشتر کتابداران و کتابخانهها شده که در نتیجه باعث تقویت خدمت رسانی خواهد شد.
محمدرضا اباذری؛ فهیمه باب‌الحوائجی؛ فاطمه نوشین‌فرد؛ زهرا اباذری
دوره 11، شماره 3 ، شهریور 1393، ، صفحه 326-333
چکیده
مقدمه: با مطالعه و شناخت ویژگی‌های روان‌شناختی کارآفرینی کتابداران می‌توان به ارائه نوآوری‌هایی مطابق با نیازهای اطلاعاتی مراجعان و خدمات بهتر به آنان در سایه فعالیت‌های کارآفرینانه دست یافت. هدف پژوهش سنجش ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی)کارآفرینی کتابداران کتابخانه واحدهای پزشکی براساس ویژگی‌های روان‌شناختی مکتب انسانی ...
بیشتر
مقدمه: با مطالعه و شناخت ویژگی‌های روان‌شناختی کارآفرینی کتابداران می‌توان به ارائه نوآوری‌هایی مطابق با نیازهای اطلاعاتی مراجعان و خدمات بهتر به آنان در سایه فعالیت‌های کارآفرینانه دست یافت. هدف پژوهش سنجش ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی)کارآفرینی کتابداران کتابخانه واحدهای پزشکی براساس ویژگی‌های روان‌شناختی مکتب انسانی و رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیتشناختی بر این ویژگی‌ها است. روش بررسی: نوع مطالعه، پیمایشی- تحلیلی است.کل جامعه آماری 98 نفراز کتابداران واحدهای پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی در سال1391بودند که به صورت سرشماری مورد پژوهش قرارگرفتند. ابزار جمع‌آوری دادهها، مصاحبه حضوری با صاحب نظران جهت گزینش ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی)کارآفرینی، و پرسشنامه خود سنجی محقق ساخته جهت سنجش این ویژگی‌ها درکتابداران بود. یافتهها در2 سطح آمارتوصیفی (فراوانی و ترسیم جداول) و استنباطی (شاخص((KMO Kaiser-Mayer-Olkim ، آزمون کرویت بارتلت (Bartlett`s test of Sphericity)، تحلیل واریانس یکسویه و ضرایب همبستگی تعیین وگردآوری و با نرمافزار SPSS 12مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافتهها: ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی)کارآفرینی کتابداران با میانگین 623/3 به طور معناداری از حد متوسط بیشتر بود و رابطه معناداری بین سطح تحصیلات و مدرک تحصیلی کتابداری با ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی) آنان وجود داشت. بین برخی از این ویژگی‌ها با متغیرهای مدرک تحصیلی و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز این متغیرها، ویژگی‌های انگیزشی(روان‌شناختی) کارآفرینی آنان افزایش می‌یافت. نتیجهگیری: کتابداران باید با ویژگی‌های کارآفرینی بتوانند به شناسایی بسترهایی برای فعالیت‌های کارآفرینانه درکتابخانه‌ها بپردازند زیرا کتابخانهها با توجه به ماهیت علمی‌شان، مکان‌های ایده‌آلی برای به کارگیری خلاقیت و نوآوری در مسائل اقتصادی بوده و هنوز کالای بسیار با ارزش و قابل فروشی به نام اطلاعات دارند. اطلاعات پول رایج در اقتصاد جدید است و استفاده و بهره‌گیری از آن مرهون جذب و به کارگیری کتابدارانی با ویژگی‌های روان‌شناختی کارآفرینی خواهد بود. واژه‌های کلیدی: کارآفرینی؛ کتابخانههای پزشکی؛ کتابداران
سیده صدیقه طاهرزاده موسویان؛ زاهد بیگدلی
دوره 11، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 270-281
چکیده
کتاب درمانی از جمله روش های درمانی تکمیلی برای تسکین بیماران و افرادی است که با مشکلات روانی یا رفتاری درگیر هستند. این مطالعه به منظور پاسخ به پرسش « آیا کتابداران کنونی واجد صلاحیت های لازم برای انجام کتاب درمانی هستند یا خیر؟» انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع مروری نقلی است، و داده های مورد نیاز از طریق مرور منابع مرتبط فارسی و انگلیسی ...
بیشتر
کتاب درمانی از جمله روش های درمانی تکمیلی برای تسکین بیماران و افرادی است که با مشکلات روانی یا رفتاری درگیر هستند. این مطالعه به منظور پاسخ به پرسش « آیا کتابداران کنونی واجد صلاحیت های لازم برای انجام کتاب درمانی هستند یا خیر؟» انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع مروری نقلی است، و داده های مورد نیاز از طریق مرور منابع مرتبط فارسی و انگلیسی باتأکید بر مقاله های فارسی حاصل تحقیقات انجام شده در داخل از مهرماه سال 1391 تا مهرماه سال 1392 خورشیدی گردآوری شده است. داده ها با استفاده از کلیدواژه های کتاب درمانی، کتابداران، و آموزش مراجعان و برابر نهاده های انگلیسی آنها (user education, librarians, bibliotherapy) جمع آوری گردید که در مجموع بالغ بر 60 منبع دربازه زمانی مذکور بازیابی شد.در این پژوهش آثار مرتبط با ویژگی ها و مهارت های ضروری برای یک درما نگر موفق و همچنین سر فصل های فعلی در مقاطع مختلف رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و رشته کتابداری پزشکی مرور و تحلیل شد. در مجموع تعداد 13 مقاله فارسی، 14 مقاله انگلیسی، دو رساله انگلیسی،2 وب سایت فارسی و 5 وب سایت خارجی در مطالعه و نگارش مقاله حاضر جمعا 36 منبع مورد استفاده قرار گرفت. تعداد سر فصل ها در کل 5 مورد و شاملسه سر فصل دور ه های کارشناسی، کارشناسی ارشد، و دکترا در وزارت علوم، تحقیقاتو فناوری، و همچنین دو سرفصل دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. با وجود این که در این مطالعه، آثار و گزارش های منتشره در حوزه کتاب درمانی در ایران از سال 1357 شمسی به بعد مد نظر بوده است، بررسی های انجام شده نشان داد که سابقه این موضوع در ایران به دو دهه پیش می رسد و مجموعه آثار معتبر منتشر شده بر مبنای قضاوت در مورد نشریه و نویسندگان در این زمینه به عدد 15 نمی رسد. در سر فصل های موجود رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و رشته کتابداری پزشکی هیچ درسی در ارتباط با موضوع کتاب درمانی وجود ندارد. به علاوه، کتابداران فعلی فاقد بسیاری از صلاحیت های لازم برای یک درمانگر موفق هستند. در شرایط کنونی کتابداران قادر به انجام کتاب درمانی به صورت مستقل نیستند. در شرایط کنونی و به لحاظ حساسیت روش کتاب درمانی ضرورت دارد کتابداران از استفاده از روش کتاب درمانی به صورت مستقل خودداری کنند. آن ها می توانند با کمک گروه متخصصان روانشناسی، مشاوره، پزشکی ، و روانپزشکی اقدام به استفاده از این روش کنند. با توجه به ارتباط نسبی بین علم اطلاعات و دانش شناسی با کتاب درمانی و انگیزه ی بالای کتابداران، گروه های کتابداری با همکاری متخصصان حوزه پزشکی می توانند اقدام به تأسیس گرایش و یا رشته کتاب درمانی کنند.
فیروزه زارع فراشبندی؛ سپیده سلیمی
دوره 11، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 124-134
چکیده
کتابدرمانی یکی از روشهای کمهزینه، در دسترس و سودمند در درمان بیماری‌ها و مشاورههای روانشناسی میباشد که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کتابدرمانی استفاده ازکتاب برای درمان است و بهعنوان روشی مکمل در درمان بهکار میرود. این روش بسته به نظر تیم درمان میتواند بهصورت گروهی یا فردی و حضوری یا غیر ...
بیشتر
کتابدرمانی یکی از روشهای کمهزینه، در دسترس و سودمند در درمان بیماری‌ها و مشاورههای روانشناسی میباشد که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کتابدرمانی استفاده ازکتاب برای درمان است و بهعنوان روشی مکمل در درمان بهکار میرود. این روش بسته به نظر تیم درمان میتواند بهصورت گروهی یا فردی و حضوری یا غیر حضوری اجرا شود، هرچند در کنار مزایای خود دارای محدودیتهایی نیز میباشد. این مقاله یک مقالهی مروری نقلی است و هدف از آن مرور تاریخچه و مفاهیم کتابدرمانی، ارایه‌ی کاربرد کتابدرمانی، مزایا و محدودیتهای آن، بیان مراحل اجرای کتابدرمانی و همچنین نقش کتابداران در آن است. برای جستجوی مقالات از آبان 1390 شمسی تا مرداد 1392 شمسی با استفاده از کلید واژه‌های «کتابدرمانی»، «اطلاعدرمانی»، «نقش کتابدار در درمان»، «نقش کتابخانه در درمان» در پایگاههای SID, Magiran, ISI, Web of Science, Science Direct, Ebsco, Springer, IranMedex, Irandoc, Noormags, Elsevier, MDConsult, Emerald و Proquest جستجو انجام شد. تعداد 180 مدرک به فارسی و انگلیسی بازیابی گردید. پس از بررسی مدارک بازیابی شده، تعداد 40 مدرک انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. جمعبندی مرور متون فوق نشان داد که به دلیل افزایش نرخ شیوع بیماریهای مختلف از یک سو، کمبود متخصصان مجرب از سوی دیگر و گران بودن اغلب خدمات با کیفیت، استفاده از روش کتابدرمانی بهعنوان یک روش ساده، ارزان و در دسترس سودمند است اما بایستی به محدودیتهای آن نیز توجه لازم را داشت. نقش کتابدار در این روش، نقشی تسهیلکننده است و زمانی اجرای کتابدرمانی بیشترین تأثیرگذاری را خواهد داشت که یک کتابدار پزشکی یا بالینی به همراه تیم درمان و در کنار پزشک یا روان‌پزشک در اجرای فرایند کتابدرمانی مشارکت داشته باشد. واژه های کلیدی: کتاب درمانی؛ کتابداران؛ بیماری‌ها
مریم اقارب پرست؛ احمد شعبانی؛ هادی شریف مقدم؛ فاطمه نادری خراجی
دوره 10، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 67-78
چکیده
م
قدمه: یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین کار کتابخانهها، گزینش مواد و منابع اطلاعاتی برای مجموعه‌ی کتابخانهها میباشد. هدف این پژوهش، شناسایی نظرات کتابداران و کارکنان دانشگاههای اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در خصوص ضرورت مؤلفه‌های مجموعه‌گستری استوارت لی (Stuart Lee) در کتابخانههای دانشگاهی بود.
روش بررسی: نوع مطالعه، توصیفی- ...
بیشتر
م
قدمه: یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین کار کتابخانهها، گزینش مواد و منابع اطلاعاتی برای مجموعه‌ی کتابخانهها میباشد. هدف این پژوهش، شناسایی نظرات کتابداران و کارکنان دانشگاههای اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در خصوص ضرورت مؤلفه‌های مجموعه‌گستری استوارت لی (Stuart Lee) در کتابخانههای دانشگاهی بود.
روش بررسی: نوع مطالعه، توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود. جامعه‌ی مورد پژوهش 129 نفر کتابداران کتابخانههای دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال 90-1389 بود که حجم نمونه 86 نفر محاسبه شد و تعداد 76 پاسخ‌نامه عودت داده شد. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار متخصصین و استادان کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان قرار گرفت و پیشنهادهای اصلاحی آنان اعمال شد و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha معادل 96/0 محاسبه گردید. تحلیل‌های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفت.
یافتهها: حدود 2/59 درصد از کتابخانههای دانشگاهی شهر اصفهان دارای خط‌مشی مدونی برای مجموعه‌سازی منابع الکترونیکی هستند. 5/40 درصد بر این عقیده‌اند که اهداف و وظایف کلان سازمان مادر و جنبه‌های مختلف آن در برنامه‌ی تخصیص بودجه گنجانده میشود. در اولویت‌بندی انتشارات، قیمت منابع 9/47 تأثیر دارد. منابع الکترونیکی ادواری نسبت به سایر منابع اولویت بیشتری دارد.
نتیجهگیری: کتابخانههای دانشگاهی شهر اصفهان روند رو به رشدی را در زمینه‌ی مجموعه‌سازی برداشته‌اند، اگرچه تا مطلوبیت کامل مسیری طولانی در پیش است.
سیما شفیعی,؛ رسول نوری؛ علیرضا رحیمی؛ پریسا شفیعی؛ رقیه قضاوی
دوره 10، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 1-11
چکیده
مقدمه: نرمافزار کتابخانه، برنامه‌ای رایانه‌ای برای ذخیره، پردازش و بازیابی اطلاعات در کتابخانهها و مراکز اطلاع‌رسانی است. محیط رابط در نرمافزار کتابخانه‌ای بخشی از نرمافزار است که تعامل کاربر با نرمافزار را برقرار می‌سازد و انتقال اطلاعات کاربر به نظام و بالعکس توسط آن صورت می‌گیرد. هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی ...
بیشتر
مقدمه: نرمافزار کتابخانه، برنامه‌ای رایانه‌ای برای ذخیره، پردازش و بازیابی اطلاعات در کتابخانهها و مراکز اطلاع‌رسانی است. محیط رابط در نرمافزار کتابخانه‌ای بخشی از نرمافزار است که تعامل کاربر با نرمافزار را برقرار می‌سازد و انتقال اطلاعات کاربر به نظام و بالعکس توسط آن صورت می‌گیرد. هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی‌های محیط رابط نرمافزار پارس آذرخش در سال 1388 بود.
روش بررسی: این مطالعه از دسته‌ی مطالعات توصیفی- مقطعی بود که در سال 1388 انجام شد. برای گردآوری دادهها از پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته متشکل از 51 سؤال استفاده شد و جامعه‌ی این پژوهش، کتابداران کتابخانههای دانشکده‌ای و کتابخانه‌ی مرکزی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (50 نفر) بودند که به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی ابزار به وسیله‌ی کارشناسان و متخصصین موضوعی و پایایی آن با استفاده از آزمون Cronbach's alpha (با مقدار 81/0) تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، روشهای آماری توصیفی (توزیع فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و نیز آزمون همبستگی Spearman مورد استفاده قرارگرفت.
یافتهها: از دیدگاه کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، بین متغیرهای مختلف رابط کاربر نرمافزار پارس آذرخش، متغیر یادگیری چگونگی کار با نرمافزار بیشترین نمره (56/3 از حداکثر 5) را به خود اختصاص داد و پس از آن متغیرهای صفحه‌ی نمایش اطلاعات (40/3)، واژگان و پیام‌های نرمافزار (3) قرار گرفتند. همچنین نمره‌ی کسب شده در مورد راهنمای نرمافزار (6/2) و سایر امکانات و قابلیت‌های آن کمتر از حد متوسط (96/2) بود. در مجموع نمره‌ی کسب شده در مورد تعامل با رابط کاربری نرمافزار پارس آذرخش در حد متوسط (20/3) به دست آمد. بین دیدگاه کتابداران در مورد رابط کاربری نرمافزار پارس آذرخش و سواد رایانه‌ای کتابداران، هیچ ارتباط معنی‌داری وجود نداشت. همچنین تنها بین وضعیت واژگان و پیام‌های نرمافزار و سواد کتابخانه‌ای کتابداران، رابطهی معنی‌دار وجود داشت و بین سایر ویژگی‌های رابط کاربری و سواد کتابخانه‌ای کتابداران هیچ ارتباط معنی‌داری مشاهده نگردید.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد، دیدگاه کتابداران شرکت کننده در این پژوهش در مورد ویژگی‌های نرمافزار پارس آذرخش در حد متوسطی بود. در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای چگونگی کار با نرمافزار، صفحه‌ی نمایش اطلاعات و واژگان و پیام‌های نرمافزار در وضعیت بهتری قرار داشتند، این در حالی است که متغیرهای راهنما و سایر امکانات و قابلیت‌های نرمافزار به بازنگری و ارتقای بیشتری نیاز دارند.
حسین قلاوند؛ رقیه اسکروچی؛ حمدرضا علی بیک
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 814-821
چکیده
مقدمه: در ارزیابی وب سایت‌ها معیارهای بسیاری دخیل میباشد که با توجه به زمینه‌های موضوعی مختلف، دارای اهمیت‌های متفاوتی است. هدف این پژوهش، شناسایی اهمیت معیارهای ارزیابی وب سایت‌های حوزه‌ی سلامت بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی بوده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی بود که در سال 1390 انجام گرفت. نمونه‌ی پژوهش شامل تمامی ...
بیشتر
مقدمه: در ارزیابی وب سایت‌ها معیارهای بسیاری دخیل میباشد که با توجه به زمینه‌های موضوعی مختلف، دارای اهمیت‌های متفاوتی است. هدف این پژوهش، شناسایی اهمیت معیارهای ارزیابی وب سایت‌های حوزه‌ی سلامت بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی بوده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی بود که در سال 1390 انجام گرفت. نمونه‌ی پژوهش شامل تمامی کتابداران 30 کتابخانه‌ی بیمارستان‌های آموزشی درمانی وابسته به دو دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی بود. ابزار جمع‌آوری دادهها پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته بر اساس مقیاس لیکرت بود که به منظور تعیین عناصر تشکیل دهنده‌ی آن بررسی متون انجام گرفت. روایی پرسشنامه از طریق اعمال نظر استادان گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه علوم پزشکی تهران و پایایی آن با محاسبه‌ی ضریب Cronbach’s alpha (98/0) مورد تأیید شد. پس از جمع‌آوری 53 پرسش‌نامه‌ی تکمیل شده، دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS نسخه‌ی 19 و محاسبه‌ی میانگین، میانه، نما و انحراف معیار تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: از بین 15 کیفیت اطلاعات، "صحت" بیشترین (56/4) و معیارهای "قیمت" و "زمان پاسخ‌دهی" کمترین درجه‌ی اهمیت (52/2) را داشته‌اند. همچنین در گروه شاخص‌های ظاهری "مدارک علمی" بالاترین (73/4) و دو شاخص "نحوه‌ی دسترسی" و "سیاست درج آگهی" کمترین (20/2) میانگین درجه‌ی اهمیت را به دست آوردند.
نتیجهگیری: بر اساس نظرات کتابداران بیمارستانی، معیارهای ارزیابی کیفیت اطلاعات موجود در محتوای وب سایت‌های حوزه‌ی سلامت دارای درجه‌ی اهمیت بیشتری نسبت به شاخص‌های ظاهری این منابع بود.
شهین مجیری؛ فریبا رخش؛ نجمه نه‌روزیان؛ منصوره اردستانی؛ محمد موسوی
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 862-869
چکیده
مقدمه: رابط کاربر در حقیقت بخشی از نرمافزار و یا به عبارتی محیطی در نظام‌های رایانه‌ای اعم از پایگاه‌ها، نرم‌افزارها، سایت‌ها و ... است که میان ماشین و کاربر تعامل ایجاد میکند. سنجش میزان رضایت کاربران از محیط رابط نرمافزار میتواند تا حد زیادی میزان موفقیت آن نرمافزار را مشخص کند. این پژوهش با هدف، مقایسه‌ی میزان رضایت ...
بیشتر
مقدمه: رابط کاربر در حقیقت بخشی از نرمافزار و یا به عبارتی محیطی در نظام‌های رایانه‌ای اعم از پایگاه‌ها، نرم‌افزارها، سایت‌ها و ... است که میان ماشین و کاربر تعامل ایجاد میکند. سنجش میزان رضایت کاربران از محیط رابط نرمافزار میتواند تا حد زیادی میزان موفقیت آن نرمافزار را مشخص کند. این پژوهش با هدف، مقایسه‌ی میزان رضایت کتابداران از محیط رابط نرمافزارهای کتابخانه‌ای شهر اصفهان در سال 1389 انجام گرفت.
روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر از نوع تحلیلی و جامعه‌ی مورد مطالعه، کتابداران کتابخانههای شهر اصفهان (شامل کتابخانههای دانشگاههای دولتی، آزاد، پیام نور، نهاد کتابخانههای عمومی، شهرداری، علمی-کاربردی و غیر انتفاعی) بود که طبق آمارهای به دست آمده حدود 650 نفر بودند. در این تحقیق از روش نمونهگیری طبقهای سهمیه‌ای استفاده شد که تعداد نمونه 242 نفر تعیین گردید. نرم‌افزارهایی که در این پژوهش مقایسه شدند شامل: نرمافزار پیام مشرق، پارس آذرخش، نمایه، نوسا و کاوش بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌ی استاندارد (QUIS یاQuestionnaire for user interaction satisfaction) بود که پیش‌تر در پژوهش دیگری روایی و پایایی آن نیز به تأیید رسیده بود و ضریب Cronbach¢s alpha محاسبه شده برای آن و میزان پایایی پرسشنامه 76/0 بود. جهت تحلیل دادهها ازآمار توصیفی (درصد و میانگین) و نیز آمار تحلیلی از جمله آزمون‌های ANOVA و همگونی واریانس و از آزمون‌های تعقیبی Dante و Tukey برای تحلیل واریانس‌های ناهمگون در نرمافزار SPSS استفاده شد.
یافتهها: کتابداران کاربر نرمافزار نوسا از لحاظ وضعیت کلی نرمافزار (با میانگین 4)، صفحه نمایش اطلاعات (با میانگین 79/3)، واژگان و پیام‌های رابط کاربر (با میانگین 61/3)، راهنمای رابط کاربر نرمافزار (با میانگین 64/3)، قابلیت‌ها و امکانات رابط کاربر (با میانگین 76/3) نسبت به کتابداران کاربر سایر نرمافزارهای مورد بررسی رضایت بیشتری داشتند. رشته‌ی تحصیلی کتابداران (رشته‌ی کتابداری، رشته‌ی غیر کتابداری) تأثیری بر میزان رضایت کتابداران از نرمافزار کتابخانه‌ای نداشت. مقطع تحصیلی بر میزان رضایت کتابداران از نرمافزار کتابخانه‌ای مؤثر بود. با افزایش سابقه‌ی کار، میزان رضایت کتابداران از نرمافزار افزایش یافت.
نتیجهگیری: رضایت کاربران نرمافزار نوسا از شش ویژگی مورد مقایسه‌ی نرمافزارهای کتابخانه‌ای در این پژوهش یعنی وضعیت کلی نرمافزار، صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام‌های رابط کاربر، یادگیری رابط کاربر و راهنمای رابط کاربر در سطح بالاتری نسبت به سایر نرمافزارهای کتابخانه‌ای قرار داشت. پارس آذرخش و کاوش در رتبه‌ی دوم و پیام و نمایه در رتبه‌ی سوم قرار گرفتند. از آن‌جایی که کتابداران بیشترین ساعات کاری خود را با نرمافزار کتابخانه‌ای کار می‌کنند، رضایت آنها از سهولت و راحتی یا به عبارت بهتر ارتباط با محیط رابط کار در نرمافزار تأثیر زیادی بر موفقیت شرکت‌های طراح نرمافزارهای کتابخانه‌ای دارد. بنابراین بخش پشتیبانی و آموزش این شرکت‌ها باید در جلسات منظم به بررسی عوامل مؤثر بر رضایت کتابداران از نرمافزارهای کتابخانه‌ای خود بپردازند و از نظرات کتابداران در طراحی‌های خود استفاده نمایند.
اسماعیل مصطفوی؛ محمدعلی قاسمی‌نژاد
دوره 9، شماره 6 ، اسفند 1391، ، صفحه 942-949
چکیده
مقدمه: از مهم‌ترین مسایل نیروی انسانی سازمان‌ها، سلامت جسمی و روانی کارکنان شاغل است. پدیده‌های استرس، فرسودگی شغلی و عاطفی کارکنان تأثیر بسزایی در کارایی آنان دارد. هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان فرسودگی شغلی و ابعاد آن در کتابداران دانشگاههای دولتی شهر تهران بود.
روش بررسی: این مطالعه، توصیفی- همبستگی بود که با استفاده از پرسش‌نامه‌ی ...
بیشتر
مقدمه: از مهم‌ترین مسایل نیروی انسانی سازمان‌ها، سلامت جسمی و روانی کارکنان شاغل است. پدیده‌های استرس، فرسودگی شغلی و عاطفی کارکنان تأثیر بسزایی در کارایی آنان دارد. هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان فرسودگی شغلی و ابعاد آن در کتابداران دانشگاههای دولتی شهر تهران بود.
روش بررسی: این مطالعه، توصیفی- همبستگی بود که با استفاده از پرسش‌نامه‌ی فرسودگی شغلی Jakson و Maslach انجام گرفت که مقدار پایایی آن برابر مقدار 78/0 بود. نمونه‌ی پژوهش شامل 111 کتابدار شاغل در کتابخانههای دانشگاههای دولتی شهر تهران در سال 1390 بود که با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب شدند.
یافتهها: کتابداران در اثر فرایند کاری، دارای تحلیل‌رفتگی عاطفی، عدم موفقیت فردی و مسخ شخصیت بالایی بودند. همچنین بین سن و سابقه‌ی شغلی با فرسودگی شغلی و مؤلفه‌های آن رابطهی معنی‌داری مشاهده شد، به این معنی که با افزایش سن و سابقه‌ی کار، فرسودگی شغلی آنان نیز افزایش یافته است.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که با افزایش سن و سابقه‌ی کار، کتابداران دانشگاههای دولتی شهر تهران، فرسودگی شغلی آنان در سه مؤلفه‌ی مربوط به آن افزایش یافته است. از این رو مدیران کتابخانهها باید با اتخاذ تصمیم‌ها و اقدامات به موقع در همه‌ی سطوح، موجبات بهرهوری و شکوفایی هر چه بیشتر در سرمایه‌ی نیروی انسانی را فراهم آورند تا از این طریق امکان ارایه‌ی خدمات اطلاعاتی مناسب و روزآمد به کاربران آنها فراهم گردد.
مصطفی چادگانی‌پور؛ حسین رفیعی؛ رضوان اجاقی؛ سیده طیبه هاشمی,؛ احمد پاپی؛ مجتبی اکبری
دوره 9، شماره 5 ، آذر و دی 1391، ، صفحه 724-732
چکیده
م
قدمه: قارچ‌ها تهدید کننده‌های بیولوژیکی هستند که در همه‌ی محیط‌ها حضور دارند. محیط کتابخانهها و مراکز آرشیوی، بخش زیادی از نیازهای غذایی قارچ‌ها را تأمین می‌کنند. در این مطالعه، به شناسایی آلودگی قارچ‌های موجود در کتابخانههای دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1390 پرداخته شده است به این منظور که آیا در بین قارچ‌های ...
بیشتر
م
قدمه: قارچ‌ها تهدید کننده‌های بیولوژیکی هستند که در همه‌ی محیط‌ها حضور دارند. محیط کتابخانهها و مراکز آرشیوی، بخش زیادی از نیازهای غذایی قارچ‌ها را تأمین می‌کنند. در این مطالعه، به شناسایی آلودگی قارچ‌های موجود در کتابخانههای دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1390 پرداخته شده است به این منظور که آیا در بین قارچ‌های موجود، تهدید کننده‌ی سلامت کتابداران و کاربران هم وجود دارد؟
روش بررسی: مطالعه از نوع تحلیلی- مقطعی بود. جامعه‌ی آماری شامل کتابخانههای دانشکده‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1390 است. حجم نمونه‌ها 126 نمونه برآورد شد. برای نمونهگیری از هوا، از روش پلیت باز و برای نمونهگیری از سطوح و کتاب‌ها، از سواپ استریل استفاده گردید. از هفت کتابخانه در سه نوبت صبح، ظهر و عصر نمونهگیری انجام شد. پس از نمونهگیری، نمونه‌ها بر روی محیط سابورو دکستروز آگار حاوی آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل (Sc یا Sabouraud dextrose agar with chloramphenicol) کشت داده شد و سپس پلیت‌ها در داخل انکوباتور با دمای 25-30 درجه سانتی‌گراد قرار گرفت. پس از تشخیص، با استفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل آماری انجام شد.
یافتهها: در مجموع 2140 کلنی قارچ متعلق به 26 جنس در کتابخانهها یافت شد. بیشترین تعداد کلنی (555) متعلق به کتابخانه‌ی دانشکده‌ی دندان‌پزشکی و کمترین تعداد (70)، متعلق به کتابخانه‌ی دانشکده‌ی مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی بود. Cladosporium، Penicillium، مخمرها، Aspergillus niger، Aspergillus و Rhizopus به ترتیب بیشترین فراوانی و Aureobasidium، Scopulariopsis، Botrytis، Curvularia و Neurospora کمترین فراوانی را دارند.
نتیجهگیری: قارچ‌های Aspergillus niger، Penicillium، Aspergillus و Cladosporium که بیشترین میزان فراوانی در کتابخانهها را داشتند، از نوع پاتوژن‌های فرصت‌طلب بودند که در افراد مستعد میتوانند ایجاد عفونت نمایند.
زهرا کاظم پور؛ حسن اشرفی ریزی؛ بهجت طاهری
دوره 8، شماره 6 ، بهمن و اسفند 1390، ، صفحه 795-806
چکیده
مقدمه: مهم‌ترین متغیر در موفقیت هر سازمان، رعایت اخلاق میباشد. ماهیت حرفه‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی خدمت به کاربران است، از این‌رو توجه به اخلاق حرفه‌ای لازم و ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین میزان توجه کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان به اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ...
بیشتر
مقدمه: مهم‌ترین متغیر در موفقیت هر سازمان، رعایت اخلاق میباشد. ماهیت حرفه‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی خدمت به کاربران است، از این‌رو توجه به اخلاق حرفه‌ای لازم و ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین میزان توجه کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان به اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ایران بوده است.
روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود. روایی پرسشنامه توسط متخصصان کتابداری و اطلاع‌رسانی تأیید شد. پایایی ابزار با استفاده از Cronbach's alpha 93/0 به دست آمد. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل همه‌ی کتابداران کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان در سال 1389 (128 نفر) بود که تعداد 63 نفر در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و تعداد 65 نفر در دانشگاه اصفهان مشغول به کار بودند. با توجه به اینکه جامعه‌ی مورد بررسی، چندان بزرگ نبود که نیازمند نمونهگیری باشد، از روش سرشماری بهره گرفته شد. دادهها پس از گردآوری در نرمافزار SPSS وارد شد. جهت تحلیل دادهها از آمار توصیفی و آزمون‌های استنباطی correlation coefficient Spearman و 2χ استفاده گردید.
یافتهها: بیشترین میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای مربوط به برقراری ارتباط مثبت با همکاران با میانگین 52/4 و کمترین میزان توجه مربوط به گسترش دیدگاه محققانه در عملکرد و ارزیابی فعالیت‌ها با میانگین 71/2 بود. رتبهبندی میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای در ابعاد مختلف نشانگر آن است که بیشترین میزان توجه به بعد مسؤولیت در برابر همکار با میانگین 22/4 و کمترین میزان توجه به بعد مسؤولیت در مقابل حرفه با میانگین 27/3 اختصاص یافته بود. همچنین در بررسی رابطهی میان جنس، میزان تحصیلات، رشته‌ی تحصیلی، نوع استخدام، میزان حقوق و نوع کار با میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای، آزمون‌های آماری نشان دادند که تنها میان سطح تحصیلات و میزان توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای رابطهی معنی‌داری از نوع منفی وجود داشت، اما در سایر موارد رابطهی معنی‌داری وجود نداشت.
نتیجهگیری: از نظر کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان، بالاترین میزان توجه به عناصر اخلاق حرفه‌ای بر اساس اصول اخلاقی کتابداران دانشگاهی ایران به ترتیب شامل برقراری ارتباط مثبت با همکاران در داخل و خارج از سازمان، رفتار مناسب و توأم با احترام با همه‌ی مراجعان و تلاش در شناسایی مسؤولیت‌های اجتماعی و حرفه‌ای میباشد. هر چند میزان توجه در بیشتر موارد بالاتر از حد متوسط است، اما مدیران کتابخانههای پیش‌گفت نباید از سایر اصول اخلاق حرفه‌ای، که در سطح متوسط و پایین‌تر هستند، غافل شوند. این امر، ضرورت آموزش مداوم اخلاق حرفه‌ای برای کتابداران دانشگاهی را میطلبد.
